Sirdarja: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
SieBot (besprekings | bydraes) k robot Bygevoeg: ms:Sungai Syr Darya |
JMK (besprekings | bydraes) format et al |
||
Lyn 9:
| monding_hoogte = 0 m
| afloop = 1 180 m/s³
| stroomgebied = 219 000 km² }}
Die '''Sirdarja''' of '''Sirdarjo''' ([[Russies]]: Сырдарья) is 'n [[rivier]] in Sentraal-[[Asië]]. Dit is ook uit die oudheid bekend as die '''Jaxartes''' weens die antieke [[Grieks]]e naam '''Ιαξάρτης''', wat afgelei is van die [[Ou-Persies]]e naam Jakhsja Arta ("Groot Pêrelagtige"), 'n verwysing na die kleur van die rivier se water. In [[Middeleeue|Middeleeuse]] [[Islam]]itiese geskrifte is dit telkens bekend as die Sajhoen (سيحون) - wat naamlik een van die vier riviere van die Paradys is. (Net so was die [[Amoedarja]] bekend as die [[Jajhoen]], een van die ander riviere).▼
Die moderne naam is [[Persiese taal|Persies]], en alhoewel reeds lank so bekend in die Ooste, is dit van redelik onlangse gebruik in Westerse geskrifte; voor die 20ste eeu was slegs wisselvorme van die antieke Griekse naam algemeen bekend. Dit was die noordoostelike grens van [[Alexander die Grote]] se verowerings. Griekse historici het beweer dat Alexander in 329 v.C. hier die stad [[Alexandria Eschate]] (letterlik "
▲Die '''Sirdarja''' of '''Sirdarjo''' ([[Russies]]: Сырдарья) is 'n [[rivier]] in Sentraal-[[Asië]]. Dit is ook uit die oudheid bekend as die '''Jaxartes''' weens die antieke [[Grieks]]e naam Ιαξάρτης, wat afgelei is van die [[Ou-Persies]]e naam Jakhsja Arta ("Groot Pêrelagtige"), 'n verwysing na die kleur van die rivier se water. In [[Middeleeue|Middeleeuse]] [[Islam]]itiese geskrifte is dit telkens bekend as die Sajhoen (سيحون) - wat naamlik een van die vier riviere van die Paradys is. (Net so was die [[Amoedarja]] bekend as die [[Jajhoen]], een van die ander riviere).
▲Die moderne naam is [[Persiese taal|Persies]], en alhoewel reeds lank so bekend in die Ooste, is dit van redelik onlangse gebruik in Westerse geskrifte; voor die 20ste eeu was slegs wisselvorme van die antieke Griekse naam algemeen bekend. Dit was die noordoostelike grens van [[Alexander die Grote]] se verowerings. Griekse historici het beweer dat Alexander in 329 v.C. hier die stad [[Alexandria Eschate]] (letterlik "Alexandria die Verste") as 'n permanente garnisoen gevestig het. Die stad is tans bekend as [[Choedjand]]. In werklikheid het hy slegs die stad [[Kyropolis]] hernoem (en miskien vergroot), aangesien die stad reeds twee eeue tevore deur koning [[Kores die Grote]] van [[Persië]] gestig is.
Die rivier ontspring uit twee hoofstrome in die [[Tian Shan-berge]] (die antieke [[Berg Imeon]]) in [[Kirgisië]] en Oos-[[Oezbekistan]] — die [[Narin-rivier|Narin-]] en die [[Karadarja]] — en vloei sowat 2 212 km deur Wes- en Noordwes-Oezbekistan en Suid-[[Kazachstan]] na die oorblywende [[Aralsee]]. Die Sirdarja se opvanggebied is meer as 800 000 km<sup>2</sup> groot, maar slegs sowat 200 000 km<sup>2</sup> dra die oorgrote volume by tot die opvangs. Die jaarlikse vloei is 'n baie beskeie 37 km<sup>3</sup> per jaar — net die helfte soveel as die vloei van die susterrivier, die [[Amoedarja]].
Line 20 ⟶ 18:
Uit die Sirdarja word die vrugbaarste katoenproduserende streek in die hele Sentraal-Asië besproei, en dit verskaf ook water aan die dorpe [[Kokand]], Choedjand, [[Kizilorda]] en [[Turkestan]].
'n Uitgebreide kanaalstelsel, waarvan vele in die 18e eeu gebou is deur die Oezbekiese [[Khanaat van Kokand]],
==Nota==
|