Great North Road
Die Great North Road is 'n hoofpad in Zambië wat van die grenspos met Zimbabwe oor die Zambezirivier in die suide strek tot in die noordooste waar dit aansluit by die padnetwerk van Malawi en Tanzanië. Uit 'n geskiedkundige oogpunt is dit die pad van die Kaap na Kaïro wat Cecil John Rhodes in die vooruitsig gestel het. In dié opsig kan die gedeelte van die grenspos by Chirundu tot by Lusaka ook as deel van die Great North Road beskou word, met die gedeelte van Mbala tot by Mupulungu as aansluitingspad na die stoombootdiens op die Tanganjika-meer, wat tot in die jare vyftig gewild onder reisigers was.
Die pad strek byna 1 200 km deur Zambië. Dit begin by die Otto Beit-brug, wat die Beit Trust aan inwoners van Noord- en Suid-Rhodesië geskenk het en wat ter ere van Alfred Beit se jonger broer, sir Otto Beit, vernoem is. Van hier by die dorp Chirundu aan die grens met Zimbabwe, loop die ou pad noordwaarts tot by die hoofstad, Lusaka, en verder deur Kabwe (voorheen bekend as Broken Hill), Kapiri Mposhi en Serenje tot by Kasama en verder tot by Mbala (voorheen bekend as Abercorn). By Tunduma (195 km van Mbala af) sluit die pad aan by die padnetwerk van Malawi en Tanzanië, wat dan verderaan skakel met Uganda, Kenia en tot teenaan die Nyl strek.
Toe die Mpika-Tanzanië-hoofpad (die Tanzam-hoofpad) in die jare sestig oor Tunduma opgeknap is en 'n goeie toegangsroete tot by Dar-es-Salaam gebied het, het dié deel as die Great North Road begin bekend staan, pleks van die Mpika-Mbala-deel oor Kasama, wat as 't ware die ou Great North Road geword het. Die ou pad het by Mpika noordwes geswaai en oor Kasama tot by Mbala en Mpulungu geloop, waar 'n stoombootdiens vroeër gewild was.
In Lusaka se middestad staan die pad as Cairo Road bekend en is dit die sake- en handelsmiddelpunt en bedrywigste deurpad, hoewel swaarvoertuie deesdae die middestad vryspring deur van Lumumba Road gebruik te maak.
Bron wysig
- Gordon-Brown, A., The Year Book and Guide to Southern Africa, Howard Timmins, Cape Town, 1965.
Eksterne skakels wysig
- Kaart van die Great North Road Geargiveer 20 Februarie 2006 op Wayback Machine
