Hermanus, oorspronklik Hermanuspietersfontein genoem, is 'n kusdorp in die Wes-Kaap, Suid-Afrika, geleë langs Walkerbaai, sowat 115 km suid-oos van Kaapstad en 40 km vanaf Gansbaai. Hermanus is een van 'n reeks Suid-Afrikaanse nedersettings wat sedert die 19de eeu tot gewilde strand- en herstellingsoorde ontwikkel het. Volgens die tradisie van Britse strandoorde is dikwels na Hermanus se skoon seelug verwys. Hermanus was vanaf die 1930's 'n halfeeu lank hoofsaaklik 'n vakansiebestemming vir blanke Suid-Afrikaanse gesinne. Gedurende die Tweede Wêreldoorlog, toe beperkings op toerisme in die buiteland geplaas is, het welvarende afgetredenes hulle hier begin vestig.

Hermanus
Die kuslandskap van Hermanus
Die kuslandskap van Hermanus
Hermanus is in Wes-Kaap
Hermanus
Hermanus
 Hermanus se ligging in Wes-Kaap
Koördinate: 34°25′S 19°15′O / 34.417°S 19.250°O / -34.417; 19.250Koördinate: 34°25′S 19°15′O / 34.417°S 19.250°O / -34.417; 19.250
LandVlag van Suid-Afrika Suid-Afrika
ProvinsieWes-Kaap
DistrikOverberg
MunisipaliteitOverstrand
Stigting1891
Oppervlak
 • Totaal17,81 km2 (6,88 vk. myl)
Bevolking
 (2011)[1]
 • Totaal10 457
 • Digtheid587/km2 (1 520/vk. myl)
Rasverdeling (2011)
 • Wit mense43.5%
 • Indiërs/Asiërs0.6%
 • Bruin mense47.2%
 • Swart mense7.8%
 • Ander0.9%
Taal (2011)
 • Afrikaans 76.1%
 • Engels 20.7%
 • Ander 3.2%
Poskode (strate)
7200
Poskode (posbusse)
7200
Skakelkode028
WebwerfHermanus-webwerf

Hermanus se toerismebemarking het na die dorp in 1949 verwys as die Riviera of the Cape (Riviera van die Kaap). Vanaf die vroeë 1950's is - met die oog op die veranderende politieke konteks wat ook uitwerkings op die binnelandse toerismemark gehad het - op Afrikaanssprekende blankes as hoofteikengroep gefokus en het Hermanus as gasheerdorp vir konferensies ook 'n gewilde bestemming vir saketoerisme geword.[2]

Vandag is Hermanus veral bekend as een van Suid-Afrika se gewildste haai- en walviskykplekke. Die Wêreldnatuurfonds (WWF) reken die kusdorpie selfs onder die wêreld se twaalf beste walviskykplekke.[3]

'n Uitsig oor Hermanus
Die Anglikaanse St. Petruskerk op Hermanus
Hermanus se NG kerk, ontwerp deur Wynand Louw

Hermanus is die paringsgebied van die Suidelike noorkapper, 'n groot walvissoort. In Augustus, wanneer die eerste kalfies gebore word, vier Hermanus sy Kalfiefees. Die hoof-walvisfees word in September gehou. Die walvisse kom gereeld tot enkele meters van die mense op die land.

Hermanus beskik oor 'n eersterangse toerisme-infrastruktuur en het al verskeie toekennings gewen, byvoorbeeld drie keer as "Skoonste dorp van die jaar in Suid-Afrika". Plaaslike sjefs fokus op seekos, braaikos en Afrika-kookkuns uit lande so ver as Senegal en Ethiopië.[4]

Geskiedenis wysig

Hermanus Pieters was die eerste inwoner van Hermanus en het ook die fontein ontdek. Hy het in die 1830's die plek ontdek en elke somer hierheen getrek vir weiding vir sy vee. Die Henn-familie het gevolg, vyf seuns en vyf dogters met gades, onder leiding van Michael Henn, 'n Duitse visserman. Walter MacFarlane het in 1891 die eerste hotel gebou en was ook die eerste burgemeester toe dit 'n munisipaliteit geword het in 1904. Die dorpsnaam is nog in dieselfde jaar verkort na Hermanus vanaf die oorspronklike Hermanuspietersfontein. Die gevaarlike ou hawe is vervang met 'n nuwe hawe na die Tweede Wêreldoorlog en die kommersiële visbedryf het heelwat verbeter.

