Wysiging soos op 07:07, 9 Maart 2006 wysig Alias (besprekings \| bydraes) 12 729 edits k taal, ens. ← Ouer wysiging		Wysiging soos op 14:33, 10 Maart 2006 wysig maak ongedaan Roerlepel (besprekings \| bydraes) 245 edits Meer inligting Nuwer wysiging →
Lyn 1: [[Beeld:Nomadacris_septemfasciata.jpg\|thumb\|250px\|Rooi sprinkaan, ''Nomadacris septemfasciata'']] [[Beeld:Tettigonia viridissima.jpg\|thumb\|250px\|Wyfie van die groot groen sabelsprinkaan, ''Tettigonia viridissima'']] '''Sprinkane''' is ~~'n soort~~ plantetende [[insek\|insekte]] ~~wat behoort aan~~van die orde [[Orthoptera]] en suborde [[Caelifera]]. Hulle kan ver spring met hul sterk agterpote en baie soorte kan ook vlieg. Sprinkane wat in swerms vlieg word [[treksprinkane]] genoem. Sommige sprinkane het kort [[voelhoring]]s ([[veldsprinkaan\|veldsprinkane]]) en andere het voelhorings wat langer is as hul liggaam ([[langhoringsprinkaan\|langhoringsprinkane]]). Springkane se lengtes wissel van 10 tot 110 mm. Hulle kom in baie kleure voor, soms selfs groen en bruin in dieselfde spesie. Sommiges het helder kleure om roofdiere te waarsku dat hulle giftig of onsmaaklik is. Suid-Afrika se bekende groen en rooi melkbossprinkaan is giftig omdat dit giftige melkbosse vreet. Die meeste veldsprinkane lê hul eiers in pakkies in die grond. Die wyfies het 'n [[lêboor]] wat aangepas is om te grawe. Die eierpakkies kan vanaf tientalle tot meer as honderd eiers bevat. Baie soorte se eiers maak 'n [[diapouse]] deur om hetsy die winter of die droogtetyd te oorlewe. Wanneer die weerstoestande reg is, kom die eiers uit. Die nimfe, soos die larwe van [[hemimetabool]]insekte genoem word, ondergaan tydens hul ontwikkeling vyf tot sewe [[vervelling]]s, waarby elke volgende stadium groter is as die vorige. Die laatste vervelling lei tot die volwasse stadium. Die jong volwasse het enigiets van dae tot weke nodig om geslagsryp te word. Soorte met 'n diapouse in die volwasse stadium neem selfs maande daarvoor.▼ Die gehoorsintuie is op die sykante van die eerste agterlyfsegment. Die meeste sprinkane striduleer (sing) deur 'n vyl op die agterpote, teen die voorvlerke te skuur. Die lewensiklus van die langhoringsprinkaan is soortgelyk aan die bogenoemde, maar die eier word dikwels op of in plante gelê. Die wyfies het 'n sabelvormige lêboor hiervoor.▼ ▲Die meeste veldsprinkane lê hul eiers in pakkies in die grond, soms tot 100 mm diep. Die wyfies het 'n [[lêboor]] wat aangepas is om te grawe. Die eierpakkies kan vanaf tientalle tot meer as honderd eiers bevat. Baie soorte se eiers maak 'n [[diapouse]] deur om ~~hetsy~~ die winter of ~~die~~ ~~droogtetyd~~droogtes te oorlewe. Wanneer die weerstoestande reg is, ~~kom~~broei die eiers uit. Die nimfe, soos die larwe van [[hemimetabool]]insekte genoem word, is aanvanklik voetgangers. Hulle ondergaan tydens hul ontwikkeling vyf tot sewe [[vervelling]]s, waarby elke volgende stadium groter is as die vorige met langer vlerkstompies. Die ~~laatste~~laaste vervelling lei tot die volwasse stadium. Die jong volwasse het enigiets van dae tot weke nodig om geslagsryp te word. Soorte met 'n diapouse in die volwasse stadium neem selfs maande daarvoor. Op baie plekke in die wêreld word sprinkane geëet. Hulle is 'n goeie bron van [[proteïen]]. Soldate word dikwels aangeraai sprinkane te vang en te eet wanneer hulle verdwaald is en die voedsel opraak.▼ ▲Die lewensiklus van die langhoringsprinkaan is soortgelyk aan die bogenoemde, maar die ~~eier~~eiers word dikwels op of in plante gelê. Die wyfies het 'n sabelvormige lêboor hiervoor. ▲Op baie plekke in die wêreld word sprinkane geëet. Hulle is 'n goeie bron van [[proteïen]]. Soldate word dikwels aangeraai om sprinkane te vang en te eet ~~wanneer~~indien hulle ~~verdwaald~~sou isverdwaal en die voedsel opraak. Treksprinkane kan geweldige skade aan oeste aanbring. Daar is ongeveer 650 spesies in [[Suid-Afrika]], waarvan 4 treksprinkane is. Ons identifiseer drie soorte gebiede met treksprinkane in Suuidelike Afrika: By die '''opbougebied''' bou die digthede van die alleenlopers op. Die swerms ontwikkel in die '''permanente tuisgebied''', en val dan gereeld die '''invalsgebied''' binne. Die permanente tuisgebiede val grotendeels in die droë sentrale gedeeltes van Suid-Afrika en suidelike Namibië. ==Bronne== * Erik Holm en Elbie de Meillon, ''Insekte'', Struik Uitgewers, Kaapstad, 1987. [[Kategorie:Insekte]]

Orthoptera: Verskil tussen weergawes