Epaminondas: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
JMK (besprekings | bydraes) sp |
JMK (besprekings | bydraes) kNo edit summary |
||
Lyn 2:
'''Epaminondas''' (''[[Antieke Grieks|Grieks]]'': Ἐπαμεινώνδας) (ca. 410 v.C. – 362 v.C.) of '''Epameinondas''', was ‘n [[Thebe, Griekeland|Thebaanse]] [[generaal]] en staatsman van die 4de eeu v.C. wat ‘n omwenteling in die [[Antieke Griekeland|antieke Griekse]] [[polis|stadstaat]] Thebe teweeggebring het, deur dit uit te lei uit [[Sparta]]anse onderhorigheid na ‘n vooraanstaande posisie in Griekse politiek. In die proses het hy Spartaanse militêre mag gebreek deur sy sege by [[Veldslag van Leuktra|Leuktra]] en die [[Messenië|Messeense]] [[helote]] bevry, ‘n groep [[Peloponnesië|Pelloponesiese]] Grieke wat onder Spartaanse heerskappy verkneg is vir sowat 230 jaar, na hul neerlaag in die Messeense oorlog wat in 600 v.C. ten einde geloop het. Epaminondas het die politieke kaart van Griekeland herskik, ou alliansies opgebreek, nuwes teweeggebring, en was toesighouer oor die oprigting van hele stede. Hy was ook militêr invloedryk, weens sy uitvinding en implementering van verskillende belangrike slagveldtaktieke.
Die [[Antieke Rome|Romeinse]] [[redenaar]] [[Cicero]] het hom verklaar as die "die voorste man van Griekeland", alhoewel Epaminondas in moderne tye tot relatiewe onbekendheid verval het. Die veranderinge wat Epaminondas oor die Griekse politieke orde teweegebring het, het hom nie lank oorleef nie, aangesien die kringloop van verskuiwende oorhand en nuwe alliansies onverpoosd voortgeduur het. ‘n Blote sewe en twintig jaar na sy dood, is ‘n wederstrewige Thebe deur [[Alexander die Grote]] verpletter. Gevolglik word Epaminondas —wat in sy tyd geloof is as ‘n idealis en bevryder— vandag hoofsaaklik onthou vir ‘n dekade (371
==Verwysings==
Die lewe van Epaminondas word net skraps betuig in die antieke bronne, veral teenoor dié van sy nabye tydgenote (b.v. [[Philippus II van Masedonië]] en [[Pelopidas]]). ‘n Hoofrede hiervoor is die verlies van sy biografie deur [[Plutarchus]]. Epaminondas was een van ongeveer 50 antieke figure wat danksy Plutarchus van ‘n ekstensiewe biografie in sy ''[[Parallele Lewens]]'' voorsien is, waarin sy lewe
Sekere detail van Epaminondas se lewe word aangetref in Plutarchus se ''"Lewens"'' van Pelopidas en [[Agesilaos II]], wat sy tydgenote was. Daar is ook ‘n behoue (en moontlik verkorte) biografie van Epaminondas deur die Romeinse outeur [[Cornelius Nepos]] van die eerste eeu v.C.; in die afwesigheid van Plutarchus se verslag, word dit ‘n hoofbron vir Epaminondas se lewe.<ref name = CN> Cornelius Nepos, [http://www.tertullian.org/fathers/nepos.htm#Epaminondas Epaminondas]</ref>
| |||