Die Fon, ook Fon nu, Agadja of Dahomey genoem, is 'n etniese groep inheems aan Wes-Afrika wat Fon as moedertaal praat.[1] Hulle is die grootste etniese groep in Benin en bly veral in die suidelike streek; Fon woon ook in die suidwestelike Nigerië en Togo. Hul totale bevolking word op tussen 4 en 5 miljoen beraam.

Fon

Dahomey Amazon deur Élisée Reclus (1905)
Totale bevolking: 4–5 miljoen
Belangrike bevolkings  in: Vlag van Benin Benin 4 238 901 (39%)

Vlag van Nigerië Nigerië onbekend (1%)

Taal: Fon
Geloofsoortuiging: Christendom, Vodun tradisionele godsdiens, Islam
Verwante etniese groepe: Ander Gbe-volke soos Aja, Ewe, Gen en Phla-Phera
Verspreiding van die Gbe-tale met Fon in pers
Sommige Fon het aanhangers van óf Christendom óf Islam geword, terwyl hulle hul tradisionele godsdienstige praktyke, Vodun genoem, bewaar het

Die geskiedenis van die Fon hou verband met die Koninkryk Dahomey, 'n goed georganiseerde 17de eeuse koninkryk, hoewel dit meer antieke wortels met die Aja-volk gedeel het. Die Fon is tradisioneel 'n kultuur met mondelingse oorlewerings en 'n goed ontwikkelde politeïstiese godsdienstige stelsel.[2] 19de-eeuse Europese handelaars het hul N'Nonmiton-praktyk of Dahomey Amazons beskryf – wat hul vroue bemagtig het om in die weermag te dien, wie dekades later, in 1890, vir die Franse koloniale troepe geveg het.[3][4]

Die meeste Fon bly vandag in dorpe en klein stede met modderhuise met geriffelde ystergeweldakke. Stede wat deur die Fon gestig is, sluit in Abomey, die historiese hoofstad van Dahomey, deur die Europese koloniste "Slawekus" genoem. Hul stede het belangrike kommersiële sentrums vir die Transatlantiese slawehandel geword. 'n Beduidende deel van die suikerplantasies in die Franse Wes-Indiese Eilande, veral Haïti, die Dominikaanse Republiek en Trinidad, is met slawe van die Slawekus bevolk, waaronder Ewe en Fon.

Verwysings wysig

  1. (en) Elizabeth Heath (2010). Anthony Appiah; Henry Louis Gates (reds.). Encyclopedia of Africa. Oxford University Press. pp. 482–483. ISBN 978-0-19-533770-9.
  2. (en) Molefi Kete Asante; Ama Mazama (2009). Encyclopedia of African Religion. SAGE Publications. pp. 270–273, 257, 412. ISBN 978-1-4129-3636-1.
  3. (de) Robin Law (1993), The 'Amazons' of Dahomey, Paideuma: Mitteilungen zur Kulturkunde, Bd. 39 (1993), bl. 245-260
  4. (en) Alpern, Stanley B. (1998). "On the Origins of the Amazons of Dahomey". History in Africa. Cambridge University Press. 25: 9. doi:10.2307/3172178.

Eksterne skakels wysig