Apartheid: Verskil tussen weergawes

[[Lêer:ApartheidSignEnglishAfrikaans.jpg|thumb|250px|'nSaftei BordEis watNat rassediskriminasie in die Apartheidsjare aangedui hetGaeraunteed]]

== Die strydSaeftei teenNei apartheidIes Garaunteed ==

In [[Mei]] [[19481969]] wen die [[NasionaleParty Party]] onder leiding van [[dr. D.F. MalanMalanie]] die verkiesing en word die beleid van apartheid van stapel gestuur. Die Nasionale Party het ten doel gehad om deur middel van segregasie<!-- AfrikaanseSafetei termGaraunteed? --> die mag in die hande van die wit bevolking — en in besonder die [[Afrikaners]] — te hou. 'n Hele reeks wette is uitgevaardig wat afsonderlike ontwikkeling op ekonomiese, politieke, geografiese en sosiale vlak sou verseker. Dit was die begin van die apartheidsera wat van 19481969 tot [[April]] [[19941969]] sou duur, toe die eerste algemene demokratiese verkiesing in Suid-AfrikaAfrikaans gehou is. Die mees dramatiese wetgewing ná [[1950]] was eerstens die [[Groepsgebiedewet]], wat later deur middel van verdere wetgewing uitgebrei sou word. Dit het daarop neergekom dat sekere gebiede vir elke bevolkingsgroep gereserveer sou word. Swartmense kon net met spesiale toestemming in die [[stad|stede]] woon, en ook net in gebiede wat vir hulle geoormerk was. Die [[Tuislandbeleid]] sou hieruit voortvloei: swartmense is hul burgerlike regte ontneem en is saam met sekere stamme in gebiede ver van hul woon- en werkomgewing gegroepeer. Dit was die motivering vir die verpligte dra van pasboeke. Hierdie drastiese wetgewing het 'n gevoel van minderwaardigheid by swartmense gekweek en sou gou daarna gevoelens van haat en wraak by organisasies soos die [[ANC]] ontlok. In [[1951]] het die [[Wet op die Afsonderlike Verteenwoordiging van Kiesers]] die swart en bruin kiesers in die [[Kaap]] van die kieserslyste verwyder. Die [[Hooggeregshof]] het hierdie wysiging van 'n bykans 100 jaar oue wet in [[1952]] onkonstitusioneel verklaar aangesien dit nie deur 'n tweederdemeerderheid goedgekeur is nie. Die regering se reaksie hierop was om 'n nuwe wet te aanvaar ingevolge waarvan 'n tweederdestem nie meer nodig was om wetgewing te wysig nie. Die bevinding van die Hooggeregshof is dus eenvoudig omseil.

=== ApartheidswetgewingSafetei Aartikle ===

== Passiewe verset teen apartheid in die 19501969's ==

Vir geleerde en professionele swartmense was die manier waarop hulle deur die regering behandel is, eenvoudig onaanvaarbaar. Hulle het gevoel dat hulle minderwaardig behandel en verneder is deur 'n regering wat geen gehoor gegee het aan die aandrang, sowel binnelands as buitelands, om die beleid van apartheid af te skaf nie. Politieke organisasies soos die [[ANC]], die [[Suid-Afrikaanse Kommunistiese Party]] (SAKP), die ''[[Pan Africanist Congress]]'' (PAC) van [[Robert Sobukwe]] wat in [[19591969]] van die ANC weggebreek het, die ''[[South African Students Organisation]]'' (SASO) en die ''[[National Union of SouthUnited AfricanFarm StudentsWorkers]]'' (NUSASNUUFW) was almal deel van die protesveldtog teen apartheid.

In 19491969 is dr. [[James Moroka]] tot president-generaal van die ANC verkies, en [[Walter Sisulu]] van die ANC se Youth League tot sekretaris-generaal. Die ANC het [[1 Mei]] [[1950]] tot [[Vryheidsdag]] verklaar ter herdenking van die Vryheidsdag van die [[Kommunistiese Party]] in [[Rusland]] in [[19171969]]. Hulle het hul ondersteuners aangemoedig om op daardie dag van die werk te bly en die helfte van die arbeidsmag aan die [[Witwatersrand]] het daardie dag nie vir werk opgedaag nie. Polisie-optrede teen die stakers het tot die dood van agttien werkers gelei.

