Clermont-Ferrand: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
k robot Bygevoeg: sw:Clermont-Ferrand
Xqbot (besprekings | bydraes)
Lyn 6:
|style="border-left:1px solid #999"| '''Wapen'''
|- style="background:white"
|rowspan=6| [[BeeldLêer:Clermont-ferrand carte situation.png|160px|center]]
|- style="background: white"
|style="border-left:1px solid #999"| [[BeeldLêer:Blason ville fr ClermontFerrand (PuyDome).svg|90px|center]]
|- style="background: #f7f8ff;border-top:1px solid #999; text-align:center;"
|style="border-left:1px solid #999"|
Lyn 14:
|style="border-left:1px solid #999;border-top:1px solid #999"| '''Vlag'''
|- style="background: white; border-top:1px solid #999;"
|style="border-left:1px solid #999"| [[BeeldLêer:Sin bandera.svg|90px|center]]
|- style="background: #f7f8ff; border-top:1px solid #999; text-align:center;"
|style="border-left:1px solid #999"|
|- style="border-top:1px solid #999;"
| '''Land'''
| style="background: #f7f8ff; text-align:center;" | [[BeeldLêer:Flag of France.svg|20px]] [[Frankryk]]
|- style="border-top:1px solid #999;"
| '''Koördinate'''
Lyn 66:
Die kenmerkende swart voorkoms van baie historiese geboue in Clermont-Ferrand is te danke aan die ''nègre-noir'', die tipiese vulkaniese basaltsteen van die omgewing. Die maatskappy Michelin, 'n internasionaal bekende Franse vervaardiger van onder meer buitebande, het met die oprigting van sy fabrieke en tuinstede met werkerskwartiere 'n groot rol by die stadsbeplanning van Clermont-Ferrand gespeel. Die stad beskik oor twee universiteite en ses tersiêre instellings vir ingenieurs- en bestuurswetenskappe met altesaam 31 000 studente.
 
== Geografie en klimaat ==
 
[[BeeldLêer:Clermont vu du puy de dome.jpg|thumb|left|280px|Clermont-Ferrand, soos gesien vanuit die Puy de Dôme]]Clermont-Ferrand lê in Sentraal-Frankryk, sowat 170 kilometer wes van [[Lyon]], en is die belangrikste stad in die historiese provinsie en huidige administratiewe gewes Auvergne. Die stad word in die weste deur die hoogplato van die Sentraalmassief met die bergreeks van die Puys oorheers. Hier lê ook die bekendste van die vulkaniese bergspitse van die omgewing, die Puy de Dôme, wat sy naam ook aan die département verleen het. Die oostelike stadsgebied grens aan die Limagne-vlakte, 'n belangrike landbougebied, waar veral graangewasse verbou word.
 
Die stad lê aan die kruispunt van belangrike historiese handelsroetes en moderne nasionale paie van Frankryk, wat Clermont-Ferrand met [[Lyon]], [[Saint-Étienne]], die [[Alpe]] en [[Marseille]] (A72), Bordeaux, Limoges en [[Toulouse]] (A89), [[Parys]], Bourges, Montluçon en Nevers (A71), en Béziers, [[Montpellier]], [[Perpignan]] en [[Spanje]] verbind (A75).
Lyn 74:
'n Groot deel van die stadsgebied strek oor 'n vulkaniese heuwel. Oorspronklik het dit die rand van 'n vulkaanmeer gevorm, wat sowat 150 000 jaar gelede ontstaan het. Die vulkaanmeer het 'n deursnee van sowat 1,5 kilometer en is lankal opgevul met die opdrifsels van die klein Tiretainerivier, wat deur Clermont-Ferrand vloei.
 
