Dinastie van die Capetingers

Net soos die Karolingers in die laaste dae van die koninkryk van die Merowingers die werklike mag in die land was, was die huis van die Capetingers (die oorerflike hertoë van Parys) aan die einde van die 10 de eeu die werklike mag in die Ryk van die Wes-Franke. In 987 het die Capetingers dan ook die regering oorgeneem, en Hugo Capet het die eerste Capetinger-koning geword. Sy gesag het nie juis verder as 'n klein gebied rondom Parys gestrek nie, want die hertoë en die grawe was die eintlike regeerders oor die res van Frankryk.

Hertogdomme soos Aquitanië was feitlik onafhanklik. Die Capetinger-konings het egter in die volgende paar eeue probeer om Frankryk stuk vir stuk onder die gesag van die kroon te plaas. Dit was geen maklike taak nie en het lang, bloedige en duur oorloë meegebring nie slegs met hul eie magtige onderdane nie, maar ook met die konings van Engeland wat na 1066 groot grondgebied en belange in Frankryk gehad het. Vier Capetinger-konings troon ver bo die res uit: Lodewyk VI (1108-37) het die grondslag van die mag van die Capetingers gelê deur sy grondgebied en invloed uit te brei.

Filips II (Augustus) (1180 - 1223) was 'n uiters bekwame heerser. Hy wou sy ryk die belangrikste mag in Europa maak. Teen onderdane wat teen hom in opstand gekom het, het hy hardhandig opgetree, en hy het lang oorloë teen die Engelse koning Hendrik II, wat deur ʼn erflating ʼn deel van Wes-Frankryk beheer het, gevoer. Deur die oorwinning wat Filips in 1214 by Bouvunes oor sy Engelse en Duitse teenstanders behaal het, het ʼn groot deel van die Engelse besittings weer in Franse hande gekom. Lodewyk IX (die Heilige) (1226 – 1270).

Hierdie het so ʼn vrome lewe gelei dat hy deur die Rooms-Katolieke Kerk tot heilige verklaar is. Baie sieketehuise en ander liefdadigheidsinrigtings is tydens sy bewind gebou, en aan sy hof het hy weduwees en wese, armes en verdruktes opgeneem. Lodewyk het ook twee kruistogte teen die heidense Turke onderneem. Aan die begin van die tweede kruistog het hy in Tunis aan die pes gesterf.  Filips IV (die Skone) (1285-1314) was 'n outoritêre, eersugtige en gewetenlose heerser. Hy was in verskeie oorloë met Engeland betrokke oor die verlore Engelse gebiede in Frankryk. Swaar belastings om vir hierdie oorloë te betaal, was een die kenmerke van sy regering.

Bronnelys

• KENNIS, 1980, ISBN 0798108231, volume 1, bl. 189

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Dinastie van die Capetingers.