Benjamin Netanyahu

Benjamin (Bibi) Netanyahu (Hebreeus: בנימין נתניהו ; gebore 21 Oktober 1949 in Tel Aviv) is 'n Israelse politikus wat aan die regs-liberale politieke party Likoed behoort. Hy was tussen 1996 en 1999 en weer van 2009 tot 2021 die Eerste minister van Israel gewees. Op 29 Desember 2022 is Netanyahu vir die derde keer as Eerste minister van Israel ingehuldig (Netanyahu VI-kabinet).

Benjamin Netanyahu
בנימין נתניהו (he)
Benjamin Netanyahu
Netanyahu in 2020

Ampsbekleër
Termynaanvang
29 Desember 2022
President Isaac Herzog
Voorafgegaan deur Yair Lapid
Ampstermyn
31 Maart 2009 – 13 Junie 2021
President Shimon Peres
Reuven Rivlin
Voorafgegaan deur Ehud Olmert
Opgevolg deur Naftali Bennett
Ampstermyn
18 Junie 1996 – 6 Julie 1999
President Ezer Weizman
Voorafgegaan deur Shimon Peres
Opgevolg deur Ehud Barak

Minister van Buitelandse Sake
Ampstermyn
14 Mei 2015 – 17 Februarie 2019
Eerste minister Benjamin Netanyahu
Voorafgegaan deur Avigdor Lieberman
Opgevolg deur Yisrael Katz
Ampstermyn
18 Maart 2013 – 11 November 2013
Eerste minister Benjamin Netanyahu
Voorafgegaan deur Avigdor Lieberman
Opgevolg deur Avigdor Lieberman
Ampstermyn
6 November 2002 – 27 Februarie 2003
Eerste minister Ariel Sharon
Voorafgegaan deur Shimon Peres
Opgevolg deur Silvan Shalom
Ampstermyn
6 Januarie 1998 – 13 Oktober 1998
Eerste minister Benjamin Netanyahu
Voorafgegaan deur David Levy
Opgevolg deur Ariel Sharon

Minister van Finansies
Ampstermyn
27 Februarie 2003 – 9 Augustus 2005
Eerste minister Ariel Sharon
Voorafgegaan deur Silvan Shalom
Opgevolg deur Ehud Olmert

Minister van Verdediging
Ampstermyn
17 Desember 2018 – 12 November 2019
Eerste minister Benjamin Netanyahu
Voorafgegaan deur Avigdor Lieberman
Opgevolg deur Naftali Bennett

Leier van die Opposisie
Ampstermyn
13 Junie 2021 – 29 Desember 2022
Eerste minister Naftali Bennett / Yair Lapid
Voorafgegaan deur Yair Lapid
Opgevolg deur Yair Lapid
Ampstermyn
28 Maart 2006 – 31 Maart 2009
Eerste minister Ehud Olmert
Voorafgegaan deur Amir Peretz
Opgevolg deur Tzipi Livni

Persoonlike besonderhede
Gebore 21 Oktober 1949 (1949-10-21) (74 jaar oud)
Tel Aviv, Israel
Politieke party Likoed
Eggenoot/-note Miriam Weizmann (1972-1978)
Fleur Cates (1981-1984)
Sara Ben-Artzi (sedert 1991)
Kind(ers) 3
Alma mater Massachusetts Institute of Technology,
Harvard-universiteit
Religie Sekulêre Judaïsme
Handtekening

Militêre Diens
Lojaliteit Vlag van Israel Israel
Diens/Tak Israeliese verdedigingsmagte
Jare in diens 1967–1973
Rang Kaptein
Eenheid Sayeret Matkal
Oorloë/Veldslae Uitputtingsoorlog
Jom Kippoeroorlog

Agtergrond wysig

Netanyahu is gebore as die seun van Tzila Segal en Benzion Netanyahu. Sy oupa aan vaderskant was rabbi Nathan Mileikowsky, wie uit die huidige Pole na die Britse mandaat van Palestina in 1920 emigreer en die familienaam na Netanyahu verander.

Benjamin, die middelste van drie kinders, het die laerskool Henrietta Szold in Jerusalem bygewoon en twee periodes (1956-1958 en 1963-1967) saam met sy ouers en broers in die VSA deurgebring, deels omdat sy vader begin glo het dat Israel se regering te linksgesind geword het. Hulle het daar in Cheltenham Township in Pennsylvania gewoon. Daar het hy sy skoolloopbaan suksesvol by die Cheltenham Highschool voltooi, waar hy aktief was in 'n debatklub. Netanyahu praat vlot Engels.

Sy vader was professor in Joodse geskiedenis aan die Hebreeuse Universiteit van Jerusalem, emeritus professor aan die Cornell Universiteit in Ithaca, New York, en mede redakteur van die Encyclopedia Hebraïca. Sy boek, The Beginning of the Inquisition in Spain from the 15th century, wat sy seun in 2014 aan pous Francis gegee het, het geleidelik meer erkenning gekry. Die sentrale tema van die boek handel oor die Marranos, Jode wat oorgegaan het na die Katolieke geloof, maar steeds met rassistiese behandeling en diskriminasie van die Spanjaarde te make gehad het, ondanks hul bekering.

Sy pa was ook 'n adviseur vir Ze'ev Jabotinski. Hy het sy seun Benjamin skerp gekritiseer toe dit gelyk het of hy met die Oslo-akkoorde vrede met die Palestyne sou bereik. Vader Netanyahu was daarvan oortuig dat die Jode altyd moet veg vir hul bestaan en vir die land Israel en dat die Arabiere nie vertrou kon word nie. Hy was ten gunste van die Groot Israelgedagte en was sterk gekant teen Resolusie 181 van die Algemene Vergadering van die Verenigde Nasies van 1947.

