|
'''Filosofie''' of '''wysbegeerte''' is 'n vakgebied wat die kennis van, en insig in 'n verskeidenheid fundamentele sake najaag, soos byvoorbeeld realiteit, kennis, betekenis, waarde, bestaan en waarheid. In omgangstaal word die term ''filosofie'' baie keer gebruik om te dui op 'n ingesteldheid, uitgangspunt of lewensbeskouing. Hierdie artikel handel eerder oor filosofie as 'n akademiese vakgebied.
Iemand wat filosofie beoefen, word 'n '''filosoof''' genoem. Filosofie kan ook verwys na die kollektiewe werk van die [[Lys van filosowe|groot filosowe]].
== Filosofiese tradisies ==
Filosofiese vrae is oorweeg deur mense van baie tye, volkere en kulture. Die term "filosofie" in 'n Europese of Amerikaanse akademiese konteks verwys in die algemeen na die tradisies van die [[weste|westerse beskawing]] en word gevolglik "westerse filosofie" genoem. In die weste word die term "oosterse filosofie" meestal gebruik as omvattende term om te verwys na die filosofiese tradisies van [[Asië]] en die ooste.
Filosofiese tradisies uit spesifieke tye en geloofsrigtings word gereëld apart gesien, byvoorbeeld (antieke) [[Griekse filosofie]], [[Christelike filosofie]], [[Hindoe-filosofie]], ensovoorts.
Suid-Afrikaanse filosofie uit westerse tradisies word meestal gesien as deel van westerse filosofie. Die bestaan van iets soos Afrikafilosofie (of ander filosofiese tradisies) as onderskeibare tradisie word soms bespreek, maar is gewoonlik afwesig of sleg verteenwoordig in meeste akademiese besprekings oor filosofie.
=== Westerse filosofie ===
Westerse filosofie word gereëld in twee hoofstrome verdeel, naamlik die analitiese filosofie, en die kontinentale filosofie.
''Analitiese filosofie'' word gekarakteriseer deur bewyse en argumente, aandag aan detail, en 'n presiese benadering tot die analise van die taal van filosofiese vrae om onduidelikheid uit die weg te ruim. Hierdie benadering domineer Engels-Amerikaanse filosofie. Dit het begin met [[Gottlob Frege]], [[Bertrand Russel]], [[G. E. Moore]] en [[Ludwig Wittgenstein]] met die draai van die [[20ste eeu]].
''Kontinentale filosofie'' is 'n versamelnaam vir verskeie uiteenlopende denkrigtings, hoofsaaklik uit kontinentale Europa. Dit is gevolglik moeilik om die tradisie as sodanig te beskryf. Dit kan gekontrasteer word met die tradisie van analitiese filosofie in sommige opsigte. Waar analitiese filosowe byvoorbeeld spesifieke probleme analiseer, fokus kontinentale filosowe soms meer op die werk van sleuteldenkers en die verwantskap tussen verskillendes se werk.
Die metodes van analitiese filosofie word soms beskou as nader verwant aan die van die wiskunde (veral wat formele argumentasie betref), terwyl kontinentale filosofie weer dikwels metodes uit die letterkunde gebruik.
== Subonderwerpe ==
Onderwerpe wat bestudeer word sluit in:
* [[Epistemologie]]
* [[Metafisika]]
** [[Ontologie]]
* [[Etiek]]
** [[Regsfilosofie (Jurispridensie)]]
* [[Estetika]]
* [[Wetenskapsfilosofie]]
* [[Taalfilosofie]]
* [[Logika]]
* [[Antieke filosofie]]
* [[Politieke filosofie]]
* [[Geestesfilosofie]] ("philosophy of mind")
== Sien ook ==
* [[Lys van filosowe]]
* [http://wikisource.org/wiki/Wikisource:Biblioth%C3%A8que_philosophique Wikisource] by [[Wikiboeke]]
[[Category:Filosofie]]
[[ceb:Pilosopiya]]
[[an:Filosofía]]
[[ang:Ūðwitegung]]
[[ar:فلسفة]]
[[ast:Filosofía]]
[[bg:Философия]]
[[br:Prederouriezh]]
[[bs:Filozofija]]
[[ca:Filosofia]]
[[cs:Filosofie]]
[[csb:Filozofijô]]
[[cv:Философи]]
[[da:Filosofi]]
[[de:Philosophie]]
[[el:Φιλοσοφία]]
[[en:Philosophy]]
[[eo:Filozofio]]
[[es:Filosofía]]
[[et:Filosoofia]]
[[fa:فلسفه]]
[[fi:Filosofia]]
[[fr:Philosophie]]
[[fy:Filosofy]]
[[gd:Feallsanachd]]
[[gl:Filosofía]]
[[he:פילוסופיה]]
[[hi:दर्शनशास्त्र]]
[[hr:Filozofija]]
[[hu:Filozófia]]
[[ia:Philosophia]]
[[id:Filsafat]]
[[io:Filozofio]]
[[is:Heimspeki]]
[[it:Filosofia]]
[[ja:哲学]]
[[jv:Filsafat]]
[[ka:ფილოსოფია]]
[[ko:철학]]
[[ku:Felsefe]]
[[la:Philosophia]]
[[lad:Filosofiya]]
[[lb:Philosophie]]
[[li:Filosofie]]
[[lt:Filosofija]]
[[lv:Filozofija]]
[[mk:Филозофија]]
[[mn:Философи]]
[[ms:Falsafah]]
[[nl:Filosofie]]
[[nn:Filosofi]]
[[no:Filosofi]]
[[pl:Filozofia]]
[[pt:Filosofia]]
[[ro:Filozofie]]
[[ru:Философия]]
[[scn:Filusufìa]]
[[sco:Philosophie]]
[[simple:Philosophy]]
[[sk:Filozofia]]
[[sl:Filozofija]]
[[sq:Filozofia]]
[[sr:Филозофија]]
[[su:Filsafat]]
[[sv:Filosofi]]
[[th:ปรัชญา]]
[[tl:Pilosopiya]]
[[tr:Felsefe]]
[[tt:Fälsäfä]]
[[uk:Історія філософії]]
[[vi:Triết học]]
[[vo:Filosop]]
[[zh:哲学]]
| 