Agtervoegsel: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
JCBrand (besprekings | bydraes)
JCBrand (besprekings | bydraes)
No edit summary
Lyn 21:
* ''sleg — sleg'''ter''' — sleg'''ste''''' ([[trappe van vergelyking]])
 
'n [[Agtervoegsel]] as [[taalkunde|taalkundige]] verskynsel, is 'n gebonde [[morfeem]] after 'n woordstam. Hulle word gebruik om nuwe woorde van bestaandes te vorm.
{{saadjie}}
 
==Voorbeelde van [[Afrikaans]]e agtervoegsels==
*'''-aar''', '''-er''' vorm [[selfstandige naamwoord|selfstandige naamwoorde]] van [[werkwoord]]e; betekenis: 'persoon wat die handeling uitvoer': ''bakker, versamelaar''
*'''-aard''', '''-erd''' vorms selfstandige naamwoorde van [[byvoeglike naamwoord|byvoeglike naamwoorde]]; betekenis: 'persoon met die deur die byvoeglike naamwoord uitgedrukte eienskap': ''luiaard, papperd''
*'''-agtig''' vorm byvoeglike naamwoorde van selfstandige naamwoorde en byvoeglike naamwoorde, in beide gevalle met die betekenis 'soortgelyk, net soos': ''beesagtig, kinderagtig''
*'''-heid''' vorm selfstandige naamwoorde van byvoeglike naamwoorde: ''ongelykheid, boosheid''
*'''-(er)ig''' vorm byvoeglike naamwoorde van selfstandige naamwoorde en byvoeglike naamwoorde: ''besitterig, vogtig''
*'''-y''' (variant ''-ery'', ''-ny'') vorm selfstandige naamwoorde
**van werkwoorde; betekenis:
***die ter enige tyd uitvoering van die handeling: ''knoeiery, vleiery''
***plek waar de handeling plaatsvindt: ''bakkery, wassery''
**van selfstandige naamwoorde; betekenis:
***plek waar 'n persoon woon of werk: ''boerdery''
***versamelwoord: die geheel van wat op die grondwoord betrekking het: ''amptenary''
**van byvoeglike naamwoorde; betekenis: 'die deur die byvoeglike naamwoord uitgedrukte eienskap het': ''lekkerny''
*'''-ing''' maak van 'n werkwoord 'n selfstandige naamwoord: ''bedoeling, omheining''
*'''-ie''', '''tjie''' en '''pie''' vorm [[verkleinwoord]]e
*'''-lik''' vorm byvoeglike naamwoorde
**van selfstandige naamwoorde: ''oombliklik, koninklik''
**van werkwoorden: ''verwerplik, wenslik, verskriklik''
*'''-logie''' (van die [[Grieks]]e ''-λογια'' (''-logia''), ''sprekend'', van ''λεγειν'' (''legein''), ''spreek'') vorm selfstandige naamwoorde, met as betekenis "die studie van ___", soos in: ''dendrologie'', ''mineralogie''
*'''-logie''' (van die Griekse ''λογος'' (''logos''), ''woord'') vorm selfstandige naamwoorde, wat 'n taalkundige verskynsel beskryf, byvoorbeeld: ''[[tautologie]]''
*'''-skap''' vorm selfstandige naamwoorde
**van byvoeglike naamwoorden: ''blydskap, verwantskap''
**van selfstandige naamwoorde:
***versamelwoorde: ''broederskap, vennootskap''
***woorde wat 'homself in die hoedanigheid bevind' aandui: ''ballingskap, kluisenaarskap''
**van werkwoorde: ''weddenskap, wetenskap''
*'''-te''' vorm selfstandige naamwoorde van byvoeglike naamwoorde: ''hoogte, leegte''
 
==Orige voorbeelde==
*voorbeelde van uit [[Latyn]]s afkomstige suffikse: ''-tor, -teit, -sie''
*voorbeelde van uit [[Frans]] afkomstige suffikse: ''-teur''
*voorbeelde uit ander tale:
 
[[Kategorie:Taalkunde]]