OSI-model: Verskil tussen weergawes

Die OSI-model verdeel die funksies van 'n protokol in 'n reeks lae in. Elke laag het die eienskap dat dit slegs gebruik maak van die '''funksies van die lae daarbenede''' en voer slegs funksionaliteit uit na lae daarbowe. 'n Stelsel wat protokolgedrag implementeer wat bestaan uit 'n reeks van hierdie lae staan bekend as 'n [[protokolstapel]] (en: protocol stack). Protokolstapels kan óf in hardeware óf in programmatuur geïmplementeer word, óf 'n mengsel van beide. Tipies word slegs die onderste lae in hardeware geïmplementeer met die boonste lae wat in sagteware geïmplementeer word.

Die rekenaar- en netwerkbedrywe voldoen grootliks aan die OSI-model. Die hoofeienskap is die koppelvlak tussen die lae wat die spesifikasies dikteer van hoe 'n laag met 'n ander saamwerk. Dit bring mee dat 'n laag wat deur een vervaardiger geskryf is saam met 'n ander laag wat deur 'n ander geskryf is kan saamwerk (met die aanname dat die spesifikasies korrek vertolk is).

Die logiese skeiding van lae maak die ontwerp en beredenering oor die gedrag van protokolstapels makliker en maak dit moontlik om ingewikkelde dog hoogs betroubare protokolstapels te ontwerp. Elke laag voer dienste uit vir die volgende hoër vlak en maak versoeke vir die volgende laag daaronder.

Die OSI-verwysingsmodel is 'n hiërargiese struktuur van sewe lae wat die vereistes vir kommunikasie tussen twee rekenaars definieer. Die model is gedefinieer deur die [[Internasionale Standaarde Organisasie]] in die ISO-standaard 7498-1. Dit is bedink om onderlinge werking tussen verskeie platforms en handelaars te verseker. Die model laat alle netwerk-elemente toe om saam te werk, onafhanklik van wie dit vervaardig het. Teen die laat 1980's het die ISO die model as 'n netwerk-standaard aanbeveel. Teen daardie tyd was die TCP/IP internet protokolsuite reeds jare lank al in gebruik.

Slegs 'n onderdeel van die volledige OSI-model word deesdae gebruik. Daar word deur baie geglo dat die spesfikasie te ingewikkeld was en dat die volledige funksionaliteit te lank geneem het om te implementeer, al bestaan daar baie sterk steun vir die model by andere.

== Beskrywing van die OSI lae ==

[[BeeldLêer:osi-model.png|right|Die OSI-model]]

=== Laag 7: Toepassingslaag ===

Die Toepassingslaag is die naaste aan die eindgebruiker. Dit verskaf aan die gebruiker 'n manier om inligting op 'n netwerk te verkry deur gebruik te maak van toepassingsagteware. Hierdie laag is die hoofkoppelvlak vir gebruikers om met die netwerk kommunikeer. Sommige voorbeelde van toepassingslaagprotokolle sluit in [[Telnet]], [[FTP]] (File Transfer Protocol), [[SMTP]] (Simple Mail Transfer Protocol) en [[HTTP]] (Hypertext Transfer Protocol).

=== Laag 6: Aanbiederslaag ===

Die Aanbiederslaag skakel data om ten einde 'n standaard koppelvlak aan die Toepassingslaag te verskaf. [[MIME]] enkodering, [[datakompressie]], data versluiering en soortgelyke manipulasie van die aanbieding word in hierdie laag gedoen om die data te vertoon soos die diens- of protokolontwikkelaar dit wil hê. Voorbeeld: die omskakeling van [[ECBDIC]]-gekodeerde teks [[rekenaarlêer|lêer]] na 'n [[ASCII]]-gekodeerde lêer.

=== Laag 5: Sessielaag ===

Die Sessielaag beheer die dialoë (sessies) tussen rekenaars. Dit is verantwoordelik vir die opstel, bestuur en beëindiging van die verbindings tussen die plaaslike en afgeleë rekenaar. Dit maak voorsiening vir [[Duplex (telekommunikasie)|dupleks]] of half-duplekse werking en stel die kontrolepunte, verdaging, beëindiging en herlaai prosedures op. Die OSI-model het hierdie laag aangewys om sessies "netjies" te beëindig wat 'n eienskap is van die [[TCP]] internet protokolsuite, maar ook vir die sessie kontrolepunte en herwinning, wat nie normaalweg in die Internet protokolsuite gebruik word nie.

=== Laag 4: Transportlaag ===

Die transportlaag verskaf die deursigtige oordrag van [[data]] tussen eindgebruikers en verwyder hierdie las van die boonste lae terwyl dit 'n betroubare en kostedoeltreffende data-oordrag verskaf. Die oordraglaag beheer die betroubaarheid van 'n betrokke verbinding. Sommige protokolle is toestand en verbinding georienteer, wat beteken dat die transportlaag kan tred hou van die datapakkies en hulle weer kan stuur as die versending misluk het. Die mees bekende voorbeeld van 'n laag 4 protokol is die [[TCP]] (Transmission Control Protocol). Dit is die laag waar boodskappe na TCP-, [[UDP]]- (User Datagram Protocol) en [[SCTP]]-pakkies (Stream Control Transmission Protocol) omgeskakel word.

