Wikipedia

Chileense nasionale rugbyspan

Die Chileense nasionale rugbyspan (Spaans: Selección de rugby de Chile) is die nasionale rugbyspan wat Chili in internasionale wedstryde (toetswedstryde) verteenwoordig. Hulle dra die bynaam Los Cóndores (Spaans vir: “die kondors”), na die andeskondor (Vultur gryphus), die nasionale voël van die Suid-Amerikaanse land. Rugby word in Chili geadministreer deur die Nasionale Rugbysportfederasie (Federación Deportiva Nacional de Rugby, FDNR) wat in 1953 gestig is. Chili word as die vyfde beste rugbyspan in die Amerikas beskou (ná Argentinië, die Verenigde State, Kanada en Uruguay) en deur Wêreldrugby as ’n vlak drie-span erken. Die Chileense rugbyspan is tans (Desember 2023) 23ste op Wêreldrugby se wêreldranglys gelys.[4] Twee voormalige Chileense rugbyspelers is in Wêreldrugby se Heldesaal opgeneem.

Chili
Unie Nasionale Rugbysportfederasie (FDNR)
Bynaam(e) Los Condores (“die kondors”)
Embleem die Andeskondor
Stadion Estadio Municipal de La Pintana, Santiago de Chile
Kapasiteit 6 000
Afrigter(s) Vlag van Uruguay Pablo Lemoine (sedert 2018)
Kaptein(s) Martín Sigren
Spankleure
Alt. kleure
Statistiek
Meeste toetse José Larenas (50)[1]
Meeste toetspunte Javier Valderrama (239)[2]
Meeste drieë José Larenas (11)[3]
Eerste internasionale wedstryd
Vlag van Chili Chili 0–29 Argentinië Vlag van Argentinië
(Valparaíso, Chili; 20 September 1936)
Grootste oorwinning
Vlag van Paraguay Paraguay 0–102 Chili Vlag van Chili
(Montevideo, Uruguay; 3 Mei 2003)
Grootste nederlaag
Vlag van Chili Chili 6–89 Argentinië Vlag van Argentinië
(Montevideo, Uruguay; 20 Mei 2009)
Wêreldbeker
Verskynings 1/10 (Eerste in 2023)
Beste uitslag Groepfase in 2023
Unie webwerf
chile.rugby

Chili het in 1936 sy eerste internasionale wedstryd teen Argentinië gespeel. In 2022 het Chili vir die eerste keer vir die rugbywêreldbekertoernooi gekwalifiseer en daarmee die derde Suid-Amerikaanse land geword wat daarin geslaag het. Chili het in 2015 vir die eerste keer die Suid-Amerikaanse Rugbykampioenskap gewen. Sedert 2016 neem Chili ook aan die jaarlikse Amerikaanse Rugbykampioenskap deel, saam met die tweede Argentynse span, Brasilië, Kanada, Uruguay en die Verenigde State.

Beheerliggaam wysig

Die hoofartikel vir hierdie afdeling is: Nasionale Rugbysportfederasie.

Die beheerliggaam vir rugby in Chili is die Nasionale Rugbysportfederasie (Spaans: Federación Deportiva Nacional de Rugby, FDNR). Die beheerliggaam is in 1953 onder die naam Chileense Rugbyfederasie (Federación Chilena de Rugby, FRC) gestig en het in 1991 ’n volle lid van die Internasionale Rugbyvoetbalraad (IRVR; nou Wêreldrugby) geword.[5] Daarbenewens was die Chileense beheerliggaam in 1988 ’n stigtingslid van CONSUR (nou Suid-Amerika Rugby).[6]

Die hoogste rugbyliga in die land is die Primera Nacional TOP 10 wat in 1948 gestig is en tans deur tien spanne beslis word, waarvan die meeste uit die hoofstad Santiago de Chile of die metropolitaanse gebied. In die verlede was die meeste spelers van die Chileense nasionale span uit dié amateurliga afkomstig. Sedert 2020 draf die meeste Chileense spelers egter uit vir die keurspan Selknam wat aan die professionele Superrugby Amerikas deelneem. Hieraan neem ook spanne uit Argentinië, Brasilië, Paraguay, Uruguay en die Verenigde State deel.[7] Van die ander spelers is veral op professionele vlak in Frankryk of die Noord-Amerikaanse Major League Rugby aktief.

Naas die amptelike nasionale span roep die Nasionale Rugbysportfederasie ook ander keurspanne byeen. Net soos ander rugbylande beskik Chili oor ’n o/20-nasionale span wat aan die Wêreldrugby o/20-kampioenskap deelneem.[8] Die Chile Sevens is die Chileense sewesrugbyspan en hulle neem aan internasionale toernooie soos Wêreldrugby se Sewesreeks, Sewesrugbywêreldbeker en Olimpiese Somerspele deel. Kinders en jongmense word reeds op skool aan rugby bekend gestel en na gelang van hul belangstelling en talent begin hul met hul afrigting.

Geskiedenis wysig

Invoering en vestiging van rugby wysig

Die inheemse volk Huilliche in die Los Lagos-streek en veral in die Chiloé-argipel, wat tot die Mapuche behoort, beoefen sedert eeue ’n spel genaamd Linao, wat sekere ooreenkomste met rugby deel. By dié spel probeer tussen 15 en 30 spelers elk, ’n met wol of lappe toegedraaide bal uit seewier te beweeg na die oorkantse doel, wat sowat twee meter wyd is en deur ’n doelwagter verdedig word. Die baldraende spelers moet oor genoeg vaardighede en uithouvermoë beskik, om alle vorme van aanvalle te keer en te trotseer.[9]

