Oktoberfest: Verskil tussen weergawes

Die huidige groot Oktoberfest in München is in vergelykungvergelyking met ander volks- en skuttersfeeste in Duitsland nog 'n relatief onlangse verskynsel en is vir die eerste keer op [[17 Oktober]] 1810 gehou. Ter geleentheid van hulle bruilof op [[12 Oktober]] 1810 het kroonprins Lodewyk I van Beiere en prinses Therese van Sakse-Hildburghausen op 'n weiland net buite München 'n groot perdewedren gehou. Die weiland word sedertdien ''Theresienwiese'' genoem, en in die plaaslike Beierse dialek word na die Oktoberfest dus ook as ''d' Wiesn'' ("die weiland") verwys.

As gevolg van die Napoleontiese Oorloë het die fees in [[1813]] nie plaasgevind nie, maar daarna het die Oktoberfest jaarliks gegroei. Naas die perdewedren het ook klimpale, kegelbane en skommels die feesgangers vermaak. In [[1818]] is die eerste karouselmallemeule opgebou. 'n Aantal loterye het met hul gewilde pryse - [[porselein]], silwer- en juweliersware - volwasse besoekers gelok. Vanaf [[1819]] is die fees deur die stadsregering van München as 'n jaarlikse gebeurtenis georganiseer.

In [[1850]] is 'n standbeeld van Bavaria op die feesterrein opgerig, en in [[1853]] is 'n erehal, die ''Ruhmeshalle München'', vlakby die standbeeld voltooi. In die volgende jare het die fees enkele kere as gevolg van cholera-epidemieëepidemies (in [[1854]] en [[1873]]) en oorloë (die Pruisies-Oostenrykse Oorlog in [[1866]] en die Duits-Franse Oorlog in [[1870]]) nie plaasgevind nie.

Teen die einde van die [[19de eeu]] het die Oktoberfest geleidelik sy huidige karakter as 'n internasionale volksfees begin ontwikkel. Die begin van die fees is weens die warmer weer na September geskuif, en net die laaste week van die Oktoberfees lê sedertdien nog in Oktober. Sedert [[1880]] het die plaaslike owerhede die verkoop van bier toegestaan, en in [[1881]] het feesgangers die eerste braaihoenders (Beiers: ''Hendl'') geniet. Die meer as 400 stalletjies en tente is destyds ook van elektriese lig voorsien. Groot biertente het nou steeds meer sitplekke vir besoekers en verhoë vir die tradisionele blaasorkeste gebied. Die fees het daarnaas ook steeds meer die karakter van 'n vermaaklikheidspark gekry.

In die jaar [[1910]] het die Oktoberfest sy 100ste verjaardag gevier, en daar is daar 12 000 hektoliter bier geskink. Die ''Bräurosl'', eens die grootste biertent, het destyds reeds sitplekke vir 12 000 besoekers gebied. Tans is die ''Hofbräu-Festhalle'' met 10 000 sitplekke die grootste biertent op die Oktoberfest.

In die jare van die [[Eerste Wêreldoorlog]] ([[1914]] tot [[1918]]) is geen Oktoberfest gehou nie. In [[1919]]/[[1920]] is slegs 'n beskeie "Herfsfees" gevier, en in [[1923]]/[[1924]] kon die fees as gevolg van die heersende hiperinflasie nie gehou word nie. Ook gedurende die [[Tweede Wêreldoorlog]] tussen [[1939]] en [[1945]] het die fees nie plaasgevind nie. In die na-oorlogse München is tussen [[1946]] en [[1948]] tenminsteten minste weer klein "Herfsfeeste" gehou. Die Oktoberfest het dus sedert sy begin 24 keer nie plaasgevind nie.

1950 het die burgemeester van München, Thomas Wimmer, die eerste biervat getap, en hierdie "amptelike" openingseremonie vind nou jaarliks plaas. Die Oktoberfest het in die volgende jare tot die grootste volksfees ter wêreld ontwikkel. Die perdewedren is ná die oorlog - met uitsondering van die 150-jaarfeesvierings in [[1960]] - nie meer gehou nie.

Die mees tragiesetragieste gebeurtenis in die geskiedenis van die Oktoberfest was die bomontploffing by die hoofingang op [[26 September]] [[1980]], een van die grootste aanslae ooit in Duitsland wat deur 'n jong regsgesinde ekstremis gepleeg is. Dertien mense, waaronder per ongeluk ook die dader, het hulle lewens verloor en meer as 200 is beseer.

Tans lok die Oktoberfest jaarliks meer as ses miljoen besoekers, waaronder talle buitelandse gaste uit onder meer [[Italië]], die [[Verenigde State]], [[Japan]] en [[Australië]]. In die laaste jare het 'n groeindegroeiende aantal besoekers met tradisionele Beierse volksdrag gepronkgedra.

Die feesterrein met 'n oppervlakte van 31 hektaar en 'n personeel van 12 000 (waarvan 1 600 kelners en kelnerinne) bied tans sowat 100 000 sitplekke in die biertente. Die gemiddelde aantal jaarlikse besoekers is sowat ses miljoen - met 'n rekord van 7,1 miljoen wat in [[1985]] behaal is. Tans kom sowat sestig persent van die besoekers uit München, twaalf persent uit die res van Beiere en sowat vyftien persent uit die buiteland, veral uit Italië. In 2007 was daar 6,2 miljoen besoekers wat 6,7 miljoen liter bier gedrink en 'n halfmiljoen braaihoenders geëet het. Daar word beraam dat die totale omset van die Oktoberfest in München sowat een miljard €Euro beloop.

Die oormatige gebruik van alkohol het in die laaste jare 'n probleem geword. Sedert [[2005]] word die uitbundigheid van sommige besoekers met die nuwe ''Ruhige Wiesn''-konsep getemper sodat die tradisionele atmosfeer bewaar kan word en ook gesinne met kinders en bejaardes die fees weer kan geniet - tot by ses uur saans word net tradisionele blaasmusiek in die tente toegelaat en die geluid van musiek mag nie meer 85 dB oorskry nie.