Cobh
Cobh [ˈkoʊv], Iers: an Cóbh, tussen 1850 en 1920 Queenstown, is 'n gewilde toeristeoord en seehawe aan die suidkus van die graafskap Cork, Republiek Ierland.
Cobh An Cóbh Queenstown (1850-1920) | |
|---|---|
Dorp | |
 | |
 Seël | |
  Cobh | |
| Koördinate: 51°51′N 8°18′W / 51.850°N 8.300°W | |
| Land |  Ierland |
| Provinsie | Munster |
| Graafskap | Cork |
| Hoogte | 47 m (154 ft) |
| Bevolking | |
| • Totaal | 6 500 |
| Tydsone | UTC+00:00 (MGT) |
| • Somertyd | UTC+01:00 (IST) |
| Webwerf | cobh.ie |
Cobh is aan die suidelike kant van Great Island ("Groot Eiland") in Cork-hawe geleë wat as een van die beste natuurlike seehawens ter wêreld beskou word.[1] Die dorp het op heuwels ontstaan wat 'n soort amfiteater vorm. Danksy die passasierskepe, wat hier gereeld by Ierland se enigste groot terminaal vir groot skepe in die middestad van Cobh aandoen, word die hawestad jaarliks deur byna 100 000 passasiers en bemanningslede besoek.
Die lang seevaarttradisie, maar ook Cobh se geskiedenis as die hawe waar groot getalle emigrante (na ramings sowat 2,5 miljoen) hul seereis na oorsese bestemmings begin het, maak van die hawe 'n gewilde toeristetrekpleister. Die dorp met sy Georgiaanse argitektuur, sy straatrooster en hawehowe het feitlik onveranderd gebly sedert die luukse skip RMS Titanic op sy noodlottige nooiensvaart in April 1912 van hier as sy laaste Europese hawe vertrek het nadat 123 Ierse passasiers aan boord gegaan het. Slegs 44 van hulle het die seeramp oorleef.
Sommige besienswaardighede, soos Titanic Experience en die historiese toer op die spore van dié befaamde White Star Line-skip, fokus op die Titanic. Die historiese White Star Line-hawehoof is tans in verval, maar kan nog besigtig word.
Die hawe se naam het sy eie lang geskiedenis. Verskeie Ierse name was in gebruik voordat die hawe in 1750 vir die eerste keer sy Engelse naam Cove ("The Cove of Cork") gekry het. In 1850 is dit, ter herdenking van 'n besoek wat koningin Victoria aan die hawe gebring het, hernoem tot Queenstown. Dié naam was sewentig jaar lank in gebruik voordat die hawe volgens 'n besluit van die owerheid van die nuwe Ierse Republiek in 1920 sy huidige naam gekry het. Cobh is slegs 'n Ierse skryfwyse van die Engelse naam Cove en het geen betekenis in die Ierse taal nie.
Geskiedenis wysig
Die streek voer sy geskiedenis terug tot die antieke tydperk, en daar word aangeneem dat sommige van die vroeë plekname van Fenisiese oorsprong is. In die 7de eeu n.C. het christelike monnike hulle by die afgeleë hawe gevestig.
Die latere Middeleeue was die tyd van Engelse invalle en verowering, en in 1176 is ook dhet ie gebied van Cobh deur koning Hendrik II se magte ingeneem. Landbougrond in die streek is herverdeel en aan Engelse setlaars oorgedra. Toe koningin Victoria in 1849 vir die eerste keer 'n besoek aan Ierland gebring het, het haar skip Cobh aangedoen, en ter herdenking van die koninklike besoek is die dorpsnaam gewysig na Queenstown.
In die volgende dekades is Cobh se naam verbind met groot skepe, luukse plesierbote en seeavonture. As Ierland se mees strategies geleë seehawe het die meeste skepe, wat Ierse emigrante na oorsese bestemmings geneem het, van hier vertrek. Van die beraamde ses miljoen Iere, wat tussen 1848 en 1950 na Noord-Amerika en ander lande geëmigreer het, het 2,5 miljoen in Cobh aan boord van hul emigrasieskepe gegaan. Maar ook mense, wat na die Australiese strafkolonies gedeporteer is, het van hier vertrek. Cobh se maritieme geskiedenis strek van die tydperk van seilskepe tot die goue jare van stoomskepe en uiteindelik tot die huidige tydperk van moderne dieselaangedrewe seevoertuie.
Cobh-hawe is verskeie kere deur historiese gebeurtenisse en seerampe geraak. In 1838 het die SS Sirius, die eerste skip op die Noord-Atlantiese roete na New York wat uitsluitlik deur stoomenjins aangedryf is, vanuit Cobh-hawe vertrek. Cobh was ook die hawe van waar Britse troepe op pad na oorsese oorlogstonele - die Amerikaanse Onafhanklikheidsoorlog, die Krim-oorlog, die Anglo-Boereoorlog en die Eerste Wêreldoorlog - vertrek het.
Tydens die Eerste Wêreldoorlog is die RMS Lusitania, 'n passasierskip van die Britse redery Cunard Line, op 7 Mei 1915 tydens haar vaart van New York na Liverpool deur 'n Duitse duikboot gekelder. Die skip het binne agttien minute gesink, met die verlies van 1 201 lewens. Plaaslike rederye, vissers en nood- en reddingsdienste het onmiddellik met grootskaalse reddingspogings begin. Die meeste van 762 oorlewendes is, net soos die slagoffers van die aanval, na Cobh geneem. Baie van die oorledenes is op die Ou Kerk-begraafplaas aan die buitekant van die dorp begrawe, en 'n groot monument in die dorpskern herinner nog aan die tragiese gebeure.
St Colman's Cathedral wysig
St. Colman’s Cathedral fungeer as katedraalkerk vir die Rooms-Katolieke bisdom Cloyne. Boubedrywighede vir die katedraal, wat deur Edward Welby Pugin en George Ashlin in die Neogotiese styl ontwerp is, het in 1867 begin. Toe Pugin in 1875 oorlede is, het Ashlin 'n Dublinse argitek, Thomas Aloysius Coleman, in diens geneem om die projek te voltooi.
Die katedraal, wat in 1915 ingewy is, is die tweede grootste kerkgebou in die Ierse Republiek. Dit is 'n basiliek met drie skepe wat in kruisvorm gebou is, met Gotiese katedrale in Frankryk as voorbeeld. Die katedraaltoring is met 91,4 meter die tweede hoogste in die land en word slegs deur die katedraal van Limerick oortref.
Die katedraal se klokkespel is die enigste van sy soort in die Republiek van Ierland en met 49 klokke ook een van die grootste klokkespele op die Britse Eilande. Die klokke word elke vyftien minute deur 'n outomatiese stelsel geslaan en lui ook tydens kerk- en begrafnisdienste, huwelike en ter gelentheid van besondere gebeurtenisse. Die klokkespel word daarnaas op Sondagnamiddae gespeel.
Verwysings wysig
Eksterne skakels wysig
- Geskiedenis van RMS Titanic