Net soos in ander Suid-Amerikaanse lande is rugby aan die einde van die laat 19de eeu deur Britse immigrante na Chileense hawestede gebring.[10] Dekades lank is dit as ’n feit beskou dat die eerste bekende rugbywedstryd op Chileense bodem in 1894 in Iquique in die verre noorde van die land gespeel is. Dié wedstryd is deur die bemanning van ’n Britse vragskip teen Salpetermynwerkers gespeel. Daarna het die spel glo na die suide na Santiago de Chile en Valparaíso versprei. Volgens onlangse navorsings is die eerste wedstryd al op 16 Junie 1892 in Coronel gespeel. Die bemanning van die Britse oorlogskip HMS Warspite het teen plaaslike seelui uit die buurdorp Concepción gespeel.[11] Tot in die 1930’s is rugby in Chili veral deur afstammelinge van die Britse immigrante gespeel en ook daarna is dit veral deur die hoërklas beoefen.[12]

Eerste internasionale ontmoetings wysig

Die Chilene se eerste toetswedstryd was op 20 September 1936 teen Argentinië, wat hulle met 0–29 verloor het; dit was die eerste toetswedstryd tussen twee Suid-Amerikaanse spanne. ’n Week later het die tweede toetswedstryd gevolg, waarin hulle met 31–3 geklop is.[13] In 1938 het die Chilene hul eerste toer na die buurland onderneem en die Argentynse nasionale span twee keer ontmoet, maar albei wedstryde is nie as toetswedstryde geag nie.[14] Teen Uruguay het hulle eers op 5 Augustus 1948 te staan gekom. Dié toetswedstryd is op neutrale bodem in Buenos Aires gespeel en het in die eerste Chileense oorwinning geëindig. Die organisasievlak het toegeneem, toe in 1948 die plaaslike beheerliggame in Santiago de Chile en Valparaíso gestig is; in dieselfde jaar het hulle saam die eerste Chileense kampioenskap van stapel gestuur. In 1953 is die nasionale beheerliggaam Chileense Rugbyfederasie (Federación Chilena de Rugby, FCR) gestig, wat in 2015 in Nasionale Rugbysportfederasie (Federación Deportiva Nacional de Rugby, FDNR) herdoop is.[15]

 
Chili teen Uruguay tydens die Suid-Amerikaanse Rugbykampioenskap 1951 in Buenos Aires

In Februarie 1951 sou die Condores aan die eerste Pan-Amerikaanse Spele in Buenos Aires deelneem, maar die rugbytoernooi is om organisatoriese redes nie beslis nie. Dit moes tot in September uitgestel word en is onder die naam ABCU-toernooi aangebied (genoem na die vier deelnemende lande). Tydens die eerste Suid-Amerikaanse vastelandse rugbytoernooi het die Chilene in die derde plek geëindig. Hulle het maklik teen Brasilië gewen, maar naelskraap teen Uruguay en Argentinië verloor.[16] Sewe jaar later is dié toernooi terugwerkend erken as eerste Suid-Amerikaanse Rugbykampioenskap.[17] In 1952 het die Ierse nasionale span tydens hul Suid-Amerikaanse toer ook Santiago de Chile besoek en die gasheer met 30–0 geklop.[18] In 1954 het met Frankryk nog ’n Vyfnasiesspan Suid-Amerika besoek en met 34–3 teen die Condores geseëvier.[19] In 1958 het Chili tydens die eerste amptelike Suid-Amerikaanse Rugbykampioenskap in die tweede plek geëindig ná oorwinnings oor Peru en Uruguay, asook ’n nederlaag teen Argentinië.[20]

In 1959 het die Junior Bokke, die Suid-Afrikaanse o/20-span, ’n Suid-Amerika-toer onderneem, waartydens hulle ook Santiago de Chile besoek het. Soos verwag was die Condores sonder enige kans en hulle is met 73–0 verneder.[21] In die volgende jaar het ’n tuiswedstryd teen die Franse op ’n soortgelyke manier verloop. Tydens die Suid-Amerikaanse Rugbykampioenskap 1961 het Chile naelskraap teen die Argentinynse span verloor, waarop maklike oorwinnings oor Uruguay en Brasilië gevolg het.[22] Daarteenoor het die Suid-Amerikaanse Rugbykampioenskap 1964 teleurstellend verloop met ’n gelykop teen Brasilië, maar ook nederlae teen Uruguay en Argentinië, waarvolgens hulle in die vierde en daarmee laaste plek geëindig het.[23] In 1966 het hulle die Gaselle gehuisves, ’n Suid-Afrikaanse o/23-keurspan van spelers wat nie in opmerking gekom het vir die amptelike nasionale span nie. Maar ook dié reserwespan het die Condores oorheers en hulle met 73–3 oorrompel.[24] Aan die Suid-Amerikaanse Rugbykampioenskap 1967 het slegs drie spanne deelgeneem, waarby Chili Uruguay geklop het en soos gewoon deur Argentinië verslaan is.[25] Die Suid-Amerikaanse Rugbykampioenskap 1969 het op ’n soortgelyke manier verloop.[26]

Popularisering van die rugbyspel wysig

Met uitsondering van die Junior Bokke se besoek in 1975 het Chili in die 1970’s slegs Suid-Amerikaanse spanne ontmoet. Tydens die Suid-Amerikaanse Rugbykampioenskap 1971, waaraan vir die eerste keer vyf spanne deelgeneem het, is Chili deur Argentinië geklop en het Uruguay verslaan, waarna hulle vir die eerste keer teen Paraguay te staan gekom en met 40–0 geseëvier het; daarop het ’n maklike oorwinning oor Brasilië gevolg.[27] Tydens die Suid-Amerikaanse Rugbykampioenskap 1973 het Chili naelskraap teen Uruguay en swak teen Argentinië verloor, waarna hulle ná oorwinnings oor Brasilië en Paraguay met die derde plek tevrede moes wees.[28] Tydens die Suid-Amerikaanse Rugbykampioenskap 1975 het die Condores ná oorwinnings oor Brasilië, Paraguay en Uruguay, asook ’n nederlaag teen Argentinië in die tweede plek geëindig.[29] Ná oorwinnings oor Paraguay en Brasilië, maar ook nederlae teen Argentinië en Uruguay het die Chilene die Suid-Amerikaanse Rugbykampioenskap 1977 in die derde plek afgesluit.[30] Tydens die Suid-Amerikaanse Rugbykampioenskap 1979 was hulle ná oorwinnings oor Brasilië en Paraguay, asook ’n gelykop teen Uruguay gelyk aan punte met laasgenoemde span agter Argentinië, maar hulle het ’n swakker punteverskil gehad.[31]

