Venus: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
EmausBot (besprekings | bydraes)
k r2.7.2+) (robot Verander: ilo:Benus
Alle inhoud uit bladsy verwyder
Lyn 1:
{{Inligtingskas Planeet
| bgcolour = Linen
| name = Venus
| symbol = [[Lêer:Venus symbol.svg|25px|Venus se sterrekundige simbool]]
| image = [[Lêer:Venus-real.jpg|240px|Die planeet Venus]]
| caption = Venus, soos waargeneem deur die Mariner 10-wenteltuig.
| orbit_ref =
| epoch = [[J2000]]
| aphelion = 108&nbsp;942&nbsp;109&nbsp;km<br />0.728&nbsp;231&nbsp;28&nbsp;AE
| perihelion = 107&nbsp;476&nbsp;259&nbsp;km<br />0.718&nbsp;432&nbsp;70&nbsp;AE
| semimajor = 108&nbsp;208&nbsp;930&nbsp;km<br />0.723&nbsp;332&nbsp;AE
| eccentricity = 0.006&nbsp;8
| period = 224.700&nbsp;69 dae<br />0.615&nbsp;197&nbsp;0&nbsp;jare<br />1,92 Venus solar dae
| synodic_period = 583.92 dae<ref name="nssdc">{{cite web
|url = http://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/factsheet/venusfact.html
|title=Venus Fact Sheet|publisher=NASA
|last=Williams|first=David R.
|date=15 April 2005|accessdate=2007-10-12}}</ref><ref>{{cite web
|title=Titan, Mars and Earth: Entropy Production by Latitudinal Heat Transport
|author=Lorenz, Ralph D.; Lunine, Jonathan I.; Withers, Paul G.; McKay, Christopher P.
|publisher=[[Ames Research Center]], University of Arizona Lunar and Planetary Laboratory|url=http://sirius.bu.edu/withers/pppp/pdf/mepgrl2001.pdf|year=2001|accessdate=2007-08-21
|format=PDF}}</ref>
| avg_speed = 35,02&nbsp;km/s
| inclination = 3,394&nbsp;71° (tot [[Ekliptika]])<br />3,86° (tot die [[son]] se [[ewenaar]])<br />2.19° (tot onveranderbare vlakte)<ref name="meanplane">
{{cite web | date = 2009-04-03 | title = The MeanPlane (Invariable plane) of the Solar System passing through the barycenter | url = http://home.surewest.net/kheider/astro/MeanPlane.gif | accessdate = 2009-04-10 }} (geprodusier met [http://chemistry.unina.it/~alvitagl/solex/ Solex 10] geskryf van Aldo Vitagliano)</ref>
| asc_node = 76.670&nbsp;69°
| arg_peri = 54.852&nbsp;29°
| satellites = 0
| minorplanet = yes
| physical_characteristics = yes
| equatorial_radius = {{nowrap|6&nbsp;051,8 ± 1,0 km}}<br />(0,949&nbsp;9 [[Aarde]]s)
| polar_radius =
| flattening = 0
| surface_area = 4,60{{e|8}} km<sup>2</sup><br />(0,902 Aardes)
| volume = 9,38{{e|11}}&nbsp;km<sup>3</sup><br />(0.866 Aardes)
| mass = 4,868&nbsp;5{{e|24}} kg<br />(0,815 Aardes)
| density = 5,204&nbsp;g/cm<sup>3</sup>
| surface_grav = 8,87&nbsp;m/s<sup>2</sup><br />{{nowrap|0,904 ''g''}}
| escape_velocity = 10,46&nbsp;km/s
| sidereal_day = 243,018&nbsp;5&nbsp;dae
| rot_velocity = 6,52 km/h<br />1,81 m/s
| axial_tilt = 177,3°<ref name="nssdc" />
| right_asc_north_pole = {{nowrap|18 h 11 min 2 s}}<br />272,76°<ref name="iauwg_ccrsps2000">
