Paardekraal-volksvergadering: Verskil tussen weergawes

Die '''Paardekraal-volksvergadering''' was 'n saamtrek van tussen 6&nbsp;000 en 8&nbsp;000 burgers<ref name = AKE>Volgens E.J.P. Jorrisen se raming was 8 tot 10&nbsp;000 burgers teenwoordig, sien: {{Cite encyclopedia | title = Ondergang van die Republieke | encyclopedia = Afrikaanse Kinderensiklopedie | volume = VIII | pages = 3396 - 3405 | publisher = Nasionale Boekhandel Bpk | date = 1955| id = | accessdate = }}</ref> van die [[ZAR]] wat vanaf_{Teks in onderskrif} 8 tot 14 Desember 1880 op [[Marthinus Wessel Pretorius|M.W. Pretorius]] se plaas [[Paardekraal]] gehou is. Hierdie gebeure was in reaksie op die anneksasie van die ZAR deur [[Groot-Brittanje]], meer as drie jaar tevore, en die mislukking van alle vreedsame inisiatiewe om hul vryheid te herstel. Kolonel Owen Lanyon (of "Lang-Jan") het 'n proklamasie uitgevaardig wat die komende volksvergadering verbied het.

Die proklamsieproklamasie is egter volkome geïgnoreer en is van 8 Januarie na 8 Desember vervroeg.<ref name = AKE/> Ds. N.J. van Warmelo het op Sondag, 12 Desember 'n plegtige erediens gelei waartydens om God se bystand en hulp gevra is. Op Maandag die 13de is 'n gelofte voor God<ref>[http://paardekraalverkenners.blogspot.com/2009/01/geloftefeesrede-paardekraal-16-desember.html Geloftefeesrede: Paardekraal, 16 Desember 2008, deur Dr Barry van Wyk]</ref> gedoen en die Volksraad is as wettige gesag van die ZAR herstel. Op [[Paul Kruger]] se voorstel is 'n klipstapel ook opgerig.

Hierop is 'n tydelike regering by Heidelberg onder die uitvoerende gesag van die "driemanskap" gevestig, naamlik Paul Kruger, M.W. Pretorius en [[Piet Joubert]]. Die eerste [[Eerste Vryheidsoorlog]] het onmiddellik gevolg, op 16 Desember, toe Kolonel Lanyon weier om die administrasie van Transvaal vreedsaam op te gee.<ref name = Ajayi>{{Cite book | last = Ade Ajayi | first = J.F. | authorlink = | title = Africa in the nineteenth century until the 1880s | publisher = James Curry Ltd | series = UNESCO General History of Africa | volume = | edition = | location = | date = | page = 175 | doi = | isbn = 0520067010 }}</ref> Die oorlog is in vier veldslae in die guns van die ZAR voltrek.