In 1978 het die Fransman Jean-Pierre Juanchich die leisels van die nasionale span oorgeneem. Daarbenewens het hy die missie gehad om met baie entoesiasme die rugbyspel in Chili tot meer gewildheid te verhef en dit van sy sosiale nisbestaan te ontneem. Ten einde hiervan het hy deur die hele land gereis, rugby aan baie mense bekend gestel en hulle ook oor die gepaardgaande waardes ingelig. Tydens sy termyn van ses jaar het die aantal klubs van 14 na 120 gegroei. Die nasionale span se destydse kaptein, Fernando Paulsen, het oor Juanchich gesê: “Hy was ’n nuwe ou wat die parameters verander het; hy het na Chili gekom met ’n heel ander spelstelsel; al die afrigters het aangepas by sy spelstyl.”[32]

Tydens die militêre diktatuur onder Augusto Pinochet het Chili noue bande met die Suid-Afrikaanse apartheidsregering aangeknoop – maar nie vanweë ideologiese oorwegings nie, eerder weens hul gemeensame status as internasionaal verworpe Pariastaat.[33] Nadat die buurland Argentinië ’n verbod op alle sportiewe ontmoetings met Suid-Afrika geplaas het, is in 1980 die “skaduspan” Sudamérica XV (ook Jaguares Sudamericanos genoem) gestig. Hoewel die meeste van die spelers Argentyne was, het ook ’n aantal Chilene vir die span uitgedraf. Die altesaam vyf betrokke beheerliggame het die span nie amptelik erken nie, maar in die geheim geduld. Gedurende die volgende vier jaar het die Sudamérica XV agt keer teen die Springbokke gespeel, maar hulle kon slegs een wedstryd wen (op 3 April 1982 in Bloemfontein).[34] Toe die Condores in Maart en April 1983 hul eerste toer buite Suid-Amerika aangepak het, het hulle die op sportiewe vlak geïsoleerde Suid-Afrika besoek. Hulle het tien wedstryde teen verskeie keurspanne gespeel, waarvan hulle drie kon wen; toetswedstryde was egter nie op die program nie. ’n Halwe jaar later het die Suidwes-Afrikaanse span (vandag Namibië) se teenbesoek in Santiago de Chile gevolg.[35]

Argentinië, die onoorwonne wenner van al die vorige vastelandse rugbykampioenskappe, het in 1981 nie aan die Suid-Amerikaanse Rugbykampioenskap deelgeneem nie. Dit het aan die ander deelnemers die kans gebied om dié toernooi vir die eerste keer nog te wen. Die Chilene het maklik gewen teen Brasilië en Paraguay, maar hulle is verslaan deur Uruguay, wat met sy eerste Suid-Amerikaanse titel weggestap het.[36] Twee jaar later het Argentinië weer aan die toernooi deelgeneem en Chili kon slegs die derde plek agter Argentinië en Uruguay beklee; twee jaar later het hulle dieselfde uitslag behaal.[37][38] Ook in 1985 het die Internasionale Rugbyvoetbalraad (IRVR, nou Wêreldrugby), wat destyds baie eksklusief was en slegs agt lede gehad het, op die invoering van die rugbywêreldbekertoernooi besluit. Vir die eerste Rugbywêreldbeker 1987 het die IRR nege spanne vir deelname genooi, maar Chili het geen uitnodiging ontvang nie.[39] Tydens die Suid-Amerikaanse Rugbykampioenskappe in 1987 en 1989 het die Condores weer agter Argentinië en Uruguay in die derde plek geëindig.[40][41] In 1989 was die Chileense beheerliggaam een van die stigtingslede van die vastelandse beheerliggaam CONSUR (nou Suid-Amerika Rugby)[6] wat in 1989 ’n IRR-lid geword het.[42]

Eerste rugbywêreldbekerkwalifiseringtoernooie wysig

 
’n Chileense rugbytrui in 2008

Die Suid-Amerikaanse Rugbykampioenskap 1991 het die Chilene weer in die derde plek afgesluit.[43] Ook in 1991 het die beheerliggaam ’n volle lid van die Internasionale Rugbyvoetbalraad geword, waarmee die nasionale span aan rugbywêreldbekerkwalifiseringtoernooie kon deelneem. Twee jaar later was dit vir die eerste keer die geval, toe die Suid-Amerikaanse Rugbykampioenskap 1993 gelyktydig as eerste kwalifiseringsrondte vir die Rugbywêreldbeker 1995 gedien het. Aangesien die Chilene slegs die vierde plek kon behaal, hul swakste prestasie sedert 1964, het hulle die volgende rondte misgeloop.[44] In 1995 het Spanje die eerste nie-Suid-Amerikaanse span geword om Chili vir ’n amptelike toetswedstryd te besoek; die gasheer kon dié wedstryd met 28–23 wen. Daarteenoor het die daaropvolgende Suid-Amerikaanse Rugbykampioenskap 1995 teleurstellend verloop, aangesien hulle in die vierde plek geëindig het.[45] Die Chilene het die Rugbywêreldbeker 1999-kwalifisering in herfs 1997 met maklike oorwinnings oor Bermuda, Trinidad en Tobago en Paraguay afgeskop. Ná ’n 14–20-nederlaag in April 1998 teen Uruguay het hulle egter die volgende rondte misgeloop.[46] Tydens die Suid-Amerikaanse Rugbykampioenskappe in 1997 en 1998 het Chili soos gewoon die derde plek behaal.[47][48]