{{cite web | title = Report on the IAU/IAG Working Group on cartographic coordinates and rotational elements of the planets and satellites | publisher = International Astronomical Union | year = 2000 | url = http://www.hnsky.org/iau-iag.htm | accessdate = 2007-04-12 }}</ref>
| declination = 67,16°
| albedo = 0,67 (geometries)<ref name="MallamaVenus">
{{cite journal | last1 = Mallama | first1 = A. | last2 = Wang | first2 = D. | last3 = Howard | first3 = R.A. | title = Venus phase function and forward scattering from H2SO4 | journal = Icarus | volume = 182 | issue = 1 | pages = 10–22 | year = 2006 | doi = 10.1016/j.icarus.2005.12.014 | bibcode = 2006Icar..182...10M }}</ref><br />0,90 (Bond)<ref name="MallamaVenus" />
| magnitude = −4,9<ref name="MallamaSky">{{cite journal | last = Mallama | first = A. | title = Planetary magnitudes | journal = Sky and Telescope | volume = 121 | issue = 1 | pages = 51–56 | year = 2011 }}</ref><ref name="JPL-Horizons">{{cite web
|date=2006-02-27 (GEOPHYSICAL DATA)
|title=HORIZONS Web-Interface for Venus (Major Body=299)
|publisher=[[JPL Horizons On-Line Ephemeris System]]
|url=http://ssd.jpl.nasa.gov/horizons.cgi?find_body=1&body_group=mb&sstr=299
|accessdate=2010-11-28}}</ref> tot −3,8<ref name="ephemeris">{{cite web
|last=Espenak|first=Fred|year=1996|url=http://eclipse.gsfc.nasa.gov/TYPE/venus2.html#ve2006|title=Venus: Twelve year planetary ephemeris, 1995–2006
|work=NASA Reference Publication 1349
|publisher=NASA/Goddard Space Flight Center
|accessdate=2006-06-20}}</ref>
| angular_size = {{nowrap|9,7"–66,0"}}<ref name="nssdc" />
| temperatures = yes
| temp_name1 = [[Kelvin]]
| mean_temp_1 = 735&nbsp;K<ref name="nssdc" /><ref name="nasa_venus">
{{cite web | title = Venus: Facts & Figures | publisher = NASA | url = http://sse.jpl.nasa.gov/planets/profile.cfm?Object=Venus&Display=Facts&System=Metric | accessdate = 2007-04-12 }}</ref><ref name="compare">{{cite web
|title=Space Topics: Compare the Planets: Mercury, Venus, Earth, The Moon, and Mars
|publisher=Planetary Society
|url= http://www.planetary.org/explore/topics/compare_the_planets/terrestrial.html
|accessdate=2007-04-12}}</ref>
| temp_name2 = [[Celsius]]
| mean_temp_2 = 460&nbsp;°C
| mean_name3 = [[Fahrenheit]]
| mean_temp_3 = 860&nbsp;°F
| atmosphere = yes
| surface_pressure = 93&nbsp;bar<br />9,3&nbsp;MPa
| atmosphere_density =
| atmosphere_composition = ~96,5% [[Koolstofdioksied]]<br />
~3,5% [[Stikstof]]<br />
0,015% [[Swaweldioksied]]<br />
0,007% [[Argon]]<br />
0,002% [[Water]]damp<br />
0,001&nbsp;7% [[Stikstofmonoksied]]<br />
0,001&nbsp;2% [[Helium]]<br />
0,000&nbsp;7% [[Neon]]<br />
spore van [[Koolstofsulfied]]<br />
spore van [[Waterstofchloried]]<br />
spore van [[Waterstoffluoried]]
}}
 
