Nemunas: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Voyageur (besprekings | bydraes)
→‎Rivierloop: Uitgebrei
Voyageur (besprekings | bydraes)
k Bygewerk
Lyn 12:
}}
Die '''Nemunas''' ([[Duits]] '''Memel''', [[Wit-Russies]] Нёман, ''Njoman'', [[Russies]] Неман ''Neman'', [[Pools]] ''Niemen'') is 'n Noordoos-Europese rivier met 'n lengte van 937 kilometer wat in [[Wit-Rusland]] (Belarus) ontspring, deur [[Litaue]] vloei en hier in die strandmeer [[Koerse Haf]] en die [[Oossee]] uitmond. Sy benedeloop met die Rusnė-rivier (die noordelike takrivier in die Nemunas-delta) vorm die grens tussen Litaue en die [[Russiese Federasie|Russiese]] [[eksklawe]] [[Kaliningrad-oblast]].
 
Die Duitse naam ''Memel'' is aan [[Koers]] en [[Lets]] ontleen waar ''memelis, mimelis'' "stiller, stadiger, swygender" en Lets ''mēms'' "stom, spraakloos" beteken. Met hierdie naam word sowel na die haf of strandmeer asook na die rivier se benedeloop verwys. Gewoonlik word in Duits na die riviergedeelte, wat deur [[Oos-Pruise]] vloei en tussen Smalininkai (Duits: ''Schmalleningken'') in die ooste en die riviermonding geleë is, as ''Memel'' verwys. Die boloop van die rivier het - veral voor 1945 - as ''Njemen'' bekend gestaan. Die [[Letland]]se rivier Mēmele ontspring as Nemunėlis in Litaue.
 
Die historiese gewes [[Memelland]], wat noord van die Memel- of Nemunasrivier tot by die stad [[Klaipėda]] (Duits: ''Memel'') strek, het sedert 1871 deel uitgemaak van die Duitse Ryk, maar is in 1920 onder die administrasie van die [[Volkebond]] geplaas en in 1923 deur Litaue beset en geannekseer.
 
In die antieke tydperk het die rivier deel uitgemaak van die handelspad [[Barnsteenroete]] wat vanuit die Oossee tot die [[Middellandse See]] geloop het.
 
== Etimologie ==
 
Die Duitse naam ''Memel'' is volgens sommige taalwetenskaplikes aan [[Koers]] en [[Lets]] ontleen waar ''memelis, mimelis'' "stiller, stadiger, swygender" en Lets ''mēms'' "stom, spraakloos" beteken. Met hierdie naam word sowel na die haf of strandmeer asook na die rivier se benedeloop verwys. Gewoonlik word in Duits na die riviergedeelte, wat deur [[Oos-Pruise]] vloei en tussen Smalininkai (Duits: ''Schmalleningken'') in die ooste en die riviermonding geleë is, as ''Memel'' verwys. Die boloop van die rivier het - veral voor 1945 - as ''Njemen'' bekend gestaan. Die [[Letland]]se rivier Mēmele ontspring as Nemunėlis in Litaue.
 
'n Ander etimologiese verklaring verwys na die Oud-Baltiese term ''nemus'' wat as "klein bos in 'n riviervlakte" vertaal word. Water, mere en bosse het 'n beduidende rol in die Baltiese mitologie en volkskultuur gespeel. Die [[Pools]]e ''Niemen''
en Wit-Russiese ''Njoman'' is van die Balties-Litause naam afgelei, en ook in die merendeels Duitssprekende Pruise is na die rivier nog tot in die 19de eeu soms as ''Njemen'' verwys.
 
== Rivierloop ==