Cyrilliese letter Э
Cyrilliese alfabet
А Б В Г Ґ Д Ђ
Ѓ Е Ё Є Ж Ѕ З
И І Ї Й Ј К Л
Љ М Н Њ О П Р
С Т Ћ Ќ У Ў Ф
Х Ц Ч Џ Ш Щ Ъ
Ы Ь Э Ю Я    
Ou letters
Ҁ Ѹ Ѡ Ѻ Ѿ Ѣ  
Ѥ Ѧ Ѫ Ѩ Ѭ Ѯ Ѱ
Ѵ Ѷ Ѳ        

Э (kleinletter: э) is ’n letter van die Cyrilliese alfabet en word in Russies, Belarussies en ’n paar nie-Slawiese tale gebruik. Dit word uitgespreek as /e/ of /ɛ/.

Geskiedenis wysig

 
Letters wat deur Pieter die Grote doodgekrap is.

Die letter het in die 13de eeu ontstaan as ’n variant van die letter є. Dit is sporadies gebruik, maar in die 17de eeu het die Oos-Slawiërs dit begin gebruik om ’n begin-e aan te dui wat nie gepalataliseer is nie (IFA: |e|).

In voorstelle vir ’n burgerlike skrif wat in 1708 aan Pieter die Grote van Rusland voorgelê is, verskyn beide "э" en "є", maar laasgenoemde vorm is deur Pieter doodgekrap en die eerste vorm het in die nuwe alfabet behoue gebly. Baie mense was teen die letter gekant, maar die insluiting daarvan in die Russiese Akademie se woordeboek van 1789–94 het die amptelike aanvaarding daarvan ingelui.

In moderne Russies word "э" gebruik vir |e| of |ɛ| as beginletter in leenwoorde, soos in электричество (elektrisiteit), en ná klinkers, soos in дуэль (tweegeveg). Die enigste oorspronklik Russiese woord wat daarmee begin, is waarskynlik этот (hierdie). Die Cyrilliese letter "е" word egter steeds dikwels gebruik vir leenwoorde, soos in теннис (tennis) en Берлин (Berlyn).

In Belarussies word die letter baie meer dikwels gebruik omdat spelling eerder op uitspraak as op historiese belang geskoei is en die standaardisasie van die taal heelwat later as in Russies plaasgevind het.