Dagbreekpers Beperk: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Morne (besprekings | bydraes)
No edit summary
Morne (besprekings | bydraes)
No edit summary
Lyn 17:
Onder inspirasie van dr. P.J. Meyer, bestuurder van L en S Boek- en Kunssentrum, is 'n nuwe persorganisasie geskep met die benaming Onafhanklike Pers van Suid-Afrika Beperk. Perskor is kort daarna in dié maatskappy opgeneem en ook van hiervan word prof. Du Plessis voorsitter. Hy en dr. Meyer was albei kennisse van Jooste en toe hy tydens samesprekinge gevra is of hy kans sien om die Onafhanklike Pers oor te neem, het hy ingestem, waarskynlik omdat hy gehoop het dat 'n Sondagkoerant van formaat mettertyd daaruit sou kon voortspruit. Terwyl Jooste dan sy aandag aan die uitgewerye onder sy vlerke gewy het, het prof. Du Plessis op sy versoek met kol. Jack Scott geskakel "met die versoek dat sy Strathmore-myngroep iets sou doen vir die Afrikanersaak"<ref>*L.J. Erasmus, "'n Volk staan op uit sy as: Verhaal van Die Afrikaanse Pers (1962) Beperk". Johannesburg: Afrikaanse Pers Beperk. 1969.</ref>. Na 'n tyd het Scott se vennoot, kol. J.C. McIntyre, vir Du Plessis laat weet dat die groep aan die versoek sou voldoen.
 
==Dagbreekpers Beperk gestigonafhanklik==
Die Strathmore-myngroep was bereid om 'n nuwe maatskappy, Dagbreekpers Beperk, te stig in samewerking met Du Plessis en Jooste se instansies. Aanvanklik sou dit 'n heeltemal onafhanklike blad, ''[[Dagbreek (Sondagkoerant)|Dagbreek]]'', uitgee "as besondere hartsbegeerte van én prof. Du Plessis én mnr. Jim McIntyre wat hom deur die jare heen 'n onverbeterlike idealis betoon het met opsig tot die hartlike samewerking tussen die Engels- en Afrikaanssprekende Afrikaner in Suid-Afrika"<ref>*L.J. Erasmus, "'n Volk staan op uit sy as: Verhaal van Die Afrikaanse Pers (1962) Beperk". Johannesburg: Afrikaanse Pers Beperk. 1969.</ref>. Die Strathmore-verteenwoordigers en die Du Plessis-Jooste-mense sou gelyke verteenwoordiging in die maatskappy se direksie hê. Die Onafhanklike Pers se bates was egter onvoldoende teenoor Strathmore se bydrae en daarom werf Jooste ondersteuning by wyse van onderskrywings voorsien deur prof. Du Plessis se Kopersbond, [[Anton Rupert]] se Rembrandt en dr. Phil Bothma se President-Finansieringsmaatskappy. Bothma het selfs gehelp om Onafhanklike Pers se skuld uit te wis.
 
Lyn 30:
'n Nuwe perseel is in Doornfontein, dié keer noord van die spoor, gekoop waar 'n bestaande gebou opgeknap is en voorsien is van alles wat nodig was vir algemene handelsdrukwerk en die druk van 'n koerant. Kort nadat die drukkery weer in bedryf was, het ou klante teruggekeer en kon ''Dagbreek'' ook op sy eie pers gedruk word.
 
==Dagbreekpers kom onder die Nasionale Party se invloed==
Bedenkings het mettertyd aan albei kante van die Afrikaans-Engelse taalgrens ontstaan oor die samewerking in Dagbreekpers van albei groepe. In 1953 verkry Jooste dus by Scott 'n opsie vir al die aandele wat die "Engelse kant" in die koerant besit het. Om die nodige kapitaal hiervoor te verkry, sou 'n vasberade veldtog verg en daarom nader Jooste vir adv. [[J.G. Strijdom]], toe leier van die [[Nasionale Party]] in [[Transvaal]], aan wie hy sy opsie oormaak. Van toe af sou ''Dagbreek'' die Nasionale Party sterk steun. Die destydse N.P.-sekretaris, Jack Steyl, vertel in "'n Volk staan op uit sy as", hoe die party hom beywer het om ''Dagbreek'' onder sy beheer te kry: "Toe dit duidelik geword het dat die verkryging van ''Dagbreek'' vir die Nasionale saak binne bereik gekom het, het niemand minder nie as adv. Strijdom en [[H.F. Verwoerd|dr. Verwoerd]] saam met ministers [[Ben Schoeman]], [[Jan de Klerk]] en ek self ingespring om die Nasionaliste van [[Transvaal]] te organiseer om tot die daad oor te gaan. Dit was 'n geloofsdaad: £100&nbsp;000 was nodig om die gedeelte van die aandele wat behoort het aan die destydse Scottgroep oor te neem.