'''Venus''', die tweede [[planeet]] vanaf die [[Son]], is vernoem na die [[Romeinse mitologie|Romeinse godin]], [[Venus (mitologie)|Venus]]. Die planeet toon baie ooreenkomste met die Aarde ten opsigte van sy grootte en massale samestelling. Al die planete se [[wentelbaan|wentelbane]] is [[ellips|ellipties]] maar Venus se baan is die naaste aan 'n [[sirkel]] met 'n [[middelpuntafwyking]] van minder as 1%.
 
Venus is nader aan die Son as die Aarde en daarom verskyn dit altyd in rigting van die Son aan die hemelruim. Van die aarde gesien is die grootste hoek ([[waarnemershoek]]) wat Venus en die Son in die hemelruim vorm , 47.8 °). Venus word dus gewoonlik 'n paar uur voor sonsopkoms of 'n paar uur na sonsondergang gesien. Wanneer Venus op sy helderste is kan dit selfs in die dag sigbaar wees wat dit een van twee hemelliggame buiten die son maak wat beide in die dag en nag sigbaar kan wees. Daar word dikwels na Venus as die '''Môrester''' of die '''Aandster''' verwys en is buiten die maan die helderste voorwerp in die naghemel.
 
Die siklus tussen 'n maksimum [[waarnemershoek]] en die daaropvolgende een duur 584 dae. Na hierdie 584 dae verstryk is Venus op 'n posisie 72 grade weg van die vorige een af. Aangesien 5 * 584 = 2920 wat gelykstaande is aan 8 * 365 (Aantal dae in aardjaar) sal Venus elke 8 jaar (minus die twee skrikkeldae) op dieselfde punt in die hemel verskyn. Hierdie siklus het in antieke Egipte as die [[Sothis]]-siklus bekend gestaan. Interresant genoeg is die getal 2920 ook byna gelykstaande aan presies 99 maanomwentelinge wat 29.5 dae duur.
 
Venus se unieke bewegings was al rondom 1600 v.C. bekend aan die antieke [[Babilon|Babiloniërs]] en aan die [[Maja]] beskawing (wat 'n godsdienstige kalender ontwikkel het gebasseer op die bewegings van Venus). Die [[Maasai]] stam in Afrika het die planeet Kileken gedoop na 'n mite daaroor genaamd "Die Weeskind". [[Sint Jerome]] het Venus, [[Lucifer]] gedoop, die gevalle engel wat volgens [[Christen|Christelike]] geskrifte uit die hemel gewerp is.
 
[[Lêer:Venus symbol.svg|30px|links|♀]] Die sterrekundige simbool van Venus word ook in Biologie gebruik vir die vroulike geslag. Dit verteenwoordig die godin Venus se handspieël: 'n sirkel met 'n kruisie daaronder. Die simbool verteenwoordig ook vroulikheid en die antieke [[alchemie|alchemiste]] het dit gebruik om [[koper]] te verteenwoordig.
 
Daar word ook soms beweer dat die verband met geslag en vroulikheid te make het met die 266 dae tydsinterval tussen die minimum en maksimum waarnemershoek van Venus, wat min of meer ooreenstem met die tydsduur van 'n menslike swangerskap.
 
In [[Sjina|Sjinese]], [[Korea]]anse, [[Japan]]nese en [[Viëtnam]]ese kultuur word na Venus verwys as die Metaalster (金星), gebaseer op die vyf Elemente.
 