In die 2010's word Hermanus 'n gewilde bestemming vir binnelandse migrante, veral van die Oos-Kaap.[5] Hierdie migrante, wat die plaaslike regerende party, die Demokratiese Alliansie, as ekonomiese vlugtelinge bestempel, dra daartoe by dat Hermanus teen 2019 die snelgroeiendste gemeenskap in die Wes-Kaap en die sewende snelgroeiendste in Suid-Afrika is.[5]

Wapen wysig

Hermanus se munisipaliteit het 'n wapen gevoer wat 'n seilskip op die see toon. Die skild was met 'n proteablom oortop, en 'n vlieënde seemeeu was onder die skild geplaas.[6]

Woonbuurte wysig

Die dorp het buurte soos:

  • Die "ou" gevestigde deel
  • Eastcliff
  • Westcliff
  • Fernkloof - grens aan die gholfbaan en die natuurreservaat.

Toeriste- en ontspanningsaktiwiteite wysig

Visvang wysig

Hermanus is gewild vir sportvis wat gevang kan word: kabeljou, geelbek, geelstert, elf, leervis, galjoen, roman, snoek, koningklipvis en tongvis.

Strande wysig

 
'n Lugaansig van Hermanus se kuslyn en Grottostrand

Grotto is Hermanus se grootste strand en het al verskeie pryse gewen; dit is onder meer as 'n Blouvlagstrand gesertifiseer. Nog strande is Voëlklip, Langbaai en Kammabaai. Die strande is baie gewild weens hulle sagte, poeieragtige sand.

Sport wysig

Daar is verskeie aktiwiteite om van te kies. Die meer net oos van Hermanus is geskik vir watersport, die omliggende berge kan geklim word en die paaie is geskik vir fietsry.

Joodse gemeenskap wysig

 
Hermanus se Joodse gemeente het die ou sinagoge verkoop omdat dit in 'n swak deel van die dorp geleë is en as nasionale gedenkwaardigheid nie aan die fasade verander mag word nie.

Die kleurryke geskiedenis van Hermanus se Hebreeuse gemeente strek terug tot 1906 toe dit deur eerw. Warshawsky gestig is. In die vroeë dae is dienste in lidmate se huise gehou, ook dié van eerw. Chaim Falkoff, wat in 1922 as die gemeente se predikant aangestel is. Teen 1925 het die getalle aansienlik toegeneem en is die munisipaliteit genader met die versoek vir die aankoop van erf no. 1 in Hoofstraat, Hermanus. Die eiendom is dan ook aangekoop vir £10 en teen 1926 het die lewenskragtige gemeente genoeg geld vir die bou van ’n sinagoge ingesamel. Omstreeks 1930 het die sinagoge en gemeente gebloei met Joodse vakansiegangers en Jode van Botrivier wat by die plaaslike gemeenskap aangesluit het vir gereelde dienste deur die loop van die week sowel as op die Sabbat. Cheder-klasse is vir die kinders van die gemeente aangebied.

Met die jare het die Joodse gemeente en gemeenskap ’n integrale deel van Hermanus geword en bygedra tot die ekonomie van die dorp, eers as algemene handelaars en later in die dienste en professies van die dorp. Die gemeente het ’n aantal Joodse en plaaslike liefdadigheidsorganisasies ondersteun, geleenthede aangebied en geldinsamelingspogings gehou, onder meer jaarlikse danse om geld in te samel vir bepaalde gemeenskapsprojekte.