Van 2000 af is die Suid-Amerikaanse Rugbykampioenskap jaarliks beslis, maar die magsbalans op die vasteland het vir eers nie verander nie. Tot in 2011 het Chili twaalf agtereenvolgende keer na Argentinië en Chili in die derde plek geëindig.[49] Tydens die 2000-toernooi was die Chilene drie punte kort van hul eerste oorwinning oor Argentinië, wat egter met ’n reserwespan pleks van die nasionale span uitgedraf het.[50] In April 2002 het die Condores die Rugbywêreldbeker 2003-kwalifisering met maklike oorwinnings oor Brasilië en Paraguay afgeskop, waarvolgens hulle die volgende rondte behaal het. Hier het hulle teen Uruguay en vir die eerste keer nog teen beide Kanada en die Verenigde State te staan gekom. Hulle kon twee tuisoorwinnings oor Uruguay en die VSA aanteken, maar ná altesaam vier nederlae het hulle in die vierde en laaste plek geëindig, waarmee hulle uitgeskakel is. Hulle was gelyk aan punte met die VSA, wat die interkontinentale uitspeelrondte teen Spanje behaal het, maar hulle het minder drieë gedruk.[51]

In 2004 en 2005 het Chili aan albei toernooie van die kortstondige Interkontinentale Beker deelgeneem. Die eerste toernooi in Suid-Amerika het hulle agter Uruguay in die tweede plek afgesluit. Tydens die tweede en laaste toernooi, waartydens hulle vir die eerste keer Europa besoek het, het hulle ná nederlae teen Georgië en Portugal in die vierde en laaste plek geëindig. In Oktober 2005 het hulle die Rugbywêreldbeker 2007-kwalifisering se eerste rondte ná oorwinnings oor Paraguay en Brasilië in die eerste plek afgesluit, tydens die Suid-Amerikaanse Rugbykampioenskap 2006, wat gelyktydig as tweede rondte gedien het, kon hulle egter geen oorwinning aanteken nie en het sodoende die interkontinentale uitspeelrondte misgeloop.[52] In April 2009 het Chili in die Rugbywêreldbeker 2011-kwalifisering se derde rondte begin, maar hul deelname was net van ’n kort duur. Hoewel hulle Brasilië weer kon klop, is hulle ná die daaropvolgende nederlaag teen Uruguay uitgeskakel.[53]

Op pad na die eerste rugbywêreldbekerdeelname wysig

 
Chili teen Uruguay tydens die Suid-Amerikaanse Rugbykampioenskap 2016

In 2010 was die Chilene op die punt van ’n verrassing, toe hulle die besoekende eilandstaat Tonga amper verslaan het, maar hulle het dié wedstryd met 30–32 verloor.[54] In die daaropvolgende jaar kon hulle Uruguay vir die eerste keer in nege jaar klop, waarmee hulle die Suid-Amerikaanse Rugbykampioenskap 2011 in die tweede plek afgesluit het.[55] In 2012 het hulle soos gewoon die derde plek beklee, maar hulle het nogtans die volgende rondte gehaal. Hier kon hulle Brasilië klop, maar hulle het teen Uruguay verloor, waarmee hulle uitgeskakel is.[56] Argentinië het vanweë sy oorskakeling na die Suidelike Halfrond se Rugbykampioenskapstoernooi van 2014 af nie meer met sy dominerende nasionale span aan die jaarlikse vastelandse toernooi deelgeneem nie. Die Condores kon die kans nie benut nie en het hul laagtepunt bereik, toe hulle tydens die Suid-Amerikaanse Rugbykampioenskap 2014 deur beide Brasilië en Paraguay verslaan is en in die laaste plek geëindig het.[57] Een jaar later kon hulle herstel en tydens die Suid-Amerikaanse Rugbykampioenskap 2015 ná oorwinnings oor Brasilië, Paraguay en Uruguay hul eerste Suid-Amerikaanse titel inpalm.[58]

Die in 2009 ingestelde Amerikaanse Rugbykampioenskap, waaraan voorheen sekere nasionale reserwespanne deelgeneem het, het in 2016 ’n fundamentele verandering ondergaan. Sedertdien het die Amerikas se vyf leidende spanne na die voorbeeld van die Europese Sesnasies in ’n jaarlikse rondomtalie ontmoet. Slegs Argentinië het ten einde van ’n meer gebalanseerde toernooi slegs sy reserwespan (die Jaguares) laat deelneem.[59] Tydens die eerste toernooi in Februarie en Maart 2016 het Chili ’n tuisoorwinning oor Brasilië aangeteken, voordat hulle ’n aanvanklik noue wedstryd teen Argentinië in die laaste 20 minuut uit die hand geglip en met 15–52 verloor het. Daarop het nederlae teen die VSA, Uruguay en Kanada gevolg, waarmee hulle die toernooi in die laaste plek afgesluit het.[60] Tydens die Suid-Amerikaanse Rugbykampioenskap 2016 het hul titelverdediging misluk en Chili het in die tweede plek agter Uruguay geëindig.[61] Die Amerikaanse Rugbykampioenskap 2017 het met vyf nederlae ook teleurstellend verloop.[62] Die daaropvolgende Suid-Amerikaanse Rugbykampioenskap 2017 het gelyktydig gedien as deel van die Rugbywêreldbeker 2019-kwalifisering; Chili kon Brasilië en Paraguay klop, maar hulle is deur Uruguay verslaan, waarmee die span in die tweede plek geëindig en weereens vroeg uitgeskakel is.[63] Ook in 2017 het die Chilene deelgeneem aan die laaste Nasiesbeker, ’n ontwikkelingstoernooi vir spanne van die tweede en derde vlak; ná ’n oorwinning oor Kenia en ’n nederlaag elk teen Rusland en Hongkong het hulle die derde plek behaal.[64]

