|
|geldeenheid =[[Nederlandse gulden|Gulden]]
}}
Die '''Bataafse Republiek''' ([[1795]] –– [[1806]]) was 'n republiek wat die grootste gedeelte van die huidige Nederland beslaan het. Dit is gemodelleer op die [[Frankryk|Franse Republiek]], waarvan dit 'n [[vasalstaat]] was.
Die Bataafse Republiek word afgeroep op [[19 Januarie]] 1795, die dag nadat die stadhouer [[Willem V van Oranje]] na [[Engeland]] gevlug het.
In kontras met gebeure in Frankryk het [[rewolusie|rewolusionêre]] veranderings in Nederland relatief vreedsaam verloop. Die land was reeds 'n [[Verenigde Provinsies|republiek]] vir twee eeue en het min adellikes gehad; die [[guillotine]] was nie nodig nie. Die ou Republiek het 'n baie argaïese en oneffektiewe politieke samestelling gehad: besluitneming het baie stadig gevorder, en baie keer glad nie gebeur nie. Die Provinsies het soveel mag gehad dat hulle sinvolle uitvinding blokkeer het. Die Bataafse Republiek het die oorgang na 'n meer gesentraliseerde en funksionele regering gemerk. Baie van sy uitvindings het behoue gebly in latere tye.
Die nuwe Republiek het sy naam geneem van die [[Batavii]], 'n stam wat in Nederland gewoon het in [[Romeinse Ryk|Romeinse]] tye, en wat as die voorgangers van die Nederlandse nasie beskou was.
Weer in kontras met Frankryk het die nuwe Republiek nie 'n terreur-regime of verval tot diktatorskap beleef nie: veranderings is aangebring ná [[Napoleon Bonaparte]] se bewindkoming. In [[1805]] het Napoleon 'n uitgeslape politikus [[Rutger Jan Schimmelpenninck]] aangestel as ''raadspensionaris'' om die uitvoerende regeringstak te versterk. Daarna, in [[1806]], het Napoleon vir Schimmelpenninck geforseer om te bedank, die land hernoem na die [[Koninkryk van Holland]], en sy broer [[Louis Bonaparte]] as die nuwe koning van Holland ingestel.
Die enigste teken van politieke onstabiliteit was enkele [[staatsgreep|staatsgrepe]]: die eerste het in [[1798]] gebeur, toe rewolusionêre kommandeurs gegrief was deur die stadige pas van demokratiese hervorming (die Nasionale Vergadering, wat in [[1796]] saamgeroep is, was verdeel deur onderlinge partystruwelings). Die tweede het in [[1801]] gebeur, toe 'n Franse kommandeur, wie deur Napoleon ondersteun was, 'n konserwatiewe staatsgreep uitgevoer het wat die veranderings wat deur die 1798 staatsgreep ingevoer is, terugverander het.
Sien ook: [[Batavia]]
[[ru:Батавская республика]]
[[sl:Batavska republika]]
[[sr:Батавијска Републикарепублика]]
[[zh:巴達維亞共和國]]
| 