Germania Superior: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
k robot Bygevoeg: sh:Gornja Germanija
JMK (besprekings | bydraes)
taaldetail, skakel
Lyn 1:
[[Beeld:REmpire-10 Germania Superior.png|thumb|right|250px|Germania Superior]] '''Germania Superior''' ("OpperBo-Germanië") was 'n Romeinse provinsie, wat dele van die huidige [[Switserland]], [[Frankryk]] en Suidwes-[[Duitsland]] beslaan het. Die provinsie is in die noorde begrens deur [[Germania Inferior]], in die weste deur [[Gallia Belgica]] en [[Gallia Lugdunensis]], in die suidweste deur [[Gallia Narbonensis]] en in die suidooste deur [[Raetia]]. Oos van die provinsie was die vrye Germanië geleë.
 
Die Romeinse stadhouderstadhouer se setel was Mogontiacum, die huidige Mainz.
 
==Geskiedenis==
Lyn 7:
Met die veldtogte onder die heerskappy van [[Augustus]] het die Germaanse gebiede wes van die [[Ryn]] onder 'n Romeinse militêre bewind gekom. Saam met Germania Inferior het die provinsie onder keiser Domitianus omtrent 85 n.C. 'n burgerlike administrasie gekry.
 
Die provinsie is veral met die oog op die militêre beskerming van Gallië gestig, en vanweë sy ligging by die grens van die Romeinse Ryk is hier 'n groot aantal legioene gestasioneer, met hoofkwartiere in Mogontiacum, Argentorate (die huidige [[Straatsburg]]) en tydelik ook Vindonissa (Windisch, Aargau), wat almal deur hulptroepe langs die OpperBo-Germaans-Retiese Limes aangevul is.
 
== Kolonisasie ==
[[Beeld:Saalburg.jpg|thumb|right|250px|'n Rekonstruksie van die Romeinse vesting Saalburg naby Bad Homburg ([[Duitsland]])]][[Beeld:Villarustica.jpg|thumb|right|250px|Die fondament van 'n ''villa rustica'' naby Löffelbach (Provincia Noricum, tans [[Oostenryk]])]]
Aanvanklik het Romeinse soldate met hulle beduidende koopkrag in die gebied oorheers, maar met die begin van die vreedsame periode vanaf die laat 1ste tot by die 3de eeu is die provinsie in ''civitates'' verdeel - groter nedersettings wat as hoofsentra van die verskillende omliggende stamgebiede gedien het.
 
Aan die linkeroewer van die Ryn behoort hierdie ''civitates'' soos Noviomagus (Speyer) en Borbetomagus (Worms) tot die oudste stede in Duitsland. In die gebiede, wat regs van die Ryn geleë is, het die Romeinse heerskappy slegs tot by die 3de eeu voortgeduur, en die kontinuïteit van nedersettings soos Nida (Frankfurt-Heddernheim) is al voor die [[Middeleeue]] beëindig. Daar is egter 'n aantal belangrike Romeinse nedersettings soos byvoorbeeld Dieburg, Wiesbaden of Ladenburg wat waarskynlik as onbeduidende dorpe nogsteeds in die Middeleeue voortbestaan het.
 
Naas die groter nedersettings, militêre kampe en landelike dorpe (Latyns: ''vici'') soos Altiaia (Alzey) en Eisenberg het ook in Germania Superior landgoede (''villae rusticae'') ontstaan wat soms deur opvallende luukse gekenmerk was. Die Romeinse opelugmuseum in Hechingen-Stein byvoorbeeld lewer byvoorbeeld 'n goeie indruk van die landelike lewe van welvarende Romeine.
 
Die landelike gebiede buite die groot Romeinse nedersettings het hulle oorspronklike Germaanse bevolking bewaar (in die Dekumate-lande was daar 'n gemengde Kelties-Germaanse bevolking).
Lyn 33:
* Med... 〈die res van die Latynse naam is onbekend〉) = Civitas Auderiensium
 
Dit is tans ook nie bekend tot watter ''civitas'' die hoofstad Mogontiacum (Mainz) behoort het. Daar is spekulasies of die Aresacers in die omgewing ('n deelstam van die Treverers) 'n selfstandige ''civitas'' gevorm het. Die gebied in die omgewing van Mogontiacum het moontlik ook 'n militêre admministrasieadministrasie gehad en was dus regstreeks ondergeskik aan die stadhouderstadhouer van Germania Superior. Ons het ook geen kennis oor die administrastieweadministratiewe besonderhede van die mees noordelike gebiede van die provinsie (die streek rondom Confluentes, die huidige Koblenz) nie.
 
== Laat-antieke tydperk==
 
In die laat-antieke tydperk is die provinsie onder die heerskappy van keiser [[Diocletianus]] in Germania Prima in die noorde en Maxima Sequanorum in die suide verdeel. Die twee gebiede was aan die diosees Gallië met die keiserlike hoofstad [[Augusta Treverorum]] (die huidige Trier) ondergeskik.
 
In die 5de eeu het as gevolg van die Volksverhuising vir 'n kort periode ([[407]]-[[443]]) die Germaanse Boergondiërs en [[Alemanne]] die gebied oorheers; later - ná die Slag van Tolbiacum (Zülpich) in [[496]] het die [[Franke]] die gebied verower.
 
== Verdere leesstof ==
* Baatz, Dietwulf (uitg.): ''Die Römer in Hessen''. 2de oplaag. Stuttgart: Theiss 1989. ISBN 3-8062-0599-X
* Carroll, Maureen: ''Römer, Kelten und Germanen. Leben in den germanischen Provinzen Roms''. Stuttgart: Theiss 2003. ISBN 3-8062-1762-9