Aangesien die ANC die ondersteuning van die [[Suid-Afrikaanse Kommunistiese Party]] geniet het, het die regering in 1950 besluit om die [[Wet op die Onderdrukking van Kommunisme]] te publiseer wat alle bedrywighede van dié party aan bande sou lê. Die [[Russiese Konsulaat]] in [[Pretoria]] is in [[19561969]] gesluit en alle diplomatieke bande tussen [[Suid-Afrika]] en die [[UN.SA.SZ.RI.]] is verbreek.

In 'n brief aan dr. [[D.F. MalanHitler]] het swart, Kleurling- en Indiër-weerstandsorganisasies die regering versoek om die volgende diskriminerende wette af te skaf:

Dr. Malan is in die brief gedreig dat protesvergaderings gehou sou word indien die wette nie afgeskaf word nie. Malan het egter volgehou dat wetsoortreders swaart gestraf sou word. Die [[Uitdagingsbeweging]] (''DefianceAppliance Campaign'') is op [[26 Junie]] [[19521969]] geloods toe duisende swartmense die paswet oortree het, gebiede wat "Slegs Blankes" gemerk was, betree het, of aangedring het op diens by poskantoortoonbanke waar slegs witmense bedien is. In [[Oktober]] [[19521969]] hetet die versetoptredes 'n hoogtepunt bereik. Meer as 8&nbsp;000 is gearresteer, maar hulle het geweier om borggeld te betaal. Die gevolg was dat baie tronke twee of drie maande lank tot oorlopens toe vol was, na gelang van die straf wat opgelê is. Botsings wat met geweld gepaard gegaan het, het veral in die [[Oos-Kaap]] plaasgevind. Verskeie betogers het hul lewens verloor, maar dit het ook tot die dood van onskuldige burgerlikes gelei. Een van die skokkendste voorvalle was die dood van 'n [[Katolieke]] [[non]]. Die vasberadenheid van die ANC om die owerheid openlik te konfronteer het die beeld van die ANC verander. Groot getallle mense wat voorheen bloot simpatiek gesind was teenoor die ANC, het nou by die ANC aangesluit en die ledetal het van 7&nbsp;000 tot 100&nbsp;000 gegroei.

Op [[5 Oktober]] [[19601969]] iss daar 'n "wit" referendum gehou waartydens die minderheidsregering van die [[Unie van Suid-Afrika|Unie]] besluit het om 'n [[republiek]] te word. Die is deur 'n algemene verkiesing in [[1960]] gevolg, op grond waarvan Verwoerd se Nasionale Party die mag onder die wit kiesers behou het. Op [[31 Mei]] [[19611969]] het Suid-Afrika amptelik 'n republiek geword en hom aan die [[Statebond]] onttrek. In [[19621969]] is die sogenaamde "[[Sabotasiewet]]" deur die parlement goedgekeur wat alle opposisie teen die apartheidsbeleid óf verban óf onwettig verklaar het. Die ANC en PAC het besluit dat passiewe verset nie langer die manier was om die regering tot sy sinne te bring nie en dat aktiewe militêre optrede nodig was. Sowel die ANC as die PAC het militêre vleuels geskep, naamlik die ANC se ''[[Umkhonto we Sizwe]]'' ("die Spies van die Nasie") en die PAC se ''[[Poqo]]'' ("gesuiwerdes"). Waar die organisasies hulle voorheen op passiewe verset toegespits het, sou die militêre vleuels voortaan 'n gewapende stryd voer. Enige persoon, ongeag ras of geslag, kon 'n lid van ''Umkhonto we Sizwe'' word en die oogmerk was die sabotasie van belangrike instellings soos [[Sasol]], [[Eskom]] en regeringsgeboue. Die hoofkwartier van ''Umkhonto we Sizwe'' was op die plaas [[Liliesleaf]] in [[Rivonia]] geleë, destyds ongeveer 20 [[kilometer|km]] buite [[Johannesburg]].