Andries Hendrik Potgieter: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
Lyn 25:
Omdat die res van Potgieter se loopbaan buite die Trektydperk val, word dit net kortliks aangedui. In 1845 het hy Potchefstroom verlaat en Andries Ohrigstad gestig. Die rede hiervoor was dat die emigrante hulle op raad van Smellekamp noord van die 26ste breedtegraad, wat as die uiterste grens van die Britse invloedsfeer beskou is, wou vestig. Potgieter was onverbiddelik daarteen om iets met die Engelse te doen te hê; maar in teenstelling met Pretorius, wat wou onderhandel en traktate sluit, het hy in trek sy heil gesien.
As gevolg van die invloed van die nuwe intrekkers wat intussen uit Natal aangekom het, is ’n nuwe Volksraad ingestel as oppergesag naas Potgieter. Die botsing kon nie lank uitbly nie, en in 1846 het Potgieter die Volksraad afgeskaf en ’n nuwe regeringsvorm in die lewe geroep met homself as die hoof. Dit het byna tot ’n openlike stryd gelei, maar uiteindelik is die partye versoen en in 1847 is ooreengekom dat die twee partye onafhanklik langs mekaar sou bly voortbestaan. Waarskynlik omdat die koms van soveel nuwe intrekkers uit Natal sy invloed ondermyn het, maar gedeeltelik ook ter wille van beter weiveld, het Potgieter in 1848 na Soutpansberg getrek en daar op die mees noordelike punt van die Boerebeskawing die dorp Schoemansdal gestig. Potgieter wou hom ook nie inlaat met Pretorius se Warden en sir [[Harry Smith]] nie, wat uiteindelik op die slag van [[Slag van Boomplaats|Boomplaats]] uitgeloop het. Maar ’n aanbod van sir Harry om hom aan die Engelse se kant te skaar, het die vryheidsliewende en ou Voortrekker botweg geweier.
Pretorius en [[Potgieter]] se uiteenlopende gesigspunte ten opsigte van die Engelse het ook persoonlike verwydering tussen hulle veroorsaak. Dit het tewens tweedrag onder die volk laat ontstaan; maar gelukkig het daar in Mei 1849 by Derdepoort eindelik ’n vereniging van alle Transvaalse Emigrante tot stand gekom, en ook Pretorius en Potgieter het nou tot mekaar begin toenader. Die versoening het te Rustenburg plaasgevind, nadat Pretorius in 1852 erkenning van onafhanklikheid van Transvaal verkry het. In Augustus en September 1852 het Potgieter nog ’n veldtog teen Sekwati, die weerspannige Bawendahoofman, gelei, en op 16 Desember is hy oorlede.
| |||