== Fisiese kenmerke ==
 
=== Atmosfeer ===
[[Lêer:Aarde Venus.gif|thumb|left|150px|Vergelyking in grootte met die Aarde]]
Venus het 'n [[atmosfeer]] wat hoofsaaklik uit [[koolstofdioksied]] en 'n klein hoeveelheid [[stikstof]] bestaan, met 'n atmosferiese druk by die oppervlak wat 90 keer groter is as die van die aarde ('n druk gelyk aan 'n diepte van 1 kilometer onder die Aarde se [[oseaan|oseane]]). Hierdie enorme CO<sub>2</sub>-ryke atmosfeer veroorsaak 'n sterk [[kweekhuis-effek]] en gevolglike uiterste oppervlaktemperature van so hoog as 500&nbsp;°C in laagliggende dele op die planeet se ewenaar. Dit maak Venus se oppervlak warmer as dié van [[Mercurius]] al is Venus bykans dubbel die afstand vanaf die son en ontvang dit dus slegs ongeveer 25% van die straling (2613.9 W/m<sup>2</sup> in die bolaag van die atmosfeer en slegs 1071.1 W/m<sup>2</sup> by die oppervlak). As gevolg van die termiese traagheid en konveksie in sy digte atmosfeer wissel die dag- en nagtemperature op venus nie so dramaties nie ten spyte daarvan dat Venus se omwenteling om sy as bykans 'n volle Venusjaar neem, wat beteken dat Venus se oppervlak maar teen 'n skamele 6.5 km/h draai.
 
Die son se straling op die oppervlak is baie laag as gevolg van die planeet se baie dik wolkbedekking wat die meeste sonlig weer in die ruimte in terug weerkaats. Venus se [[Bolometer|bolometriese]] [[weerkaatsingsvermoë]] is ongeveer 60% en sy sigbare lig weerkaatsingsvermoë is selfs groter.
 
Die winde in die bolaag van die atmosfeer is sterk (300 km/h) maar by die oppervlak is die windspoed baie laer en gewoonlik maar 'n paar kilometer per uur. Die wolke bestaan hoofsaaklik uit [[swaeldioksied]]- en [[swaelsuur]]druppels en bedek die planeet geheel en al, wat enige besonderhede van die oppervlak onsigbaar maak vir die menslike [[oog]]. Die temperatuur bo-op hierdie wolke is ongeveer −45&nbsp;°C. Die gemiddelde oppervlaktemperatuur van Venus, soos deur [[NASA]] aangegee, is 464&nbsp;°C. Die minimum temperatuur in die tabel aangegee is vir die bokant van die wolke en nie die oppervlak nie waar die temperatuur nooit laer as 400&nbsp;°C val nie (Hierdie temperatuur is voldoende om [[lood]] te smelt.)
 
=== Oppervlak ===
[[Lêer:Venus.jpg|thumbnail|left|200px|Foto wat die oppervlakstrukture onder die wolkbedekking aantoon.]]
Op Venus kan twee groot [[kontinent]]agtige hooglande onderskei word. Op die noordelike hoogland wat ''Ishtar Terra'' heet en ongeveer so groot as [[Australië]] is, word baie berge aangetref. Die hoogste punt is ''Maxwell Montes'' wat ongeveer 10 km bo die omliggende land uittroon. In die suidelik [[halfrond]] lê ''Aphrodite Terra'' wat in grootte vergelykbaar is met [[Suid-Amerika]]. Tussen hierdie hooglande word diepliggende dele gevind soos ''Atalanta Planitia'', ''Guinevere Planitia'' en ''Lavinia Planitia''. Die digte atmosfeer sorg daarvoor dat die meeste [[meteoriet]]e opbreek voordat dit die oppervlak bereik en daarom is daar nouliks enige [[krater]]s op die Venus te vind. Oor die hele planeet heen kan groot afgeplatte vulkane gevind word. Met die uitsondering van Maxwell Montes is alle berge, vlaktes en ander [[geologie]]se strukture na werklike en [[mitologie]]se [[vrou]]e vernoem.
 
