Frank Mdlalose

Suid-Afrikaanse politikus

Frank Themba Mdlalose (29 November 1931 - 4 April 2021) was die eerste premier van die pas hernoemde provinsie KwaZulu-Natal in Suid-Afrika, nadat die African National Congress (ANC) die land se eerste multirassige verkiesing op 27 April 1994 gewen het.

Frank Mdlalose

Premier van KwaZulu-Natal
Ampstermyn
11 Mei 1994 – 1 Maart 1997
Voorafgegaan deur Cornelius Botha (as Administrateur van Natalprovinsie)
Mangosuthu Buthelezi (as Hoofminister van KwaZulu)
Opgevolg deur Ben Ngubane

Persoonlike besonderhede
Gebore (1931-11-29)29 November 1931
Nquthu, Natal, Suid-Afrika
Sterf 4 April 2021 (op 89)
Politieke party Inkatha Freedom Party

Vroeë lewe wysig

Mdlalose is op 29 November 1931 in Nquthu, Noord-Natal gebore as seun van Jaconia Mdlalose, 'n algemene handelaar en Tabitha Mthembu, 'n tutor. Hy ontvang sy skoolopleiding aan die St Francis High School, Mariannhill, buite Durban. Daarna studeer hy aan die Universiteit van Fort Hare – saam met die toekomstige Inkatha-Vryheidsparty (IFP)-leier, Mangosuthu Buthelezi, aan wie hy ver verwant is – waar hy 'n diploma verwerf. Mdlalose studeer verder aan die Universiteit van Natal en in 1958 verwerf hy sy MB Ch B-graad en word hy 'n inwonende dokter by die King Edward-hospitaal in Durban. Hy verteenwoordig die studente aan die gesegregeerde mediese skool in Durban, wat deur Jan Smuts vir swart en Indiërstudente gestig is, en woon die enigste konferensie by van die Vereniging van Mediese Studente van Suid-Afrika wat deur studente van een van die Afrikaansmedium-mediese skole bygewoon is. Hulle het tot dusver geweier om dit by te woon as daar swart studente was. Daarna word hy huisarts in Atteridgeville by Pretoria en Steadville en Madadeni in die noorde van Natal.

Politieke loopbaan wysig

Tussen 1950 en 1953 was Mdlalose die takpresident van die ANC-jeugliga. Hy het by die bekendstelling in 1975 by die IVP aangesluit. In 1978 word hy aangestel as Minister van Binnelandse Sake in die KwaZulu Wetgewende Vergadering in Ulundi, 'n pos wat hy beklee tot 1983, toe hy aangestel word as Minister van Gesondheid en Welsyn, waar hy tot 1990 aanbly, waarna hy nasionale voorsitter van die IVP word. In 1991 het hy saam met Jacob Zuma, destyds 'n ANC-partyvoorsitter vir Suid-Natal, die Peace and Reconstruction Foundation op die been gebring om die verwoesting wat politieke geweld in die provinsie Natal tot gevolg gehad het, te herbou. Na afloop van die ANC se oorweldigende verkiesingsege, was hy premier van KwaZulu-Natal van Mei 1994 tot Maart 1997 en was hy een van slegs twee nie-ANC-provinsiale premiers (destyds Hernus Kriel in die Wes-Kaap). Gedurende hierdie tyd, in 1996, het hy 'n vergadering gehad met die omstrede leier van die Nasie van Islam, Louis Farrakhan, wat op 'n hoë besoek aan Suid-Afrika was.

In April 1998 word hy aangestel as Suid-Afrika se ambassadeur in Egipte. Daarna het hy in 2005 by die IVP afgetree.

Afsterwe wysig

Hy sterf aan komplikasies van COVID-19 op 4 April 2021. [1]

Verwysings wysig

  1. "KZN's first premier Frank Mdlalose passes on from COVID-19". 4 April 2021. Besoek op 4 April 2021.