Die Fula, Fulani of Fulbe (Fula: Fulɓe; Frans: Peul; Hausa: Fulani of Hilani; Portugees: Fula; Wolof: Pël; Bambara: Fulaw) is 'n etniese groep inheems aan Wes-Afrikaanse lande soos Nigerië, Guinee, Mali en Niger. Die etniese groep omvat sowat 20–25 miljoen mense[7] en hulle praat Fula as moedertaal en Engels, Arabies of Frans as tweede taal. Dit is een van die grootste en mees verspreide etniese groepe in beide die Sahel en Wes-Afrika.[8]

Fula

Fula-vroue met tradisionele gesigtekeninge.
Totale bevolking: ca. 20–25 miljoen[1][2]
Belangrike bevolkings  in: Vlag van Nigerië Nigerië 7 miljoen[3]

Vlag van Guinee Guinee 4,7 miljoen[4]
Vlag van Mali Mali 2,8 miljoen[5]
Vlag van Niger Niger 1,5 miljoen[6]
Vlag van Kameroen Kameroen 700 000[3]
Vlag van Tsjad Tsjad 128 000[3]
Vlag van Soedan Soedan 90 000[3]

Taal: FulaEngelsArabiesFrans
Geloofsoortuiging: Islam
Verwante etniese groepe: Hausa, Kanuri, Toucouleur
Fula-jihad-lande in Wes-Afrika, omstreeks 1830[9][10]
Verspreidingskaart van Fula. Donkergroen: grootste etniese groep; middel: aansienlike bevolking; lig: kleiner aandeel

Die Fula is 'n hoofsaaklik Islamitiese volk van oorspronklik nomadiese veeherders wat in onlangse tye gevestig het. Die Fula is verwant aan die Hausa en vorm naas die Joroeba, Igbo en Hausa die vierde grootste etniese groep in Nigerië. Die Fula het in die 19de eeu belangrike ryke in die Soedan-gebied langs die Niger- en die Sénégalriviere gestig.

Die Fula vorm die grootste etniese groep in Guinee, Senegal, Mali, Burkina Faso en Niger. In lande soos Mauritanië, Ghana, Gambië, Sierra Leone, Benin, Guinee-Bissau, Kameroen, Ivoorkus, Nigerië, Togo, Suid-Soedan, die Sentraal-Afrikaanse Republiek en Liberië vorm die Fula 'n aansienlike deel van die bevolking. Ander lande met met 'n belangrike Fula-bevolking sluit in Ethiopië, Soedan en Tsjad.

Verwysings wysig

  1. (en) Felicity Crowe (2010). Modern Muslim Societies. Marshall Cavendish. p. 262. ISBN 978-0-7614-7927-7.
  2. (en) Steven L. Danver (2015). Native Peoples of the World: An Encylopedia of Groups, Cultures and Contemporary Issues. Routledge. pp. 31–32. ISBN 978-1-317-46400-6.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 (en) Kays, Stanley J. (2011). Cultivated Vegetables of the World: A Multilingual Onomasticon. Springer Science & Business Media. p. 747. ISBN 9086867200.
  4. (en) "Guinea". Central Intelligence Agency. Besoek op 29 September 2021.
  5. (en) "Mali". Central Intelligence Agency. Besoek op 29 September 2021.
  6. (en) "Niger". Central Intelligence Agency. Besoek op 29 September 2021.
  7. (en) David Levinson (1996). "Fulani". Encyclopedia of World Cultures: Africa and the Middle East, Volume 9. Gale Group. ISBN 978-0-8161-1808-3.
  8. (en) Richard M. Juang (2008). Africa and the Americas: Culture, Politics, and History. ABC-CLIO. p. 492. ISBN 978-1-85109-441-7.
  9. (en) Johnson, Marion (1976). "The Economic Foundations of an Islamic Theocracy – The Case of Masina". The Journal of African History. Cambridge University Press. 17 (04): 481–495. doi:10.1017/s0021853700015024.
  10. (en) Walter van Beek (1988). "Purity and statecraft: The Fulani Jihad". The Quest for Purity: Dynamics of Puritan Movements. Walter de Gruyter. pp. 149–177. ISBN 978-3-11-011382-2.

Eksterne skakels wysig