Graaff Electric Lighting Works
Die Graaff Electric Lighting Works-kragstasie is 'n hidro-elektriese en stoomkragsentrale wat in 1920 buite werking gestel is in Kaapstad, Suid-Afrika op die terrein van die Moltenodam.
Geskiedenis wysig
Die aanleg was die eerste hidro-elektriese aanleg in Suid-Afrika en die eerste kragstasie in Kaapstad. Dit was die tweede elektriese kragstasie in Suid-Afrika, nadat die stad Kimberley reeds in 1882 krag opgewek het om hul strate met elektriese gloeilampe te verlig.[1] Die kragstasie Graaff Electric Lighting Works is in April 1895 deur die Kaapstadse stadsraad in gebruik geneem ná die voltooiing van die Molteno-reservoir wat gebou is om drinkwater aan die vinniggroeiende stad te lewer.
Die aanleg is vernoem na David Pieter de Villiers Graaff, wat van 1891-1892 burgemeester van Kaapstad was en die oprigting van die kragstasie persoonlik gefinansier het.[1] Koste van £ 75 000 in 1895, gelyk aan £ 8 209 000 (ongeveer 143 miljoen ZAR) in 2017.[2] Graaff was 'n groot voorstaander van die destydse relatiewe nuwe tegnologie vir elektrisiteit, veral vir openbare beligting. Die vraag vir elektrisiteit word aangedryf deur die behoefte aan straatligte om misdaad in die stad te verminder.
Die aanleg het twee 150 kW kragopwekkers gehad wat deur stoom- of waterkrag aangedryf kon word.[3] Die kragopwekkers was van die Woodhead Reservoir op Tafelberg voorsien. Vir die twaalf maande voor 30 Junie 1896 het die aanleg 2590 uur op waterkrag en 691 uur op stoomkrag met steenkool gestook. Die fabriek het 775 openbare straatligte regdeur Kaapstad aangedryf.[1]
Die aanleg is in 1920 buite werking gestel en in 1993 tot 'n nasionale monument verklaar.[1]
Huidige toestand wysig
Die kragstasiegebou staan steeds ten weste van die Moltenodam en is 'n geregistreerde nasionale monument. In 2015 is planne aangekondig om die gebou op te knap om 'n "museum vir watererfenis" te huisves. Maar amptenare het ook gesê dat aangesien die perseel naby die reservoir geleë is, dit onwaarskynlik is dat die perseel ooit oop sal wees vir die publiek, weens veiligheidsoorwegings.[4]
Verwysings wysig
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Fox, Justin & Westwood, Alison (2016). Secret Cape Town (PDF). Cape Town: JONGLEZ. p. 68. ISBN 978-2-36195-140-5. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 2 Augustus 2018. Besoek op 2 Augustus 2018.
{{cite book}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link) - ↑ "Measuring Worth - real cost in 1895 vs 2017". 2 Augustus 2018.
- ↑ (en) "Eskom - Vroeë jare - Hidroëlektrisiteit". www.eskom.co.za. Besoek op 21 Julie 2020.
- ↑ Mccain, Nicole (28 Februarie 2017). "Green routes to link park and gardens". News24 (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Augustus 2018. Besoek op 2 Augustus 2018.