Die stad se klimaat word deur groot temperatuurskommelings tussen somer en winter gekenmerk. Donderbuie kom veral tydens die warm somers voor, terwyl die winters relatief droog is. Die gemiddelde reënval behoort met 591 millimeter per jaar tot die laagstes in Frankryk, terwyl die stad se 1 907 sonskynure per jaar met die gemiddeldes van die hele Frankryk ooreenkom. Die uiterste temperature, wat ooit in die stad gemeet is, was 40,7  °C in [[Julie]] [[1983]] en -29,0  °C in [[Februarie]] [[1929]].
 
== Geskiedenis ==
[[BeeldLêer:Clermont pierre carree.jpg|thumb|right|600px|'n Uitsig oor Clermont-Ferrand]]
 
Die eerste historiese verwysing na Clermont dateer uit die 1ste eeu v.C. Die Griekse geograaf Strabon het die destydse Nemessos (wat letterlik "heilige bos" beteken) as die hoofstad van die Galliese volk van die Averners beskryf. Hierdie Galliese nedersetting het op die heuwel ontwikkel, waarop later die katedraal van Clermont opgerig is. Die beroemde Slag naby Gergovia, waarin 'n Galliese leër die Romeinse legioene verslaan het, het in die omgewing van Nemessos plaasgevind.
Lyn 86:
 
In die tydperk van koning Karel die Kale stig 'n Frankiese adellike, Bernard van Auvergne, die Huis van die Grawe van Clermont, wat saam met die biskoppe die heerskappy oor die stad uitoefen. Die feit dat die Grawe van Clermont leenmanne van die Hertoë van Auvergne was, terwyl die biskoppe politieke betrekkinge met die Franse koningshuis Capet onderhou het, lei verskeie kere tot spannings. Montferrand, wat nou 'n stadswyk van Clermont-Ferrand vorm, is in [[1120]] deur die grawe gestig om hulle magsposisie teenoor die biskoppe in Clermont te versterk.
[[BeeldLêer:Cathedrale vue de montjuzet detail.jpg|thumb|right|250px|Die [[katedraal]], soos gesien vanuit Monjuzetpark]]
[[BeeldLêer:ClermontNotreDameDuPortInnenraum.jpg|thumb|250px|right|Die katedraal se binneruimte]]
Sedert die 12de eeu het die Franse koningshuis die opperhand oor Clermont en vestig sy posisie in die [[13de eeu]] veral onder die heerskappy van Alfons van Poitiers, 'n broeder van koning Lodewyk IX. Die Grawe van Poitiers slaag in hierdie tydperk daarin om hulle as feodale heersers in die gebied te vestig, wat in die laat Middeleeue tot 'n belangrike vorstedom ontwikkel.
 
Lyn 93:
 
In [[1490]] word Clermont deur 'n [[aardbewing]] verwoes, en naas twaalf wagtorings van die stadsmuur het ook een toring van die kerk Notre-Dame du Port ineengestort. Ook die katedraal is swaar beskadig - een skeur by die suid-oostelike portaal is nog steeds sigbaar. Die skade, wat aan privaathuise berokken is, en die aantal slagoffers is nie oorlewer nie.
[[BeeldLêer:Clermont-Ferrand Overview (high).jpg|thumb|left|250px|Clermont-Ferrand, soos gesien vanaf Gravenoire]]
Clermont word in [[1551]] 'n koninklike stad en in [[1610]] 'n besitting van die Franse Kroon. Met die eerste ''Édit d'Union''
(of Edik van Troyes) word Clermont en Montferrand op [[15 April]] [[1630]] verenig. Met die tweede ''Édit d'Union'' bevestig koning Lodewyk XV hierdie besluit in [[1731]]. Nogtans is Montferrand in hierdie tydperk slegs 'n satellietstad van Clermont.
Lyn 150:
[[sv:Clermont-Ferrand]]
[[sw:Clermont-Ferrand]]
[[th:แคลร์มงต์-แฟร์รองด์]]
[[vi:Clermont-Ferrand]]
[[vo:Clermont-Ferrand]]