Cornelis Lely: Verskil tussen weergawes

Cornelis Lely word gebore in [[Amsterdam]], as sewende seun van Jan Lely en Adriana van Houten. Hy tree in September 1886 in diens van die [[Suiderseevereniging]], 'n vereniging wat hom die afsluiting en inpoldering van die [[Suidersee]] ten doel stel. In [[1891]] voltooi hy sy plan, wat hy baie jare later, na die [[watersnood van 1916 in Nederland|watersnoodramp van 1916]] as minister bydeur wetmiddel van wetgwing tot uitvoering het gebring het. Daarnaas word op sy inisiatief die [[Bergse Maas]] afgesluit, en bevorder hy die spoorweë.

Op 36-jarige leeftyd word hy benoem totas minister van Waterstaat, Handel en Nywerheid in die [[Kabinet-Van Tienhoven]] (1891-1894). Lely is in nog twee kabinette minister van Waterstaat, waaronder die [[Kabinet-Pierson]], en is van [[1902]] tot [[1905]] goewerneur van [[Suriname]]. In [[1898]] loods hy die wet vir die [[Noordoosterlocaalspoorweg-Maatschappij]] deur die parlement, en tydens sy goewerneurskap in Suriname bevorder hy die aanvanklik partikulieredetail plan vir de aanleg van die [[Lawaspoorweg]]. In [[1913]] word die inpoldering van dedie [[Suidersee]] deur sy toedoen opgeneem in die regeringsprogrammaregeringsprogram. De [[Suiderseewerke]] is grotendeels uitgevoerduitgevoer naarvolgens sy plan.

Hoewel daar al honderde jare voor Lely gepraat iswas oor die inpoldering van die Suidersee, was Cornelis Lely die eerste wat 'n tegnies uitvoerbaaruitvoerbaare plan gepresenteeraangebied het, wat antwoordantwoorde gegeefverskaf het op probleme soos die afwatering van die [[IJssel]]. Die drooglegging van die Suidersee is lank gesien as 'n wilde avontuur, en ook nadat Lely sy plan gepresenteeraangebied het, iswas daar lankbaie gediskusseerbesprekings oor die voor- en nadele, soos die ekonomiese gevolge vir vissersdorpe, die prys van die projek en die risiko's.

Lely iswas in staat gewees om sy plan werklikheid te maak deurdat hy behalvebehalwe ingenieur ook 'n kapabelformadabele politikus was. Selfs toentoe hy in 1913 die drooglegging in die regeringsprogrammaregeringsprogram gekryggekry het, was daar nog grote maatskaplike weerstand. Twee dinge het Lely gehelp: Die [[Eerste Wêreldoorlog]] het 'n gebrek van voedsel veroorsaak, waardeur die ekstra landbougrond wat die Suiderseewerke op sou lewer van grotegroot belang sougeword wordhet. Die belangrykste omslagslag kwamkom met die watersnoodramp van 1916. Die gevolge van die watersnood ramp het die publieke opinie doenlaat besef hoe naïef dit is om die gevare van die see te negeerignoreer. Twee jaar later, in [[1918]], loods Lely die Suiderseewet (die bevel tot drooglegging van die Suidersee) deur die parlement.

Die visie van Lely was die verkorting van die kuslyn. Die verdedigingbeskerming teënteen die see is so sterk as die kortste skakel, so het Lely geredeneer, en met die baie honderde kilometers kuslyn aan die Suidersee is dit baie moeilik om 'n effetiewe waterkeringwaterbeheer te onderhoudoen. Die [[Afsluitdyk]] het dit almal vervang deur 'n enkele dyk. Die visie van Lely is later in die [[20ste eeu]] nogmaals toegepas in die [[Deltawerke]], waarby die kuslyn van [[Zeeland]] met 'n groot stuk verkort is.

Hoewel hy geen al te grote bekendheid geniet nie, is die oorwinning op die see wat in die [[20ste eeu]] behaal is in Nederland in belangryke mate op die visie van Lely toe te skryf. As eerbetoon aan Lely is 'n aantal plekke naarna hom vernoem: [[Lelystad]], die hoofstad van [[Flevoland]], [[Lelydorp]] in Suriname en die [[gemaal Lely]] in die Wieringermeer. In Amsterdam is 'n outoweghoofweg naarna hom genoem;: die [[Cornelis Lelylaan]].

Aan die [[Noord-Holland]]se kant van de [[Afsluitdyk]] staan 'n standbeeld van Lely, wat op [[23 September]] [[1954]] deur [[Juliana der Nederlanden|Koningin Juliana]] onthul is ter geleënheidviering van sy honderdste verjaardag. Dit is gemaak deur [[Mari Andriessen]]. In [[Lelystad]] is daar eweneens 'n standbeeld van Lely, gemaak deur [[Piet Esser]], plus 'n deur [[Hans van Houwelingen]] ontworpe [[basalt]]stene suil van dertig meter hoog, met daarop 'n afgietsel van die standbeeld van Andriessen.

Lely het op 74-jarige leeftyd in die strengekoue winter van [[1929]] gesterf. Hy het die eerste drooglegging (Wieringermeer) nie meermee meegemaak nie, en ook nie die sluiting van die Afsluitdyk nie.