== Verwysings ==
{{Verwysings}}
 
== Eksterne skakels ==
{{CommonsKategorie|Venus (planet)}}
* Arnett, Bill (2005). [http://www.nineplanets.org/venus.html Venus]
* [[European Space Agency]] (2005). [http://www.esa.int/SPECIALS/Venus_Express/ Venus Express overview]
* Grayzeck, Ed (2004). [http://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/factsheet/venusfact.html Venus Fact Sheet]. [[NASA]]
* Grieger, Bjoern (2004). [http://www.space-vision.biz/product.venuslandscape.de.html Picture “Real Venus”]
* The Maya Astronomy Page (2002). [http://www.michielb.nl/maya/venus.html Venus]
* Mitchell, Don P. (2004). [http://www.mentallandscape.com/V_Venus.htm The Soviet Exploration of Venus]
* Rosenthal, David. (2003). [http://www.ridgecrest.ca.us/~n6tst/maya/newpage.html The Southernmost Rise of Venus at Uxmal, 1997]
* Vienna University of Technology (2004). [http://www.vias.org/spacetrip/venus_dimensionalviews.html Venus Three-Dimensional Views]
* {{Journal reference issue | Author=Mallama, A. | Title=Schroeter's Effect and the twilight model for Venus | Journal=Journal of the British Astronomical Association | Volume=106 | Issue=1 | Year=1996 | Pages=16–18}} [http://adsbit.harvard.edu/cgi-bin/nph-iarticle_query?1996JBAA..106...16M]
* [http://www.ibiblio.org//e-notes/VRML/Globe/Globe.htm 3D VRML Venus globe]
 
{{PlaneteSon}}
 
[[Kategorie:Venus| ]]
 
{{Link FA|ar}}
{{Link FA|bg}}
{{Link FA|bs}}
{{Link FA|cs}}
{{Link FA|de}}
{{Link FA|en}}
{{Link FA|es}}
{{Link FA|lt}}
{{Link FA|no}}
{{Link FA|pt}}
{{Link FA|sk}}
{{Link FA|sl}}
{{Link GA|pl}}
{{Link GA|ru}}
 
