Woiwodskap Klein-Pole: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
kNo edit summary |
k Bygewerk |
||
Lyn 35:
Die '''Woiwodskap Klein-Pole''', [[Pools]] '''Województwo małopolskie ''', met [[Krakau]] (Pools ''Kraków'') as sy administratiewe sentrum, is een van 16 [[woiwodskap]]pe in die [[Pole|Republiek van Pole]]. Dit is met die administratiewe hervorming van 1999 deur die samesmelting van die vroeëre woiwodskappe Krakau, Tarnów en Nowy Sącz geskep. Met 'n oppervlakte van byna 15 108 km² is dit die sesde kleinste woiwodskap en met 'n bevolking van meer as 3,2 miljoen ook een van die mees bevolktes.
== Naam en geografiese afbakening ==
Reeds sedert die middeleeue word na die suidooste van Pole as ''Polonia Minor'' (Latyns: "Klein-Pole") verwys om dit te onderskei van ''Polonia Maior'' of "Groot-Pole" - 'n streek wat in die 10de en 11de eeu in politieke opsig 'n meer belangrike rol gespeel het.
Klein-Pole het natuurlike grense in die suide (die Karpate-bergreeks) en in die noorde en noordweste (die Pilica-rivier) waar dit aan Masowië, Łęczyca en Sieradz grens. Die grens met [[Silesië]], wat naby Katowice loop, is in die 15de eeu vasgelê toe twee Silesiese hertogdomme, Oświęcim (Auschwitz) en Siewierz (Severien) by Pole ingelyf is.
'n Alternatiewe naam vir die streek, Galicië, verwys na die gebied suid en oos van Krakau wat ná die Eerste Deling van Pole in 1772 deur Oostenryk beset is. Die Oostenrykse keiserin Maria Theresia het destyds as beweerde (maar nie regmatige) troonopvolger aanspraak op twee historiese hertogdomme, Halitsch (Galicië) en Wladimir (Lodomerië) gemaak. In 1867 het Galicië 'n outonome provinsie van Oostenryk-Hongarye met Lwów (Lemberg, tans L'viv in Oekraïne) geword.
Die naam Galicië wek vandag herinneringe aan die kulturele outonomie wat die gebied destyds geniet het, maar ook die onvergelykbare wêreld van die Galiciese Jodedom.<ref>Tomasz Torbus: ''Polen''. Keulen: DuMont 2002, bl. 188</ref> Hier het skrywers soos Joseph Conrad (1857-1924), Joseph Roth (1894-1939) en Bruno Schulz (1892-1943) klassieke werke van die wêreldliteratuur geskep.
Galicië se ander gesig was dié van armoede, onderontwikkeling en oorbevolking - sosiale wantoestande wat verskeie kere in bloedige boereopstande ontlont het, maar ook aanleiding gegee het tot massaemigrasie, veral na die [[Verenigde State]].
== Verwysings ==
{{verwysings}}
[[Kategorie:Woiwodskappe van Pole|Klein-Pole]]
| |||