 
Opwarmingswedstryd voor die Rugbywêreldbeker 2023 teen Uruguay in Montevideo

Tydens beide die Suid-Amerikaanse Rugbykampioenskap 2018 en 2019 het die Chilene die derde plek beklee.[65][66] In albei jare het die Amerikaanse Rugbykampioenskap ná vyf nederlae ook teleurstellend verloop. Ná die uitbreek van die wêreldwye Covid-19-pandemie aan die begin van 2020 kon vir anderhalf jaar geen toetswedstryd gespeel word nie, en nóg die Suid-Amerikaanse nóg die Amerikaanse Rugbykampioenskap kon beslis word. Eers in Julie 2021, met die afskop van die Rugbywêreldbeker 2023-kwalifisering, kon die Condores weer aan die internasionale speelprogram deelgeneem. Hulle het die eerste rondte oorspring, aangesien Colombia weens ’n aantal Covid-19-besmettings nie kon speel nie.[67] In rondte 2 het hulle in ’n driehoekige toernooi die tweede plek tussen Uruguay en Brasilië beklee. Daarmee het hulle die uitspeelwedstryd teen Kanada behaal. Op ’n naelskraapse 21–22-wegnederlaag het ’n 33–24-tuisoorwinning gevolg, wat hulle na rondte 3 teen die Verenigde State geneem het.[68] Die uitslag in hierdie deurslaggewende uitspeelwedstryd was baie naby: Terwyl hulle die tuiswedstryd in Santiago de Chile met 21–22 verloor het, kon hulle die wegwedstryd in Glendale, Colorado, met 31–29 wen. Sodoende het die Chilene met een wedstrydpunt teen die gunsteling geseëvier en vir die eerste keer in hul agtste probeerslag vir ’n rugbywêreldbekertoernooi gekwalifiseer.[69] Deskundiges was dit voor die toernooi eens, dat die Chilene wenloos sou bly, aangesien hulle reeds hul moontlikhede uitgeput het deur te kwalifiseer.[70] Soos verwag het hulle vier swak nederlae gely teen Japan (met 12–42), Samoa (met 10–43), Engeland (met 0–71) en Argentinië (met 5–59), waarvolgens hulle in die groepfase uitgeskakel is. Teen Japan, Samoa en Engeland het die Chilene vir die eerste keer te staan gekom, terwyl die wedstryd teen Argentinië die eerste Suid-Amerikaanse ontmoeting tydens ’n rugbywêreldbekertoernooi nog was.[71]

Kleure, embleem en bynaam wysig

 
Die andeskondor, embleem van die Chileense nasionale rugbyspan

Chili speel tradisioneel in ’n rooi trui met blou kleuraksente, blou broeke en blou-rooi-gestreepte sokkies. Hul alternatiewe trui is wit met blou kleuraksente, wit broeke en rooi-wit-gestreepte sokkies.

Die huidige truiverskaffer is die Engelse sportuitruster Umbro[72] en die truiborge is Inversiones Latam asook Peugeot.[73][74] Die beheerliggaam se kenteken verskyn op die regterbors, die truiverskaffer se kenteken links en die borgkenteken in die middel.

Die beheerliggaam Nasionale Rugbysportfederasie se kenteken, wat ook op die trui verskyn, toon ’n andeskondor op ’n rooi agtergrond. Die nasionale span se bynaam Los Condores (“die kondors”) is ontleen aan die Spaanse naam van dié voël uit die familie nuwewêreldse aasvoëls wat wydverspreid in Suid-Amerika voorkom.

Tuisstadion wysig

 
Die Estadio Municipal de La Pintana in Santiago de Chile, tuisstadion van die Chileense nasionale rugbyspan

Chili se tuisstadion is die Estadio Municipal de La Pintana in die hoofstad Santiago de Chile met ’n kapasiteit van 6 000. Dit is in besit van die munisipaliteit La Pintana, wat dit aan die rugbyunie beskikbaar stel vir gebruik.[75] Hier word amper al die nasionale span se tuiswedstryde, die Selknam-konsessie,[76] die meeste wedstryde tydens die nasionale rugbykampioenskap en ander rugbybyeenkomste aangebied. Die tweede hoofgebruiker is die sokkerklub CD Santiago Morning en ook die Chileense nasionale vrouesokkerspan gebruik die stadion vir hul tuiswedstryde.

Ander tuisstadions sluit in die Estadio Playa Ancha in Valparaíso, Club Everton en die Estadio Sausalito in Viña del Mar, Old John’s in Concepción en die Estadio La Granja in Curicó. Tot op hede het die nasionale span slegs elf tuiswedstryde buite die hoofstad gespeel, mees onlangs in 2023 in Valparaíso.

Toetswedstryde wysig

Chili het 77 van sy 193 toetswedstryde gewen, ’n wenrekord van 39,90%. Chili se statistieke in toetswedstryde teen al die lande, in alfabetiese volgorde, is soos volg (korrek in Oktober 2023):[77]

Opponent Gespeel Gewen Verloor Gelykop % Gewen
  Argentinië 32 0 32 0 0,00
  Bermuda 1 1 0 0 100,00
  Brasilië 30 23 5 2 76,67
  Engeland 1 0 1 0 0,00
  Duitsland 1 1 0 0 100,00
  Georgië 2 1 1 0 50,00
  Hongkong 1 0 1 0 0,00
  Japan 1 0 1 0 0,00
  Kanada 8 1 7 0 12,50
  Kenia 1 1 0 0 100,00
  Korea 2 1 1 0 50,00
  Namibië 1 0 1 0 0,00
  Paraguay 29 28 1 0 96,55
  Peru 2 2 0 0 100,00
  Portugal 4 0 4 0 0,00
  Roemenië 2 0 2 0 0,00
  Rusland 3 2 1 0 66,67
  Samoa 1 0 1 0 0,00
  Spanje 6 2 4 0 33,33
  Tonga 2 0 2 0 0,00
  Trinidad en Tobago 1 1 0 0 100,00
  Uruguay 53 11 41 1 20,75
  Venezuela 1 1 0 0 100,00
  Verenigde State 8 2 6 0 25,00
Algeheel 193 77 113 3 39,90

Rekords wysig

Wêreldbekerrekord wysig

Tydens die Rugbywêreldbeker 2023-kwalifisering het Chili vir sy eerste rugbywêreldbekertoernooi gekwalifiseer, maar tydens dié toernooi al sy vier groepwedstryde verloor.

