San Andreas-breuk: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
No edit summary
Voyageur (besprekings | bydraes)
kNo edit summary
Lyn 2:
Die '''San-Andreas-breuk''' is 'n breuklyn waarlangs twee tektoniese plate, die Pasifiese en die Noord-Amerikaanse Plaat, by mekaar verbyskuif. Dit loop oor 'n lengte van sowat 1 100 kilometer parallel met die kuslyn vanaf [[Meksiko]] in die suide tot by [[San Francisco]] in die noorde en verdeel die [[Verenigde State|Amerikaanse]] deelstaat [[Kalifornië]] in twee helftes, waarby San Francisco op die Noord-Amerikaanse Plaat en [[Los Angeles]] op die Pasifiese Plaat geleë is. Dit is een van min tektoniese plaatgrense wat op die land en nie soos die meeste breuklyne op die seebodem van die oseane geleë is nie.
 
Die breuklyn, wat diep in die grond strek, is na die San Andreas-meer vernoem, 'n deel van die breuk wat suid van San Francisco geleë is en met water volgeloop het. Groot dele van die breuklyn is nie sigbaar nie en is met pale gemarkeer. GrootSterk aardbewings soos dié van [[18 April]] [[1906]], die sogenaamde San Francisco-aardbewing, laat egter dikwels nuwe breuklyne ontstaan wat duidelik in die landskap waarneembaar is.
 
Die San Andreas-breuk word as 'n sogenaamde transform-verskuiwingsgrens geklassifiseer. Dit beteken dat die twee tektoniese hier by mekaar verbyskuif sonder dat hulle enige litosfeer vernietig of vorm. Kenmerkend vir dié soort breuklyne is plaaslike skuifskeursones en vlak aardskokke.
 
Die wrywing van die twee plate laat gereeld aardbewings en drukgolwe diep in die aardkors ontstaan. Hierdie drukgolwe beweeeg heen en weer in nabygeleë gesteentelae. Die oppervlak van hierdie lae begin as gevolg van sekondêre golwe inmekaarsak sodat breuke en klowe naby die breuklyn ontstaan.
 
{{commons|San Andreas Fault|San Andreas-breuk}}