Kanon

Kanon is die naam van ’n geskut wat buskruit of ’n ander plofbare stof gebruik om ’n projektiel in ’n nagenoeg reguit baan op die teiken af te vuur. Geskut van dié soort word ook soms vlakbaangeskut genoem (in teenstelling met krombaangeskut wat projektiele oor hindernisse kan skiet).

Die enorme Tsarekanon van 1586 met ’n kaliber van 890 mm in Moskou.

Die eerste bevestigde gebruik van kanonne in Europa was in 1280 in Suid-Iberië deur die More in die Slag van Cordoba. Die kanon het later al hoe gewilder in Europa geword danksy buskruit wat deur ontdekkingsreisigers van China af gebring is. In China was buskruit vir vuurwapens al in die 10de eeu bekend, maar hulle het nie veel nut vir kanonne gehad nie omdat die Chinese se tradisionele vyande nomadiese volke was wat te perd gery het, en swaar geskut sou niks teen hulle kon uitrig nie.

Karel VIII van Frankryk was een van die eerste heersers wat kanonne met sukses gebruik het. Tydens sy veldtog om die Koninkryk van Napels (1494/1495) te verower, het hy die hoë mure van die Italiaanse stede sonder moeite neergeskiet.

In die Eerste Wêreldoorlog was die kanon aanvanklik ’n belangrike wapen en is groot verwoesting gesaai, sowel op land as ter see. Skepe het met swaar kanonne van tot 380 mm-kaliber op mekaar geskiet. Later is besef dat ander, nuttiger oorlogtuig nodig is omdat die kanonne alleen nie genoeg was om deur vyandelike linies te breek nie. Tenks, bomwerpers en vegvliegtuie is toe al hoe meer gebruik.

In die Tweede Wêreldoorlog is vliegdekskepe, bomwerpers en selfaangedrewe granate eerder gebruik.

Verwysings

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Kanon.
• Hierdie artikel is merendeels vertaal uit die Nederlandse Wikipedia