Aramees: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Anrie (besprekings | bydraes)
k Wysigings deur 217.191.68.187 teruggerol na laaste weergawe deur TXiKiBoT
Lyn 38:
Moderne Aramees is nog steeds die moedertaal van talle verspreide gemeenskappe, veral Assiriërs, maar word tans as 'n bedreigde taal beskou.
 
== GeografischeGeografiese verspreiding ==
[[Lêer:Mor Gabrielgabriel portal inscriptions.jpg|thumb|left|250px|Aramese inscriptieinskrif vooroor dedie poort van die Mor-Gabriël-klooster in ZuidoostSuidoos-TurkijeTurkye]]
TijdensTydens dedie 12de eeuweeu v.C. het groot getalle Arameërs hulle in hetdie gebied van hetdie huidige [[SyriëSirië]], [[Irak]] en hetdie oostelijkeoostelike [[TurkijeTurkye]] begin vestig. NaarmateNamate Aramees in belangrijkheidbelangrikheid groeidegegroei het, werdhet dit dedie omgangstaal in dedie [[Middellandse zeeSee|Mediterreense]] kustgebiedkusgebiede van die [[Levant]] geword en ook na die geweste oos van die [[Tigris-rivierTigrisrivier]] uitgebreiduitgebrei. Joodse kolonisten warensetlaars het die de taal naarna Noord-Afrika en Europa brachtensaamgebring, terwijlterwyl ChristelijkeChristelike zendelingesendelinge Aramees naarna PerziëPersië, [[Indië]] en zelfsselfs ChinaSjina brachtengedra het.
 
Sedert dedie [[7de eeuweeu]] is Aramees alsas dedie [[lingua franca]] van die MiddenMidde-OostenOoste doordeur Arabies vervangenvervang. Nog tans isNogtans het Aramees 'n belangrijkebelangrike literaireliterêre en liturgischeliturgiese taal voorvir Joodse, Mandeïese en sommige ChristelijkeChristelike gemeenschappengemeenskappe geblevengebly en word nog steeds doordeur kleiner geïsoleerde groepengroepe in zijnsy oorspronkelijkeoorspronklike taalgebied gepraat.
 
VanwegeVanweë dedie politieke woelingwoelinge van dedie laatstelaaste twee eeuweeue zijn de oorspronkelijkehet Aramese sprekersmoedertaalsprekers en gebruikers van literaireliterêre Aramees overoor dedie hele wereldwêreld verstrooitverstrooi.
 
=== Aramese tale en dialectdialekte ===
 
Aramees is eerder 'n groep van verwante talentale danas een'n enkele monolitischemonolitiese taal. DeDie lang geschiedenisgeskiedenis van Aramees, zijnsy uitgebreide literatuur en zijnsy gebruik doordeur verschillendeverskillende religieuzereligieuse gemeenschapgemeenskappe zijnwas allemaalalmal factorenfaktore diewat tot die verscheidenheidverskeidenheid van dedie Aramese taaltaalvariante bijgedragenbygedra hebbenhet. Sommige Aramese dialectdialekte is onderling verstaanbaar, terwijlterwyl ander as zelfstandigeselfstandige taaltale ontwikkeltontwikkel het. Sommige van dehierdie Aramese taaltale staan onder ander namenname bekend: SyrischSiriaaks is bijvoorbeeldbyvoorbeeld 'n taalkundige term wat specifiekspesifiek gebruiktgebruik word om naarna dedie OostOos-Aramese taal van ChristelijkeChristelike gemeenschapgemeenskappe te verwijzenverwys.
 
Die meeste dialekte kan as Oos- of Wes-Aramees beskryf word, waarby die Eufrates-rivier of die gebied net wes daarvan as die skeidingslyn dien. 'n Verdere belangrike onderskeiding is dié tussen moderne lewende Aramese tale (wat dikwels Neo-Aramees genoem word), Aramese tale wat nog literêre funksies vervul, en uitgestorwe variante wat oorwegend vir navorsers van belang is. Alhoewel daar sommige uitsonderings van hierdie reël is, kan Aramese taalvariante ter verduideliking as moderne, Middel- en Oud-Aramees; Oostelike en Westelike Aramees; asook Aramese tale en Aramese dialekte geklassifiseer word.