Sy vader, wat in 2012 oorlede is, het 'n groot invloed op sy seun Benjamin gehad. Eintlik was sy eerste seun Yoni sy gunsteling en moes Benjamin homself altyd bewys.

Sy broer Yoni Netanyahu is op die nag van 3-4 Julie 1976 in Uganda doodgeskiet tydens Operasie Entebbe, 'n bevrydingsaksie deur die Israeliese leër om gyselaars op die Internasionale Lughawe Entebbe te bevry. Soos Yoni en sy ander broer Iddo, dien Benjamin Netanyahu van 1967 tot 1972 as offisier in die Makkal-kommando van die Israeliese weermag. Ehud Barak, wat die hoofbevelvoerder was en later Netanyahu se politieke mededinger geword het, was sy bevelvoerder. Netanyahu was deel van die operasie wat die kaping van Sabena Flight 571 beëindig, hy raak self hiermee beseer. Hy moes self sy studies onderbreek om sy land te verdedig met die voormelde bevel in die Yom Kippur-oorlog van 1973.

Hy studeer argitektuur aan die Massachusetts Institute of Technology tot 1975 en bestuur aan die MIT Sloan School of Management tot 1977. Uiteindelik studeer hy politieke wetenskap aan Harvard. Hy het by die konsultasiebureau van die Boston Consulting Group gewerk.

Hy het nou beplan om politiek toe te gaan. Hy het begin om lesings in die openbaar aan te bied saam met Lilyan Wilder, wat ook Oprah Winfrey en George W. Bush onder haar studente gehad het. Hy het opgetree as 'n terrorisme-kenner in Amerikaanse TV onderhoude. President Ronald Reagan was entoesiasties oor sy boek Terrorism, How the West Can Win.

Nadat hy van 1982 tot 1984 'n adjunkagent van die Israeliese ambassade in Washington was, was hy van 1984 tot 1988 Israel se ambassadeur by die Verenigde Nasies in New York. In 1988 word hy verkies tot parlementslid in Israel.[1][2][3]

Lewensloop wysig

Tussen 17 Mei 2020 en 13 Junie 2021 was hy die Eerste Minister van die regs-sentrale-religieuse Netanyahu-Gantz-kabinet. Van 14 Mei 2015 tot 17 Mei 2020 was hy die Eerste Minister van die regs-religieuse Netanyahu IV-kabinet. Van 18 Maart 2013 tot 14 Mei 2015 was hy die Eerste Minister van die regs-sentrale Netanyahu III-kabinet. Van 31 Maart 2009 tot 18 Maart 2013 was hy die Eerste Minister van die regs-(links)-religieuse Netanyahu II-kabinet. Hy was vanaf 1996 tot 1999 ook premier gewees, van die regse Netanyahu I-kabinet.

Van 1988 tot 1999 was hy 'n lid van die Knesset. Sedert 2003 is hy weer 'n lid van die Knesset. Netanyahu het verskeie ministersposte beklee. Hy was in 1998, van 2002 tot 2003, in 2013 en van 2015 tot 2019 minister van Buitelandse Sake, van 2003 tot 2005 minister van Finansies en van 2018 tot 2019 minister van Verdediging.

Netanyahu was van 1967 tot 1972 'n offisier in die Matkal-kommando van die Israeliese Lëer. Hy het argitektuur en bestuur aan die Massachusetts Institute of Technology en politieke wetenskap (geen diploma) aan die Harvard-universiteit studeer. Netanyahu het by die Boston Consulting Group gewerk en was van 1984 tot 1988 die Israelse ambassadeur by die Verenigde Nasies.

Familie wysig

Benjamin Netanyahu is vir die derde keer getroud en het drie kinders. Hy woon in Jerusalem en is 'n aanhanger van die Judaïsme.

Hy is die broer van die Israelse oorlogsheld Jonatan Netanyahu, wat in 1976 tydens Operasie Entebbe gesterf het.

Werke wysig

Netanyahu het verskeie boeke geskryf, veral oor die bestryding van terrorisme.

  • 1978: Yoni's Letters (red.)
  • 1980: Terror: Challenge and Reaction (red.)
  • 1986: Terrorism: How the West Can Win (red.)
  • 1991: International Terrorism: Challenge and Response (red.)
  • 1993: A Place Among the Nations: Israel and the World
  • 1995: Fighting Terrorism: How Democracies Can Defeat Domestic and International Terrorism

Sien ook wysig

Verwysings wysig

  1. https://www.haaretz.com/1.5218191. Gearchiveerd op 25 mei 2022.
  2. B. (Bibi) Netanyahu - Europa Nu. Gearchiveerd op 2 juni 2023.
  3. "Splijtzwam Bibi", Maarten van Bracht, VPRO-gids nr.13 van 2019; ter inleiding op 2Doc: King Bibi Netanyahu, blz. 28-29

Bronne wysig

  • Nederlandstalige Wikipedia en Knesset-webwerf

Eksterne skakels wysig


Voorafgegaan deur
Shimon Peres
Eerste Minister van Israel
1996-1999
Opgevolg deur
Ehud Barak
Voorafgegaan deur
Ehud Olmert
Eerste Minister van Israel
2009-2021
Opgevolg deur
Naftali Bennett
Voorafgegaan deur
Yair Lapid
Eerste Minister van Israel
2022-hede
Opgevolg deur
...