Phnom Penh: Verskil tussen weergawes

 

'''Phnom Penh''' (ook ''Phnum Pénh'') is die hoofstad van [[Kambodja]].

In [[1434]] verskuif die laaste heerser van [[Angkor]] sy huis na [[Lovek]] in die omliggende omgewing van die huidige Phnom Penh, nadat Angkor in [[1431]] deur [[Ayutthaya]], die koninkryk van die [[Thai]]s, verower is en die lewensnoodsaaklike besproeiingstelsel vernietig is. In die [[17de eeu]] word Lovek weer verlaat. Eers in [[1866]] verplaas koning [[Norodom I]] onder druk van die [[Frankryk|Franse]] sy regeringsetel van Udon na Phnom Penh. In [[1867]] word die stad ook die setel van die Franse [[Frans-Indosjina|koloniale bestuur]]. Die Franse beplan en bou die stad van nuuts af op. Om die moerasgebiede in die huidige stadsgebied droog te kon lê, word 'n kanaalstelsel geskep. Sedrt [[1933]] verbind 'n spoorlyn Phnom Penh met die hawestad [[Kompong Som]], die huidige [[Sihanoukville]].

 

 

Tydens die tweede Indosjinaoorlog is Phnom Penh meermale deur Vietcongeenhede aangeval. Teen die agtregrond van swaar bombardering deur die [[VSA]] se lugmag (1969-1972) en die militêre onderonsies tussen regeringsmagte van generaal [[Lon Nol]] en die [[Khmer Rouge]] vlug tienduisende kleinboergesinne uit die platteland na die stad wat die bevolking teen die begin van [[1975]] tot sowat twee miljoen laat groei.

 

Op [[17 April]] [[1975]] word Phnom Penh deur die Khmer Rouge verower. Die ontruim die hele stad se bvolking onmiddelik na die platteland. Daarvoor word daar verskillende oënskynlike redes aangegee: endersyds was daar die logistiese probleem om die bevolking van lewensmiddele te voorsien. Phnom Penh is in die laaste maande van die magsoorname deur die Khmer Rouge deur 'n Amerikaanse lugbrug van lewensmiddele, medisyne, en brandstof verskaf. Andersyds het die Khmer Rouge hulle die poloitieke doel gestel om , in aansluiting<!--Anknüpfung--> van die Ryk van [[Angkor]] 'n kommunistiese ''boerestaat'' te skep: Stede is in die idelogiese denke van die Khmer Rouge as teenrevolusionêr gesien en moes daarom vernietig word. 'n Groot deel van die bevolking van Phnom Penh kom in die kommunes wat op landbouarbeid geskoei is om van honger, uitputting, siekte ([[malaria]]) en teregstelling om.

 

Na die uitsetting van die Khmer Rouge deur Viënamese magte in Januarie [[1979]] begin die stad stadigaan weer herstel van die terreurbewind van [[Pol Pot]]. Vir baie jare in die 1980's het hawelose Kambodjane hulle koeie, varke en hoenders in die strate van die stad aangehou.

 

 

In algehele teenstelling met die polsende miljoene-groot metropole van die land se buurlande ([[Bangkok]], [[Hồ-Chí-Minh-Stad]]) beskik Phnom Penh nog oor baie boomryke lanings ([[Frangipani]]) en rustige systrate. Nogtans het verkeers- en omgewings probleme begin toeneem.

 

== Besienswaardighede ==

 

* Foreign Correspondent's Club of Cambodia (FCCC).

* [[Sentraalmark (Phnom Penh)|Sentraalmark]] (Phsar Thmei), 'n unieke [[Art-Déco]]gebou.

 

* Norodom Ranariddh, Politikus

* [[Norodom Sihamoni]], Koning van Kambodja sedrt [[2004]]

== Bronne ==

* Atelier Parisien d'Urbanisme: ''Phnom Penh - Développement urbain et patrimoine''. Saint-Ouen 1997.

* Michel Igout (Text), Serge Dubuisson (Photos): ''Phnom Penh then and now''. White Lotus, Bangkok 2001, ISBN 974-8495-84-1

 

[[nov:Phnom Penh]]

[[oc:Phnom Penh]]

[[pam:Phnom Penh]]

[[pl:Phnom Penh]]