Jaar Uitslag
1987 Nie genooi nie
1991 Nie gekwalifiseer nie
1995 Nie gekwalifiseer nie
1999 Nie gekwalifiseer nie
2003 Nie gekwalifiseer nie
2007 Nie gekwalifiseer nie
2011 Nie gekwalifiseer nie
2015 Nie gekwalifiseer nie
2019 Nie gekwalifiseer nie
2023 Groepfase
2027 N.v.t.
2031 N.v.t.

Suid-Amerikaanse Rugbykampioenskap wysig

Sedert die eerste toernooi in 1951 neem Chili aan die Suid-Amerikaanse Rugbykampioenskap deel. Hulle het die toernooi een keer gewen en tien keer as naaswenner geëindig.

  • Titeloorwinnings (1): 2015

Amerikaanse Rugbykampioenskap wysig

Chili het vier keer aan die sedert 2009 jaarliks besliste Amerikaanse Rugbykampioenskap (oftewel “Amerikaanse Sesnasies”) deelgeneem, waar hulle teen Brasilië, Chili, Kanada en die Verenigde State asook die Argentynse tweede span speel. By al die vier deelnames het hulle die sesde plek behaal.

Ander toetswedstryde wysig

In teenstelling met ander tradisionele rugbylande het die Chileense nasionale rugbyspan tydens die amateurtydperk nie oorsese toere onderneem nie en tot in die middel-1990’s slegs wedstryde in Suid-Amerika gespeel. Daarteenoor het hulle deur Suid-Amerika toerende nasionale spanne gehuisves. Deesdae is toetswedstryde teen die spanne van die Noordelike Halfrond tweekeer per jaar moontlik. Gedurende Juniemaand se midjaarrugbytoetsreeks tree Chili as gasheer op en gedurende Novembermaand se eindjaarrugbytoetsreeks reis Chili na Europa. In teenstelling met die meeste ander rugbylande speel Chili nie vir enige trofee teen sy teenstanders nie.

Spelers wysig

Huidige span wysig

Die volgende spelers het die Chileense span gevorm tydens die Rugbywêreldbeker 2023:[78]

Agterspelers (zagueros)
Speler Posisie Klub Toetswedstryde
Lukas Carvallo Skrumskakel Selknam 06
Marcelo Torrealba Skrumskakel Selknam 12
Benjamín Videla Skrumskakel Selknam 00
Rodrigo Fernández Losskakel Selknam 23
Santiago Videla Losskakel Selknam 25
Pablo Casas Senter Selknam 15
Matías Garafulic Senter Selknam 12
José Larenas Senter Selknam 47
Domingo Saavedra Senter Selknam 24
Nicolás Garafulic Vleuel Selknam 19
Franco Velarde Vleuel Viña Old Boys & Girls 16
Iñaki Ayarza Heelagter Soyaux Angoulême XV 14
Francisco Urroz Heelagter Selknam 11
Voorspelers (delanteros)
Speler Posisie Klub Toetswedstryde
Augusto Böhme Haker Selknam 22
Tomás Dussaillant Haker Selknam 37
Diego Escobar Haker Selknam 05
Javier Carrasco Stut Selknam 19
Matías Dittus Stut CA Périgueux 21
Iñaki Gurruchaga Stut Selknam 11
Esteban Inostroza Stut Selknam 01
Salvador Lues Stut Selknam 11
Javier Eissmann Slot Selknam 21
Pablo Huete Slot Selknam 30
Santiago Pedrero Slot Selknam 06
Augusto Rosillo Slot PWCC 15
Clemente Saavedra Losvoorspeler Selknam 15
Martín Sigren   Losvoorspeler Doncaster Knights 27
Ignacio Silva Losvoorspeler Selknam 08
Alfonso Escobar Losvoorspeler Selknam 18
Raimundo Martínez Losvoorspeler Selknam 10

Bekende spelers wysig

Twee voormalige Chileense spelers is vir hul uitstekende prestasies in Wêreldrugby se Heldesaal opgeneem:[79]

Speler Posisie Inskrywing
Donald Campbell Senter 2012
Ian Campbell Senter 2012

Spelerstatistieke wysig

Vervolgens die belangrikste statistieke van Chili se spelers. Die spelers wat met * gekenmerk is, is nog aktief en kan hul statistieke verbeter.

