Spaanse Burgeroorlog: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
k r2.7.1) (robot Bygevoeg: fy:Spaanske boargerkriich |
Bygewerk |
||
Lyn 1:
{{Infoboks Militêre Konflik-en
|conflict=Spaanse Burgeroorlog
|date=[[17 Julie]] [[1936]] – [[1 April]] [[1939]]
|place=[[Spanje|Kontinentale Spanje]], [[Marokko|Spaans Marokko]], [[Wes-Sahara|Spaans-Sahara]], [[Kanariese Eilande]], [[Baleariese Eilande]], [[Ekwatoriaal-Guinee|Spaans-Guinee]], [[Middellandse See]]
|image=[[Lêer:Bundesarchiv Bild 183-H25224, Guernica, Ruinen.jpg|250px]]
|caption=Gernika na die bomaanval op die dorpie
|result=Nasionaliste oorwinning
|combatant1=[[Lêer:Flag of the Second Spanish Republic.svg|22px]] [[Tweede Spaanse Republiek|Spaanse Republiek]]</br>''Met die ondersteuning van:''<br />[[Lêer:Flag of the Soviet Union 1923.svg|22px]] [[Sowjetunie]]<ref>Terwyl die Spaanse Nasionaliste gratis en onvoorwaardelike ondersteuning van die twee hoof [[Europa|Europese]] As-magte ([[Nazi Duitsland|Duitsland]] en [[Italië]]) ontvang het, moes die Republiek [[Sowjetunie|Sowjet]] hulp met die amptelike goudreserwes van die Bank van Spanje koop om wapentuig van bedenklike kwaliteit en teen opsetlik opgedrewe prys te bekom. Die koste van die Sowjetondersteuning vir die Republiek was meer as VSA $500 miljoen wat twee derdes van die goud reserwes van Spanje teen die begin van die oorlog bedrae het.</ref><br />[[Lêer:Flag of the International Brigades.svg|22px]] [[Internasionale Brigades]]
|combatant2=[[Lêer:
|commander1=[[Lêer:Flag of the Second Spanish Republic.svg|20px]] [[Manuel Azaña]]<br />[[Lêer:Flag of the Second Spanish Republic.svg|20px]] [[Julián Besteiro]]<br />[[Lêer:Flag of the Second Spanish Republic.svg|20px]] [[Lluís Companys]]<br />[[Lêer:Flag of the Second Spanish Republic.svg|20px]] [[Francisco Largo Caballero]]<br />[[Lêer:Flag of the Second Spanish Republic.svg|20px]] [[Juan Negrín]]<br />[[Lêer:Flag of the Second Spanish Republic.svg|20px]] [[Indalecio Prieto]]
|commander2=[[Lêer:Flag_of_Spain_1945_1977.svg|20px]] [[Francisco Franco]]<br />[[Lêer:Flag_of_Spain_1945_1977.svg|20px]] [[Gonzalo Queipo de Llano]]<br />[[Lêer:Flag_of_Spain_1945_1977.svg|20px]] [[Emilio Mola]]<br />[[Lêer:Flag_of_Spain_1945_1977.svg|20px]] [[José Antonio Primo de Rivera]]<br />[[Lêer:Flag_of_Spain_1945_1977.svg|20px]] [[José Sanjurjo]]<br />[[Lêer:Flag_of_Spain_1945_1977.svg|20px]] [[Juan Yagüe]]
|strength1=450 000 infanterie<br />350 vliegtuie<br />200 batterye<ref>Thomas, p. 628</ref>
|strength2=600 000 infanterie<br />600 vliegtuie<br />290 batterye<ref>Thomas, p. 619</ref>
|casualties1=
|casualties2=
|casualties3= ~500,000<ref>Die aantal ongevalle word betwis; skattings wissel tussen 500 000 en 1 miljoen ongevalle. Ooor die jare is die skatting afwaarts gewysisg en moderne navorsing dui daarop dat die starftetal ongeveer 500 000 is. Hugh Thomas, ''The Spanish Civil War'' (2001), pp. xviii & 899–901, inclusive.</ref><ref name="spanjudge">{{cite news|url= http://www.iht.com/articles/2008/10/16/europe/spain.php |title=Spanish judge opens case into Franco's atrocities|publisher = New York Times|date =16 October 2008 |accessdate=28 July 2009 }}</ref>
|notes=
}}
Die '''Spaanse Burgeroorlog''' ([[Spaans]]: ''Guerra Civil Española'', [[Katalaans]]: ''Guerra civil espanyola'') was 'n burgeroorlog in [[Spanje]] wat begin het na 'n staatsgreeppoging uitgevoer deur dele van die leër teen die regering van die [[Tweede Spaanse Republiek]]. Die burgeroorlog het in Spanje gewoed van [[17 Julie]] [[1936]] tot [[1 April]] [[1939]] en het geëindig met die oorwinning van die rebelle en die daarstel van 'n diktatorskap gelei deur die Nasionalistiese [[Francisco Franco|Generaal Francisco Franco]]. Die ondersteuners van die [[Republiek]], of Republikeine (''republicanos''), het die ondersteuning van die [[Sowjetunie]] en [[Mexiko]] verkry, terwyl ondersteuners van die Rebellie, ook bekend as Nasionales (''nacionales''), die bystand van die hoof [[Europa|Europese]] As-magte [[Nazi Duitsland|Duitsland]] en [[Fascistiese Italië|Italië]] verkry het. Die [[VSA]] het amptelik neutraal gebly, maar het vliegtuie aan die Republiek en brandstof aan die Francisco Franco-regime verkoop.
== Aanloop tot die oorlog ==
=== Historiese konteks ===
[[Spanje]] het in die eeu voor die uitbreek van die Spaanse Burgeroorlog verskeie burgeroorloë en opstande deurgemaak, uitgevoer deur beide hervormers en konserwatiewes wat mekaar se mag wou onttroon. Terwyl die hervormers die [[monargie|absolutistiese monargie]] in Spanje wou vervang, die ou regime tot 'n einde te bring en 'n nuwe modelstaat stig, wou die meeste tradisionalistiese sektore in die politieke sfeer die hervormings stelselmatig vermy en die monargie bewaar. Die [[Carliste|Infante Carlos]] en sy nasate het hulle onder die slagspreuk "God, Land en Koning" geskaar en vir die saak van Spaanse tradisie, absolutisme en [[Katolisisme]] geveg teen die [[liberalisme]] en later die republikanisme van die Spaanse regerings van hulle tyd. Inisiatiewe soos die stigting van die [[Eerste Spaanse Republiek]] in [[1873]] het begin om neigings in die Spaanse konsep van die Staat te vestig.
== Kaarte ==
<gallery>
Lêer:Guerra Civil Española.svg|Oorsig oor die Spaanse Burgeroorlog.
Lêer:Development of the Spanish Civil War fronts.jpg|Ontwikkeling van die Spaanse Burgeroorlog.
Lêer:Spanish Civil War August September 1936.png|Die Spaanse Burgeroorlog tussen Augustus en September 1936.
Lêer:Octubre 1937.png|Die Spaanse Burgeroorlog in 1937.
Lêer:Spanish Civil War November 1938.png|Die Spaanse Burgeroorlog op November 1938.
</gallery>
== Notas en verwysings ==
{{
{{Saadjie}}
Line 31 ⟶ 41:
[[Kategorie:Oorloë]]
{{Link FA|
{{Link FA|eo}}
{{Link FA|
[[an:Guerra Civil Espanyola]]
| |||