[[als:Venus (Planet)]]
[[am:ዘሃራ]]
[[an:Venus (planeta)]]
[[ang:Venus]]
[[ar:الزهرة]]
[[arz:فينوس]]
[[as:শুক্ৰ গ্ৰহ]]
[[ast:Venus (planeta)]]
[[az:Venera (planet)]]
[[ba:Венера (планета)]]
[[bar:Venus (Planet)]]
[[bat-smg:Aušruos žvaizdie]]
[[bcl:Venus]]
[[be:Планета Венера]]
[[be-x-old:Вэнэра (плянэта)]]
[[bg:Венера (планета)]]
[[bn:শুক্র গ্রহ]]
[[bo:པ་སངས།]]
[[br:Gwener (planedenn)]]
[[bs:Venera]]
[[ca:Venus (planeta)]]
[[chr:ᎠᎾᏂᏍᏓᎾᎵ]]
[[co:Stedda Diana]]
[[crh:Çolpan]]
[[cs:Venuše (planeta)]]
[[csb:Wenus]]
[[cv:Венера (планета)]]
[[cy:Gwener (planed)]]
[[da:Venus (planet)]]
[[de:Venus (Planet)]]
[[diq:Venus]]
[[el:Αφροδίτη (πλανήτης)]]
[[en:Venus]]
[[eo:Venuso (planedo)]]
[[es:Venus (planeta)]]
[[et:Veenus]]
[[eu:Artizarra]]
[[ext:Venu (praneta)]]
[[fa:ناهید (سیاره)]]
[[fi:Venus]]
[[fiu-vro:Veenüs]]
[[fo:Venus]]
[[fr:Vénus (planète)]]
[[frp:Vènus (planèta)]]
[[frr:Fenus]]
[[fy:Fenus]]
[[ga:Véineas (pláinéad)]]
[[gan:金星]]
[[gd:An Rìbhinn (planaid)]]
[[gl:Venus]]
[[gu:શુક્ર (ગ્રહ)]]
[[gv:Baytnag]]
[[haw:Hōkūloa]]
[[he:נוגה]]
[[hi:शुक्र]]
[[hif:Sukhrgrah]]
[[hr:Venera (planet)]]
[[ht:Venis (planèt)]]
[[hu:Vénusz]]
[[hy:Վեներա]]
[[ia:Venus (planeta)]]
[[id:Venus]]
[[ie:Venus (planete)]]
[[ilo:Benus]]
[[io:Venuso]]
[[is:Venus (reikistjarna)]]
[[it:Venere (astronomia)]]
[[ja:金星]]
[[jbo:venus]]
[[jv:Venus]]
[[ka:ვენერა (პლანეტა)]]
[[kk:Шолпан (ғаламшар)]]
[[km:ភពសុក្រ]]
[[kn:ಶುಕ್ರ]]
[[ko:금성]]
[[ksh:Veenuß (Planneet)]]
[[ku:Gelawêj (gerstêrk)]]
[[kv:Венера]]
[[kw:Gwener (planet)]]
[[ky:Чолпон]]
[[la:Venus (planeta)]]
[[lb:Venus (Planéit)]]
[[li:Venus (planeet)]]
[[lij:Venere (astronomia)]]
[[ln:Mokwɛtɛ]]
[[lt:Venera (planeta)]]
[[lv:Venera (planēta)]]
[[map-bms:Venus]]
[[mdf:Циле]]
[[mg:Venus]]
[[mhr:Чолпан]]
[[mk:Венера (планета)]]
[[ml:ശുക്രന്‍]]
[[mn:Сугар]]
[[mr:शुक्र ग्रह]]
[[ms:Zuhrah]]
[[mt:Venere (pjaneta)]]
[[mwl:Bénus]]
[[my:သောကြာဂြိုဟ်]]
[[mzn:ناهید]]
[[nah:Cītlalpōl]]
[[nds:Venus (Planet)]]
[[ne:शुक्रग्रह]]
[[nl:Venus (planeet)]]
[[nn:Planeten Venus]]
[[no:Venus]]
[[nov:Venus (planete)]]
[[nv:Biinis]]
[[oc:Vènus (planeta)]]
[[or:ଶୁକ୍ର]]
[[os:Бонвæрнон]]
[[pam:Venus]]
[[pl:Wenus]]
[[pms:Véner (pianeta)]]
[[pnb:وینس (سیارہ)]]
[[pt:Vénus (planeta)]]
[[qu:Ch'aska]]
[[rm:Venus (planet)]]
[[ro:Venus]]
[[ru:Венера]]
[[rue:Венера (планета)]]
[[rw:Umubumbe wa Venus]]
[[sa:शुक्रः]]
[[sah:Дьэллэҥэ]]
[[scn:Vèniri (pianeta)]]
[[se:Venus]]
[[sh:Venera (planeta)]]
[[simple:Venus]]
[[sk:Venuša]]
[[sl:Venera]]
[[so:Waxaraxir]]
[[sq:Venusi]]
[[sr:Венера]]
[[stq:Venus]]
[[su:Vénus]]
[[sv:Venus]]
[[sw:Zuhura]]
[[szl:Wynus]]
[[ta:வெள்ளி (கோள்)]]
[[te:శుక్రుడు]]
[[tg:Зӯҳра]]
[[th:ดาวศุกร์]]
[[tl:Benus (planeta)]]
[[tr:Venüs]]
[[tt:Венера (планета)]]
[[ug:ۋېنېرا]]
[[uk:Венера (планета)]]
[[ur:زہرہ]]
[[uz:Venera (sayyora)]]
[[vep:Vener]]
[[vi:Sao Kim]]
[[wa:Sitoele do bierdjî]]
[[war:Benus]]
[[wo:Weenus]]
[[xal:Басң һариг]]
[[yi:ווענוס]]
[[yo:Àgùàlà]]
[[za:Ndaundeiqgim]]
[[zh:金星]]
[[zh-classical:金星]]
[[zh-min-nan:Kim-chheⁿ]]
[[zh-yue:金星]]
[[zu:UVenusi]]