Oorgelewerde Griekse teks: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
JMK (besprekings | bydraes)
JMK (besprekings | bydraes)
sp
Lyn 14:
Erasmus het vir jare Griekse Nuwe Testamentiese manuskripte bestudeer, in die Nederlande, Frankryk, Engeland en Switserland, en gelet op hul vele variante, maar het in Basel slegs ses Griekse manuskripte tot sy onmiddellike beskikking gehad.<ref name="W. Combs, 1996"/> Hulle het almal van die 12de eeu of later gedateer, en was slegs afkomstig van buite die hoofstroom [[Bisantynse skrifbewoording|Bisantynse]] tradisie. Om hierdie rede beskou meeste moderne geleerdes sy teks as van twyfelagtige kwaliteit.<ref name="dubious">[[Bruce Metzger]], ''The Text of the New Testament'', p. 99.</ref>
 
Met die derde uitgawe van Erasmus se Griekse teks (1522) is die [[Comma Johanneum]] ingesluit, omdat "Erasmus verkies het om enige geleentheid vir laster te vermy, eerder as om filologiese akkuraatheid vol te hou", selfs al was hy steeds "oortuig dat dit nie tot die oorspronklike teks van 1 Johannes behoort het nie."<ref>H. J. de Jonge, [https://openaccess.leidenuniv.nl/retrieve/1699/279_050.pdf ''Erasmus en die Comma Johanneum'', Ephemerides Theologicae Lovanienses (1980), p. 385]</ref> Gewilde aanvraag vir Griekse Nuwe Testamente het gelei tot 'n opbloei van beide deskundige en nie-amptelike weergawes in die vroeë sestiende eeu, waarvan byna almal op Erasmus se werk gebaseer is, en sy spesifieke strofelesings nagevolg het, alhoewel tipies ook met die aanbring van enkele mindere veranderings van hul eie.<ref>S. P. Tregelles, [http://www.archive.org/stream/a609739200treguoft#page/n43/mode/2up ''An Account of the Printed Text of the Greek New Testament''], LondonLonden 1854, p. 29.</ref>
 
[[Lêer:NT Estienne 1551.jpg|thumb|right|180px|Die 4de uitgawe van die Nuwe Testament van Robert Estienne]]
Lyn 29:
[[John Mill]] (1645–1707) het die teksvariante georden met 82 Griekse manuskripte as grondslag. In sy ''Novum Testamentum Graecum, cum lectionibus variantibus MSS'' (Oxford 1707) het hy die teks van die ''Editio Regia'' onveranderd weergegee, maar wel met die insluiting van 30&nbsp;000 genommerde teksvariante in sy indeks.<ref>T. Robertson, ''An Introduction to the Textual Criticism of the New Testament'', Nashville: Broadman, 1925, pp. 107-108.</ref>
 
Kort na die verskyning van Mill se weergawe, het dit onder ‘n skrobbering van [[Daniel Whitby]] (1638–1725) deurgeloop. Hy het beweer dat die brontekste van die Nuwe Testament identies was aan die Ontvange teks, en dat die teks nooit gekorrupteer is nie. Hy was van mening dat die teks van die Heilige Skrif deur die 30&nbsp;000 variante in Mill se uitgawe in gevaar gestel word. Whitby het aangevoer dat elke deel van die Nuwe Testament teen hierdie variante verdedig moet word.<ref>[http://books.google.pl/books?id=B_sqAAAAYAAJ&printsec=frontcover&dq=#v=onepage&q&f=false ''Examen variantum Lectionum Johannis Milli'' (LondonLonden 1710)]</ref>
 
[[Johann Albrecht Bengel]] (1687–1752) het die ''Prodromus Novi Testamenti Graeci Rectè Cautèque Adornandi'' in 1725 geredigeer, en die ''Novum Testamentum Graecum'' in 1734. Bengel het manuskripte in families en subfamilies onderverdeel. Hy het die beginsel van ''[[lectio difficilior potior]]'' ("die moeiliker strofe is die sterkere") voorgestaan.
Lyn 35:
[[Johann Jakob Wettstein]] se apparatus was deegliker as dié van enige vorige redakteur. Hy het die praktyk ingevoer om [[Lys van Nuwe Testamentiese majuskels|antieke manuskripte]] aan te dui deur Romeinse hoofletters, en die [[Lys van Nuwe Testamentiese minuskels|latere manuskripte]] deur Arabiese numering. Sy werk ''Prolegomena ad Novi Testamenti Graeci'' van 1731, is in Basel uitgegee.
 
[[Johann Jakob Griesbach|J. J. Griesbach]] (1745–1812) het die beginsels van Bengel en Wettstein saamgevat. Hy het die apparatus vergroot met meer [[Lys van Nuwe Testamentiese kerkvaders|aanhalings van die kerkvaders]], benewens verdere weergawes soos die Gotiese, Armeense en die [[Philoxenos van Mabbug|Philoxeniese]]. Griesbach het onderskei tussen die Westelike, Alexandriese en Bisantynse hersienings.<ref>J. J. Griesbach, [http://books.google.com.au/books?hl=en&id=BLk9AAAAIAAJ&dq=graece&printsec=frontcover&source ''Novum Testamentum Graece'', (LondonLonden 1809)]</ref> [[Christian Frederick Matthaei]] (1744–1811) was ‘n opponent van Griesbach.
 
[[Karl Lachmann]] (1793–1851), was die eerste om te breek met die Ontvange teks. Sy doelstelling was om die teks te rekonstrueer tot die vorm waarin dit rondom 380 n.C. in die antieke kerk gelees is. Hiervoor het hy die oudste bekende Griekse en Latynse manuskripte aangewend.