Giovanni Battista Riccioli

Giovanni Battista Riccioli[1] (17 April 1598 – 25 Junie 1671) was 'n Italiaanse astronoom en 'n Katolieke priester in die Jesuïete-orde. Hy is onder meer bekend vir sy eksperimente met slingergewigte en vallende liggame, vir sy bespreking van 126 argumente rakende die beweging van die aarde, en vir die bekendstelling van die huidige skema vir lunêre nomenklatuur.

Giovanni Battista Riccioli
Geboortenaam Portret van Giovanni Battista Riccioli
Gebore 17 April 1598
Ferrara, Italië
Oorlede 25 Junie 1671 (op 73)
Bologna, Italië
Nasionaliteit Italië
Vakgebied Sterrekunde
Riccioli se maankaart van 1651

Biografie wysig

Riccioli is gebore in Ferrara, Italië.[2] Hy is opgeneem in die Jesuïete op 6 Oktober 1614. Na afhandeling van sy novisiaat, het hy sy studies in geesteswetenskappe in 1616 opgeneem, aanvanklik te Ferrara, en daarna te Piacenza.

Van 1620 tot 1628 het hy filosofie en teologie studeer by die Kollege van Parma. Die Parmese Jesuïete het 'n volgehoue eksperimenteringsprogram gehad, onder meer met vallende liggame. Een van die bekendste Italiaanse Jesuïete van die tyd, Giuseppe Biancani (1565–1624), was 'n dosent te Parma toe Riccioli daar ingeskryf het. Riccioli vermeld Biancani met dankbaarheid en admirasie.[3] Biacani was ontvanklik vir nuwe astronomiese idees soos die bestaan van maanberge en die veranderlike aard van die hemele, en was 'n medewerker van die Jesuïet-astronoom Christoph Scheiner (1573–1650) tydens sy sonvlekwaarnemings.

Teen 1628 kon Riccioli sy studies afhandel, en is geordineer. Hy het aansoek gedoen om sendingwerk te verrig, maar sy aansoek is afgekeur. In stede is hy toegewys aan 'n dosentepos in Parma. Daar het hy onderrig in logika, fisika en metafisika gegee van 1629 tot 1632, en sekere eksperimente uitgevoer met vallende liggame en slingergewigte. In 1632 is hy opgeneem in 'n werkgroep gelas met die vorming van jonger Jesuïete. Hy het die 1633-1634 akademiese jaar in Mantua deurgebring, waar hy en Niccolo Cabeo (1576–1650) met verdere slingergewig-studies gemoeid was. In 1635 was hy terug in Parma, waar hy klasse in teologie gegee het en ook sy eerste belangrike waarnemings van die maan gemaak het. In 1636 is hy na Bologna gestuur om as professor in teologie op te tree.

Riccioli het homself as 'n teoloog beskryf, maar wel een met 'n sterk en volgehoue belangstelling in astronomie sedert sy studentedae, toe Biancani sy mentor was. Hy het opgemerk dat baie Jesuïte teoloë was, maar slegs enkeles onder hulle astronome. Hy het verder verduidelik dat toe die geesdrif vir astronomie eers by hom posgevat het, dit nooit geblus kon word nie, sodat hy oplaas meer toegewyd aan astronomie as teologie was. Eindelik sou sy opsieners in die Jesuïete-orde hom amptelik aan die taak van astronomiese navorsing toewys, maar hy het nietemin nie opgehou om ook teologiese geskrifte voort te bring nie.

Riccioli het 'n astronomiese observatorium opgerig in Bologna by die Kollege van Sint Lucia, wat met baie instrumente vir astronomiese waarnemings toegerus was, insluitend teleskope, kwadrante, sekstante en ander tradisionele apparatuur. Riccioli se navorsing was nie tot astronomie beperk nie, maar het ook fisika, rekenkunde, meetkunde, optika, gnomonika, geografie en chronologie ingesluit. Hy het met ander saamgewerk, insluitend ander Jesuïete, waaronder die gesiene Grimaldi (1618–1663) in Bologna. Hy het ook uitgebreide korrespondensie gevoer met persone wat sy belangstellings gedeel het, insluitend Hevelius, Huygens, Cassini en Kircher.

Koning Lodewyk XIV het aan hom 'n prys toegeken in erkenning van sy aktiwiteite en die relevansie daarvan in die eietydse kultuur, en Riccioli sou tot sy dood voortgaan om geskrifte oor astronomie en teologie te publiseer. Hy is op die ouderdom van 73 jaar in Bologna oorlede.[4]

Verwysings wysig

  1. Ook "Giambattista" en "Giovambattista"
  2. Sy boeke vermeld hom soms as "Ricciolus Ferrariensis" (d.w.s. Riccioli van Ferrara).
  3. Hy sou later 'n maankrater (Blancanus) na Biancani vernoem.
  4. Inhoud van die "Biografie"-afdeling is saamgestel uit Dinis 2003; Dinis 2002; Catholic Encyclopedia: Giovanni Battista Riccioli.