Goudkus (streek)
Die Goudkus was die naam van ’n streek aan die Golf van Guinee in Wes-Afrika wat ryk was aan goud, asook petroleum, ruolie en aardgas. Dit is nou die land Ghana.
.svg)
Etimologie en ligging wysig
Die Goudkus, Slawekus en Peperkus is genoem na die hoofuitvoergoedere daar.[1] Die Goudkus was oos van die Ivoorkus en wes van die Slawekus.[1]
Vroeë gebruike van die naam "Goudkus" het letterlik na die kus verwys en nie na die binneland nie.[1] Eers in die 19de eeu is die term gebruik vir gebiede wat ver van die kus af geleë was.[1]
Streke wysig
Die streke van die Goudkus was die:
- Portugese Goudkus (Portugese)
- Brandenburger-Goudkus en Pruisiese Goudkus (Duitsers)
- Sweedse Goudkus (Swede)
- Deense Goudkus (Denemarke-Noorweë)
- Hollandse Goudkus (Nederlanders)
- Britse Goudkus (Engelse)
"Ghana" is die wettige naam vir die Goudkusstreek wat die volgende vier streke omvat wat net voor onafhanklikwording elk ’n eie grondwetlike posisie gehad het:[1]
- Goudkus (streek): Akan, Ga-Adangbe, Anlo Ewe, Dene, Hollanders, Engelse, Duitsers, Portugese en Swede;
- Koninkryk Asjanti (Akan: Asjanti, Brong-Ahafo, Sentrale, Oostelike, Groter Accra- en Westelike Streek);
- Protektoraat van die Noordelike Gebiede (Bo-Westelike, Bo-Oostelike en Noordelike Streek); en
- Britse Togoland.
Geskiedenis wysig
Europeërs het in 1482 dié streek in Afrika bereik en vir eeue daarna het verskeie Europese ryke en handelsmaatskappye handelsposte daar gestig. Hulle het die kolonies gebruik om hulle natuurlike hulpbronne te ontgin eerder as om groot getalle mense daar te vestig.
Die Portugese Goudkus is eerste gevestig.[1] Die Nederlanders het in 1598 aangekom en in 1642 die Portugese gebied in die Nederlandse Goudkus geïnkorporeer.[1] Die Nederlanders het in die streek gebly tot 1871, toe die laaste van hulle nedersettings in die Britse Goudkus opgeneem is.[1]
Daar was ook die Brandenburger-Goudkus, wat in 1682 ’n kolonie in die streek gevestig het.[1] Dit het later die Pruisiese Goudkus geword en in 1721 het die Nederlanders dit gekoop.[1] Die Sweedse Goudkus dateer van 1650. Die Dene het in 1663 aangekom en later die Sweedse gebied in die Deense Goudkus geïnkorporeer.[1]
In 1850 het al die nedersettings deel van die Britse Goudkus geword.[1] Die Britte het in die 19de eeu meer grondgebied ingepalm ná die Anglo-Asjanti-oorloë. In 1957 het die Goudkus as die land Ghana onafhanklik geword.[1]
Verwysings wysig
Skakels wysig
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.