(Korrek teen: Oktober 2023)

Meeste toetswedstryde[80]
Rang Naam Tydperk Toetswedstryde
01 José Larenas * 2012–2023 50
02 Benjamin Madrigal 2012–2019 43
03 Tomás Dussaillant * 2016–2023 40
04 Ignacio Silva * 2010–2023 38
05 Martín Sigren * 2016–2023 37
06 José Williams 2012–2019 34
07 Ignacio Aninat 2010–2021 34
08 Nikola Bursic 2013–2021 30
09 Beltran Sandoval 2016–2019 29
10 Mario Recordon 2014–2018 28
Meeste punte aangeteken[81]
Rang Naam Tydperk Punte
01 Javier Valderrama 2008–2015 239
02 Tomás Vergara 2016–2019 130
03 Santiago Videla * 2017–2023 116
04 Matías Torrico 2014–2017 104
05 Francisco Moller 2011–2019 073
06 Rodrigo Fernández * 2016–2023 057
07 José Larenas * 2012–2023 055
08 Italo Penaloza 2014–2018 040
09 Benjamin Madrigal 2012–2019 035
10 Martín Sigren * 2016–2023 030
Meeste drieë gedruk[82]
Rang Naam Tydperk Drieë
01 José Larenas * 2012–2023 11
02 Italo Penaloza 2014–2018 08
03 Felipe Valdivia 2010–2017 08
04 Rodrigo Fernández * 2016–2023 08
05 Tomás Vergara 2016–2019 07
06 Benjamin Madrigal 2012–2019 07
07 Santiago Videla * 2017–2023 07
08 Julio Blanc 2019–2019 05
09 Nikola Milasevicius 2013–2021 04
10 Francisco de la Fuente 2008–2018 04

Afrigters wysig

 
Pablo Lemoine (2015)

Die volgende persone het al as hoofafrigters van die Chileense nasionale rugbyspan gedien:

Naam Tydperk
  Jorge Navesi 2002–2006
  Cristian Iga 2007
  Gonzolo Balbontin 2007
  Daniel Graco 2008–2012
  Omar Turcumán 2012–2014
  Paul Healy 2014–2015
  Elías Santillán 2016
  Bernard Charreyre 2016–2017
  Omar Turcuman 2017
  Mark Cross 2017–2018
  Pablo Lemoine sedert 2018