Mettertyd het gereeld dienste en die bywoning daarvan in die Hebreeuse gemeente Hermanus egter afgeneem en teen 1968 het die lidmate tot net 12 afgeneem. In 1973 het eerw. Chaim Falkoff afgetree. Selfs al het gereelde dienste nog tot 1977 plaasgevind, was daar nie genoeg mans om ’n minyan te vorm nie. Sonder voldoende bywoning het die eredienste afgeneem en eindelik opgehou.

Negentien jaar later het ’n groep Kaapse Jode wat vakansiehuise op Hermanus besit het, die begeerte uitgespreek om die Hermanus-sinagoge te laat herleef. In 1997, onder leiding van Cedric Glick, Sonny Josman, Leo Kaplan, Bertie Chait, Bennie Rabinowitz en Leon Wilder, is die ou sinagoge gerestoureer en opnuut toegerus. Rabbi Silberhaft, ook bekend as Die Reisende Rabbi, het die sinagoge opnuut ingewy tydens ’n seremonie op die vyfde nag van Hanukkah in Desember 1997. Rosj Hasjana is in 1998 opnuut in die sinagoge gehou ná ’n 23-jarige onbreking. Minyanim is twee maal daagliks gehou terwyl rabbi Silberhaft op die dorp was en Vrydagaanddienste is weereens goed bygewoon.

Teen 2006 is ’n mandaat gegee om onderhandelings aan te knoop vir die verkoop van die sinagoge en om geskikte grond te koop van die munisipaliteit vir die bou van ’n nuwe Joodse Sentrum. Die ligging van die ou sinagoge het ’n kommerwekkende veiligheidsprobleem geraak vir die lidmate. Boonop is die shul-gebou tot nasionale gedenkwaardigheid verklaar, wat beteken het dat geen veranderings aan sy fasade aangebring kan word nie. Die nuwe Joodse Sentrum sou ’n sinagoge, gemeenskapsaal en ’n tuiste vir besoeke rabbi's en bochrim in.

Op Sondag 7 September 2008 het die plaaslike Joodse gemeenskap tesame met eregaste van oral in Suid-Afrika saamgekom om die nuwe sinagoge en Joodse Sentrum in te wy. Die geleentheid is waargeneem deur hoofrabbi dr. Warren Goldstein en rabbi Moshe Silberhaft. Tans word dienste weer gereeld op Vrydagaande en op alle belangrike godsdienstige feesdae gehou.[7]

Galery wysig

Sien ook wysig

Verwysings wysig

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 "Hoofplek Hermanus". Sensus 2011.
  2. Jayne M. Rogerson and Gustav Visser (reds.): New Directions in South African Tourism Geographies. Kindle e-boek. Cham: Springer Nature Switzerland AG 2020, pos. 1174-1190
  3. B.P.J. Erasmus: Op Pad in Suid-Afrika. Verken Suid-Afrika streek vir streek. Derde hersiene uitgawe. Johannesburg: Jonathan Ball/Sunbird Uitgewers 2014, bl. 70
  4. Tony Pinchuck, Barbara McCrea, Donald Reid and Greg Mthembu-Salter (reds.): The Rough Guide to South Africa, Lesotho & Swaziland. London: Rough Guides 2002, bl. 237-238
  5. 5,0 5,1 "Nuuskommentaar: Sisulu dryf verder weg van werklikheid en nader aan die afgrond". Maroela Media. 10 Julie 2019. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Augustus 2019. Besoek op 10 Julie 2019.
  6. Die ontwerp word in die Amptelike Suid-Afrikaanse Munisipale Jaarboek (1983) geïllustreer.
  7. (en) Die geskiedenis van Hermanus se shul. URL besoek op 10 November 2017.

Eksterne skakels wysig

Algemene inligting

Toerisme