Fisika: Verskil tussen weergawes

Terwyl fisika hom bemoei met 'n uiters wye verskeidenheid stelsels is daar sekere teorieë wat van toepassing is op fisika in sy geheel en nie beperk is tot 'n enkele veld nie. Elkeen van die teorieë word basies as korrek aanvaar met 'n sekere domein waarvoor dit geldig is. Die teorie van [[klassieke meganika]] beskryf byvoorbeeld die beweging van voorwerpe akkuraat op voorwaarde dat hulle baie groter as [[atoom|atome]] is en teen 'n snelheid baie laer as die [[spoed van lig]] beweeg. Hierdie teorieë bly nog steeds velde waar aktiewe navorsing op gedoen word; 'n merkwaardige aspek van klassieke meganika bekend as [[chaosteorie|chaos]] is byvoorbeeld in die 20ste eeu ontdek, drie eeue na [[Isaac Newton]] dit geformuleer het. Weinig fisici verwag egter dat enige van die teorieë fundamenteel misleidend bewys gaan word en daarom word hulle as basis gebruik vir navorsing in meer gespesialiseerde onderwerpe en word dit algemeen van enige huidige fisikastudent ongeag sy spesialisgebiedspesialisasiegebied verwag om goed vertroud te wees met al die teorieë.

Sedert antieke tye het mense die gedrag van materie probeer verstaan: Hoekom voorwerpe wat nie ondersteun word grond toe val, hoekemhoekom verskillende [[materiaalkunde|materiale]] verskillende eienskappe het ensovoorts. Die aard van die [[heelal]] was ook 'n raaisel, soos die vorm van die [[Aarde]] en die gedrag van hemelliggame soos die [[Son]] en die [[Maan]]. Verskeie teorieë is voorgestel waarvan die meeste verkeerd was. Hierdie teorieë was grootliks [[filosofie]]s gegrond en is nooit bevestig deur sistematies eksperimentele toetsing soos wat vandag gewild is nie. Daar was uitsonderings en daar bestaan anachronismes: die [[Helleense beskawing|Griekse]] denker [[Archimedes]] het byvoorbeeld baie kwantitiewekwantitatiewe beskrywings van [[meganika]] en [[hidrostatika]] korrek afgelei.

Gedurende die vroeë [[17de eeu]] was [[Galileo Galilei|Galileo]] 'n baanbreker in die gebruik van eksperimente om fisiese teorieë te bevestig en wat die sleutelgedagte is van die [[wetenskaplike metode]]. Galileo het verskeie [[dinamika (meganika)|dinamika]] teorieë suksesvol geformuleer en getoets en in besonder die Wet van [[Traagheid]]. In [[1687]] publiseer [[Isaac Newton|Newton]] die ''[[Philosophiae Naturalis Principia Mathematica|Principia Mathematica]]'' waarin hy twee omvattende en suksesvolle teorieë uiteensit: [[Newton se bewegingswet]] waaruit die [[klassieke meganika]] voortspruit en [[swaartekrag|Newton se swaartekragwet]], wat die [[fundamentele krag]] beskryf. Beide teorieë het goed ooreengestem met eksperimente. Die Principia het ook verskeie teorieë oor [[vloeidinamika]] ingesluit. Klassieke meganika is uitvoerig uitgebrei deur [[Joseph-Louis de Lagrange|Lagrange]], [[William Rowan Hamilton|Hamilton]] en andere wat nuwe formulerings, beginsels en resultate bedink het. Die swaartekragwet het die veld van [[astrofisika]] , wat die [[sterrekunde|sterrekundige]] verskynsels beskryf deur van fisiese teorieëhteorieë gebruik te maak, begin.

In [[1895]] het [[Wilhelm Röntgen|Roentgen]] [[X-strale]] ontdek wat later getoon het om 'n hoë-frekwensie elekromagnetieseelektromagnetiese straling te wees. [[Radio-aktiwiteit]] is ontdek in [[1896]] deur [[Henri Becquerel]] en verder bestudeer deur [[Marie Curie]], [[Pierre Curie]] en andere. Dit het die vakgebied van [[kernfisika]] begin.

In [[1911]] het [[Ernest Rutherford|Rutherford]] vanuit [[rutherford verstrooingverstrooiing|verstrooingseksperimenteverstrooiingseksperimente]] afgelei dat daar in atome 'n kompakte kern met positiewe gelaaide boustene genaamd [[proton]]e bestaan. [[neutron|Neutrone]], die neutrale boustene van die kern is deur [[James Chadwick|Chadwick]] in [[1932]] ontdek.

In hul haas om hoë-energie, kwantum en sterrekunndigesterrekundige fisika probleme op te los is [[alledaagse fisika]] agterweë gelaat. Ingewikkelde probleme wat wil voorkom asof hulle deur die slim toepassing van dinamika en meganika opgelos kan word, bly nog steeds grootliks onaangespreek. Voorbeelde hiervan is die vorming van sandhope, die vorm van waterdruppels, die meganisme van oppervlakspanning katastrofes en die self-sortering in heterogene versamelings wat geskud word.