Iblis of Iblies (Arabies: إبليس) is die duiwel in Islam. Hy is ook bekend as Sjaitan (شيطان, Shayṭān). Hy is ’n djin wat geweier het om voor Adam neer te kniel[1] en toe uit die Paradys gewerp is.

Die belangrikste doel van Satan is om mense en djins aan te moedig om bose dade te verrig deur hulle te verlei; dit word in die Koran "bose influisteringe" genoem.[2] Satan en sy gevolg is die helpers van dié wat nie in Allah glo nie: "Ons het waarlik die duiwels vriende gemaak van die ongelowiges."[3]

Name wysig

 
’n Voorstelling van Iblis in "Die Shahnama van sjah Tahmasp.

Die naam Iblis kan van die Griekse woord διάβολος (diábolos) stam, wat ook die aanvanklike bron van die Afrikaanse woord "duiwel" is. Dit kan ook afgelei wees van die Arabiese werkwoordstam بَلَسَ (balasa, "hy het gewanhoop").[4] Die naam Sjaitan het dieselfde oorsprong as die Hebreeuse שָׂטָן (Sātān), ook die bron van "Satan" in Afrikaans.

In die Islam word Sjaitan dikwels bloot as "die duiwel" vertaal, maar die term kan ook verwys na enige djin wat God nie gehoorsaam nie en Iblis volg.[5]

Die val van die duiwel in Islam wysig

Volgens basiese Islamitiese leerstellings het God drie soorte intelligente wesens geskape: engele, djins en mense, van wie die laasgenoemde twee ’n vrye wil het om tussen goed en kwaad te kies.[6][7] Volgens die Koran is daar ook ander, onbekende wesens: "En Hy het ook dinge geskape waarvan julle nie weet nie."[8]

Die engele, wat rein en sonder dierlike drange is, sondig nie. Nadat God vir Adam geskape het, het hy al die engele en Iblis (wat God saam met die engele mag aanbid het danksy sy hoë rang) opdrag gegee om voor Adam neer te kniel (prostreer).[9] Al die engele het dit gedoen, maar Iblis het geweier. Hy was trots en het homself hoër as Adam geag omdat Adam uit klei gemaak is en Iblis uit "rooklose, vlammende vuur".[10][11]

Daarna is hy van God se genade ontneem weens sy arrogante ongehoorsaamheid.[12] God het hom hierna uit Djanna (die paradys) na Djahannam (die hel) verban en hom Satan genoem. Hy wou hom ook straf, maar Iblis het God gesmeek om die straf uit te stel tot die Oordeelsdag. Sy versoek is toegestaan.[13]

Satan het toe gesweer hy sal dié tyd gebruik om alle mans en vroue na die hel te lei. So sal hy die mens se minderwaardigheid bewys en sy eie ongehoorsaamheid regverdig. In soera 17:65 van die Koran waarsku God hom egter: "My dienaars – oor húlle het u voorwaar geen gesag nie. En u Heer is voldoende as Beskermer."[12]

Verwysings wysig

  1. Koran, Soera 7:11
  2. Koran, Soera 114:4
  3. Koran, Soera7:27
  4. "Iblis" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Junie 2013.
  5. Koran, Soera 18:50
  6. Koran, Soera 7:12
  7. Koran, Soera 10:44
  8. Koran, Soera 16:8
  9. Koran, Soera 2:30
  10. Koran, Soetra 15:27
  11. Koran, Soetra 7:11-12 – "En Ons het julle geskape en vorm gegee; toe het Ons aan die engele gesê: Prostreer voor Adam. Hulle het geprostreer, behalwe Iblies; hy was nie een van dié wat geprostreer het nie. Hy het gesê: Wat het u verhinder om u te prostreer toe Ek u gebied het? Hy het geantwoord: Ek is beter as hy; U het my uit vuur geskape, terwyl U hom uit klei geskape het."
  12. 12,0 12,1 Juan Eduardo Campo. Encyclopedia of Islam. p. 603.
  13. Jerald D. Gort; Henry Jansen; H. M. Vroom. Probing The Depths of Evil And Good: Multireligious Views and Case Studies. p. 250.

Bronne wysig

  • G. Basetti Sani, Il peccato di Iblis e degli angeli nel Corano, Iperbole, Palermo 1987
  • C. Saccone, Iblis, Il Satana del Terzo Testamento. Santità a perdizione nell'Islam. Letture coraniche II, Centro Essad Bey, Padova 2012 (ebook Kindle-uitg.); Charleston 2016 (book CreateSpace IPP)

Eksterne skakels wysig