Sien ook wysig

  Rugbyportaal

Verwysings wysig

  1. ↑ (en) "Most matches". ESPNscrum. Besoek op 9 Desember 2023.
  2. ↑ (en) "Most points". ESPNscrum. Besoek op 9 Desember 2023.
  3. ↑ (en) "Most tries". ESPNscrum. Besoek op 9 Desember 2023.
  4. ↑ (en) "World Rugby Rankings". Wêreldrugby. Besoek op 9 Desember 2023.
  5. ↑ (en) "Chile". Wêreldrugby. Besoek op 9 Desember 2023.
  6. ↑ 6,0 6,1 (es) "Historia". Suid-Amerika Rugby. 2021. Besoek op 9 Desember 2023.
  7. ↑ (en) "Super Rugby Americas kicks off in Argentina". Wêreldrugby. 17 Februarie 2023. Besoek op 9 Desember 2023.
  8. ↑ (en) "World Rugby U20 Championship". Wêreldrugby. Besoek op 9 Desember 2023.
  9. ↑ (es) "Linao: el «rugby» de los pueblos originarios del sur de Chile". Rugby Chile. 7 Maart 2018. Besoek op 9 Desember 2023.
  10. ↑ (en) Richard Bath (1997). The Complete Book of Rugby. Seven Oaks Ltd. p. 65. ISBN 1-86200-013-1.
  11. ↑ (es) Giovanni Quintrel (5 Mei 2020). "Antecedentes históricos podrían reescribir el origen del rugby en Chile". Rugby Chile. Besoek op 9 Desember 2023.
  12. ↑ (en) Tony Collins (1 September 2015). The Oval World: A Global History of Rugby (Eerste uitg.). Bloomsbury Publishing. ISBN 978-1-4088-4370-3. Besoek op 9 Desember 2023.
  13. ↑ (en) "1936 Argentina tour to Chile". rugbyarchive.net. 2023. Besoek op 9 Desember 2023.
  14. ↑ (en) "1938 Chile tour to Argentina". rugbyarchive.net. 2023. Besoek op 9 Desember 2023.
  15. ↑ (es) "Historia". Associación Regional de Rugby Valparaíso. 2012. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 Mei 2023. Besoek op 28 Mei 2023.
  16. ↑ (es) Martín Bassino (23 Maart 2020). "El Panamericano de 1951". Suid-Amerika Rugby. Besoek op 9 Desember 2023.
  17. ↑ (es) "Argentina, campeón sudamericano". Clarín. 25 Mei 2011. Besoek op 9 Desember 2023.
  18. ↑ (en) "1952 Ireland tour to South America". rugbyarchive.net. 2023. Besoek op 9 Desember 2023.
  19. ↑ (en) "1954 France tour to South America". rugbyarchive.net. 2023. Besoek op 9 Desember 2023.
  20. ↑ (en) "Sudamericano de Rugby 1958". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  21. ↑ (en) "1959 Junior Springboks tour to South America". rugbyarchiv.net. 2023. Besoek op 9 Desember 2023.
  22. ↑ (en) "Sudamericano de Rugby 1961". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  23. ↑ (en) "Sudamericano de Rugby 1964". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  24. ↑ (en) "1966 South African Gazelles to South America". rugbyarchive.net. 2023. Besoek op 9 Desember 2023.
  25. ↑ (en) "Sudamericano de Rugby 1967". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  26. ↑ (en) "Sudamericano de Rugby 1969". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  27. ↑ (en) "Sudamericano de Rugby 1971". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  28. ↑ (en) "Sudamericano de Rugby 1973". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  29. ↑ (en) "Sudamericano de Rugby 1975". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  30. ↑ (en) "Sudamericano de Rugby 1977". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  31. ↑ (en) "Sudamericano de Rugby 1979". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  32. ↑ (es) Sebastián Varela (30 Januarie 2018). "Adiós a un grande: a los 78 años muere Jean Pierre Juanchich, el revolucionario de la ovalada chilena". La Tercera. Besoek op 9 Desember 2023.
  33. ↑ (en) "Declassified: Apartheid Profits –Pals with Pinochet". Daily Maverick. 28 November 2017. Besoek op 9 Desember 2023.
  34. ↑ (fr) Henri Garcia (2011). La fabuleuse histoire du rugby. Parys: Éditions de La Martinière. pp. 611–612. ISBN 978-2-7324-4528-1.
  35. ↑ (en) "1983 Chile tour to South Africa". rugbyarchive.net. 2023. Besoek op 9 Desember 2023.
  36. ↑ (en) "Sudamericano de Rugby 1981". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  37. ↑ (en) "Sudamericano de Rugby 1983". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  38. ↑ (en) "Sudamericano de Rugby 1985". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  39. ↑ (en) "1987 Rugby World Cup: The long road to the cup". New Zealand History. 2021. Besoek op 9 Desember 2023.
  40. ↑ (en) "Sudamericano de Rugby 1987". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  41. ↑ (en) "Sudamericano de Rugby 1989". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  42. ↑ (en) Richard Bath (1997). The Complete Book of Rugby. Seven Oaks Ltd. p. 77. ISBN 1-86200-013-1.
  43. ↑ (en) "Sudamericano de Rugby 1991". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  44. ↑ (en) "Sudamericano de Rugby 1993". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  45. ↑ (en) "Sudamericano de Rugby 1995". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  46. ↑ (en) "1999 Rugby World Cup – American qualifiers". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  47. ↑ (en) "Sudamericano de Rugby 1997". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  48. ↑ (en) "Sudamericano de Rugby 1998". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  49. ↑ (en) "Sudamericano de Rugby – Overview". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  50. ↑ (en) "Sudamericano de Rugby 2000". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  51. ↑ (en) "2003 Rugby World Cup – American qualifiers". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  52. ↑ (en) "2007 Rugby World Cup – American qualifiers". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  53. ↑ (en) "2011 Rugby World Cup – American qualifiers". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  54. ↑ (es) "Chile 30 – Tonga 32". rugbynoticias.ci. 29 September 2010. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Julie 2012. Besoek op 24 Julie 2012.
  55. ↑ (en) "Sudamericano de Rugby 2011". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  56. ↑ (en) "2015 Rugby World Cup – American qualifiers". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  57. ↑ (en) "Sudamericano de Rugby 2014". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  58. ↑ (en) "Sudamericano de Rugby 2015". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  59. ↑ (en) "Americas Six Nations to Start in February". Americas Rugby News. 4 September 2015. Besoek op 9 Desember 2023.
  60. ↑ (en) "Americas Rugby Championship 2016". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  61. ↑ (en) "Sudamericano de Rugby 2016". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  62. ↑ (en) "Americas Rugby Championship 2017". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  63. ↑ (en) "2019 Rugby World Cup – American qualifiers". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  64. ↑ (en) "Cup of Nations 2017". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  65. ↑ (en) "Sudamericano de Rugby 2018". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  66. ↑ (en) "Sudamericano de Rugby 2019". rugbyarchive.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  67. ↑ (en) "Colombia match cancelled, Chile advance in RWC qualifiers". Americas Rugby News. 2 Julie 2021. Besoek op 9 Desember 2023.
  68. ↑ (en) "2023 Rugby World Cup – American qualifiers". rugbyarchives.net. 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  69. ↑ (en) "Chile secure Rugby World Cup debut with dramatic defeat of the USA". rugbyworldcup.com. 17 Julie 2022. Besoek op 9 Desember 2023.
  70. ↑ (en) Sam Bruce (31 Augustus 2023). "RWC 2023 Pool D Preview: Everything you need to know". ESPNscrum. Besoek op 9 Desember 2023.
  71. ↑ (en) "Rugby World Cup 2023 Match Preview: Argentina v Chile". rugbyworldcup.com. 29 September 2023. Besoek op 9 Desember 2023.
  72. ↑ (en) "Chile Rugby X Umbro". Umbro. 23 Mei 2021. Besoek op 9 Desember 2023.
  73. ↑ (es) Catalina Espinoza (11 Februarie 2022). "¡Confirmado! Dos años más como sponsor oficial de Los Cóndores Rugby". Inversiones Latam. Besoek op 9 Desember 2023.
  74. ↑ (es) Jorge Aldunate (7 Junie 2022). "El león se suma al vuelo de los 'Cóndores': Peugeot firma alianza con la Federación Deportiva Nacional de Rugby de Chile". Rugby Chile. Besoek op 9 Desember 2023.
  75. ↑ (es) "El Municipal de La Pintana será sede de los Cóndores en 2018". Diario AS. 27 Desember 2017. Besoek op 9 Desember 2023.
  76. ↑ (es) "Selknam tuvo un contundente estreno triunfal en el Súper Rugby Américas". EMOL. 18 Februarie 2023. Besoek op 9 Desember 2023.
  77. ↑ (en) "International Rugby Union Statistics – Chile". ESPNscrum. Besoek op 9 Desember 2023.
  78. ↑ (en) Claudio Cid (14 Augustus 2023). "¡Esta es la nómina de los Cóndores para el mundial!". Chileense Rugbyfederasie. Besoek op 9 Desember 2023.
  79. ↑ (en) "Inductees". Wêreldrugby. Besoek op 9 Desember 2023.
  80. ↑ (en) "Total matches played (descending)". ESPNscrum. Besoek op 9 Desember 2023.
  81. ↑ (en) "Total points scored (descending)". ESPNscrum. Besoek op 9 Desember 2023.
  82. ↑ (en) "Total tries scored (descending)". ESPNscrum. Besoek op 9 Desember 2023.

Verdere leesstof wysig

  • (fr) Henri Garcia (2011). La fabuleuse histoire du rugby. Parys: Éditions de La Martinière. ISBN 978-2-7324-4528-1.
  • (en) Huw Richards (2007). A Game for Hooligans: The History of Rugby Union. Edinburg: Mainstream Publishing. ISBN 978-1-84596-255-5.
  • (en) Richard Bath (1997). The Complete Book of Rugby. Seven Oaks. ISBN 1-86200-013-1.

Eksterne skakels wysig

Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Chileense_nasionale_rugbyspan&oldid=2662210"