=== Laag 3: Netwerklaag ===

Die Netwerklaag verskaf die funksionele en prosedurele vermoë om veranderlike lengte [[data]]reekse vanaf 'n bron na 'n bestemming deur een of meer netwerke oor te dra en terselfdertyd die kwaliteit van diens te verseker soos deur die Oordraglaag aangevra. Die Netwerklaag voer die [[roetebepaling]]-, vloeibeheer-, segmentering/desegmentering- en [[foutbeheer]]funksies uit. [[Roetebeheerders]] (en: Routers) werk op hierdie laag en versend data deur die uitgebreide netwerk en maak die internet moontlik. Dit is 'n logiese adresseringskema - waardes word gekies deur die netwerk ingenieur. Die adres-skema is hiërargies. Die mees bekende voorbeeld van 'n laag 3 protokol is die [[Internet Protokol]] (IP).

=== Laag 2: Dataverbindingslaag ===

Die Dataverbindingslaag verskaf die funsionele en prosedurele vermoë om data tussen netwerk eenhede oor te dra en om enige moontlike foute wat in die Fisiese laag mag voorkom op te spoor en reg te stel. Die adresseringskema is fisies wat beteken dat die adresse ([[MAC-adres]]se) in die netwerk-kaarte se elektronika tydens vervaardiging ingekodeer is. Die adresseringskema is plat. '''Let wel:''' Die mees bekende voorbeeld van hierdie laag is [[Ethernet]]. Ander voorbeelde van protokolle in die verbindingslaag is [[HLDC]] en [[ADCCP]] vir punt-tot-punt of [[pakkie]]geskakelde netwerke en [[Aloha protokol|Aloha]] vir lokale area netwerke. Op [[IEEE 802]] lokale area netwerke en sommige nie-IEEE 802 netwerke soos [[FDDI]] kan hierdie laag geskei word in 'n [[MAC]]-laag (en: Media Access Control en die [[IEEE 802.2]] [[Logiese Skakelbeheer]]laag (en: LLC of Logical Link Control).

Hierdie laag is die laag waarin [[Netwerkbrug|brûe]] en [[netwerkskakel|skakels]] werk. Verbinding word voorsien slegs tussen plaaslik verbinde netwerknodes. Party mense redeneer egter dat daar 'n tussenlaag (laag 2.5) moet wees vir laasgenoemde toestelle.

=== Laag 1: Fisiese Laag ===

Die [[Fisiese laag]] definieer al die elektriese en fisiese spesifikases vir toestelle. Dit sluit in die uitleg van [[verbindingspen]]ne, [[spanning]]s en [[kabel|kabelspesifikasies]]spesifikasies. [[Ethernetnaaf|Ethernetnawe]], [[herhaler]]s en [[netwerk-kaart|netwerkaansluiters]] en [[Gasheeraansluiter|gasheer busaansluiters]] is toestelle in die fisiese laag. Die hoof funksies en dienste wat deur die fisiese laag verskaf word is:

*Deelname in die proses waardeur die kommunikasie hulpbronne doeltreffend deur veelvuldige gebruikers gedeel word. Onder andere die opklaar van betwisde hulpbronne en vloeibeheer.

*[[Modulasie]] of die omskakeling van die [[digitale data]] in die gebruiker se toerusting na die ooreenstemmende seine wat oorgedra word oor 'n kommunikasie[[kanaal (kommunikasie)|kanaal]]. Hierdie seine word oor fisiese kabels - hetsy koper of optiese vesels of andersins oor 'n radioverbinding.

[[Paralelle SCSI]]-busse werk op hierdie vlak. Verskeie fisiese laag [[Ethernet]]-standaarde werk ook op hierdie vlak; Ethernet sluit beide hierdie laag en die dataverbindingslaag in. Dieselfde geld vir ander lokale area netwerke soos byvoorbeeld [[Token ring]], [[FDDI]] (en: Fiber distributed data interface) en [[IEEE 802.11]].

Bykomend tot die standaarde vir indiwiduele protokolle is daar ook standaarde vir die koppelvlakke vir die lae om met die lae daarbowe en daarbenede te kommunikeer (Hierdie standaarde is gewoonlik bedryfstelsel spesifiek). [[Microsoft Windows]] se ''[[Winsock]]'' en Unix se ''[[Berkeley sockets]]'' en ''System V Transport Layer Interface'' is koppelvlakke tussen toepassings (laag 5 en boontoe) en die oordragslaag (laag 4). [[NDIS]] en [[ODI]] is koppelvlakke tussen die media (laag 2) en die netwerkprotokol-laag (laag 3).

== Verwysings ==

== Eksterne skakels ==