Ezra Pound

Ezra Pound

Amerikaanse digter en literêre kritikus

Literêre stroming
Imagisme

Beduidende werke

The Spirit of Romance (1910)
Personae (The Collected Poems), (1926; nuwe hersiene uitgawe 1949)
Literary Essays (1954)
The Cantos (1970)

Ezra Pound, volledige naam: Ezra Westin Loomis Pound (* 30 Oktober 1885 in Hailey, Idaho, Verenigde State; † 1 November 1972 in Venesië, Italië), was 'n Amerikaanse digter en literêre kritikus wat as een van die mees vooraanstaande verteenwoordigers van die "moderne" beweging binne die Britse en Amerikaanse literatuur beskou word.

Hy het in die Romaanse tale gestudeer en vir 'n kort tyd klas gegee voordat hy na Europa vertrek het. Sy eerste gedigte (deur homself uitgegee as A lume spento; 1908) was nog heeltemal in die tradisie van die Engelse digter Robert Browning (1812-1889), maar toe hy eers in Londen was, het hy gou een van die belangrikste avant-garde figure geword.

Hy was een van die inisieerders van die groep imagiste en is net soos hulle deur die Chinese en Japanse digkuns geïnspireer, veral deur die beeldgebruik in die kort Japanse haikoe-gedig. Die imagiste het hom egter gou teleurgestel en in 1914/15 het Pound vir die tydskrif Blast geskryf oor die streng vortisisme, waartoe ook die skilder Wyndham Lewis en die beeldhouer Henri Gaudier-Brzeska behoort het.

Pound het sy lewe lank belang gestel in ander kulture en literature. Hiervan getuig onder meer sy vertalings van die werk van die Provensaalse troebadoer Arnaut Daniel en die 13de-eeuse Italiaanse digter Guido Cavaleanti (1912), van Chinese gedigte (Cathay, 1915), van die Japanse No-spele (1917) en sy vrye verwerking van die werk van die Latynse digter Propertius (ca. 50- 16 v.C.): Homage to Sextus Propertius (1917).

In hierdie tydperk het hy saam met T.S. Eliot probeer om die versvorme te vernuwe sonder om tot vormloosheid te verval. Later het Pound en Eliot se sienswyse egter verskil: Eliot het die probleme van daardie jare as veral religieus en moreel gesien, en Pound as meer kultureel en sosiaal. Pound se ontnugtering oor die Westerse samelewing kan duidelik gesien word uit die siklus Hugh Selwyn Mauberley (1920). In dieselfde jaar het hy na Frankryk vertrek, maar hom in 1924 in Italië gevestig. Hy het in onder andere prosawerke soos ABC of reading (1934) en Guide to Kulchur (1938) gepleit vir 'n wêreldkultuur en hom beywer vir ekonomiese hervormings.

Ezra Pound se laaste rusplek op die Venesiaanse eiland San Michele. Alhoewel sy ouers na ander deelstate verhuis het toe hy net vyftien maande oud was, het Pound hom sy lewe lank met sy geboorte-deestaat Idaho geïdentifiseer

Hierdie idees word ook herhaal in sy lewenswerk (meer as 100 Cantos), waaraan hy van 1915 tot en met sy dood gewerk het. In die dertigerjare was Pound ŉ groot bewonderaar van Mussolini, wat hy as die redder van Italië gesien het, en hy het ook tydens die oorlog anti-Amerikaanse propaganda vir die Italiaanse radio gemaak. Na die oorlog is Pound deur die Amerikaners gevange geneem, maar vanweë ontoerekenbaarheid in 'n psigiatriese inrigting verpleeg.

Die Cantos het geen duidelike opbou nie (ondanks "fugatiese" herhalings van bepaalde temas, en gereelde verwysings na Homerus se Odussee en Dante se Paradiso). Daar is totale obskure aanhalings en sinspelings wat getuig van Pound se politieke opvattings. Pound se meesterlike beheersing van die verstegniek is egter bo alle twyfel verhewe, en daarmee ook sy posisie as groot vernuwer van die Engelstalige poësie, 'n status wat hy met Yeats en Eliot deel.

Naas 'n sewentigtal literêre werke, wat uit sy eie pen gekom het, het hy ook 'n beslissende bydrae gelewe om die deurbraak van 'n wye verskeidenheid ander digters en skrywers te bevorder, onder wie William Butler Yeats, James Joyce, Ernest Hemingway, Robert Frost, D.H. Lawrence en T.S. Eliot.

Sy radiouitsendings in Italië gedurende die Tweede Wêreldoorlog, waarin hy die standpunte van die fascistiese Mussolini-bewind verdedig het, het ná die oorlog tot sy inhegtenisneming gelei. Hy het tot 1958 in aanhouding gebly.

Tydens sy gevangenskap het hy die beroemde Pisan cantos (waarvoor hy in 1949 die Bollingen-prys ontvang het) en in die inrigting die Rock drill-reeks geskryf. In 1958 is hy vrygespreek en het hy na Italië teruggekeer, waar hy op 1 November 1972 in Venesië oorlede is. Hy het sy laaste ruspek op die Venesiaanse eiland San Michele gevind. Pound se vroeëre werke is minder ingewikkeld en word oor die algemeen hoër aangeslaan as die Cantos.

Museums wysig

Die Blaine County Historical Museum in Ezra Pound se geboorteplek Hailey, Idaho herinner met 'n klein versameling historiese dokumente en boeke aan die digter.^[1]