Karl Heinrich Bergius
Karl Heinrich Bergius (Duitsland, omstreeks 1790 – Kaapstad, Kaapkolonie 7 Januarie 1818) was ’n Suid-Afrikaanse apteker en natuurkenner van Duitse herkoms.
Bergius was ’n skoolmaat van die Berlynse versamelaar Leopold Mundt, saam met wie hy in die Pruisiese leër gedien het. Hy het die Ysterkruis ontvang. Hy word as 'n briljante jong man beskou en in 1815 deur dr. M.H.C. Lichtenstein gestuur om in die Kaapstadse aptekersaak van Pallas en Polemann behulpsaam te wees. Swak gesondheid en ongelukkigheid laat hom egter bedank en aangesien hy vroeër onderneem het om in sy vrye tyd eksemplare vir die Berlynse Museum te versamel, besluit hy om dit sy hooftaak te maak.
Met kenmerkende ywer gaan hy op versameltogte en vername mense soos pastoor C.F.H. Hesse, W.J. Burchell, C.G.C. Rheinwardt, Ludwig Krebs, Mundt en Le Maire vergesel hom by hierdie geleenthede. Baie van sy plante bereik eindelik die Berlynse herbarium, en ander eksemplare word in die Natuurhistoriese Museum van die Humboldt-Universiteit in Berlyn bewaar.
Bergius en Mundt is besig om 'n geillustreerde werk oor Kaapse orgideë voor te berei en beplan ook 'n ekspedisie na Betsjoeanaland, toe hy aan tuberkulose sterf. Toe die botanikus Adalbert von Chamisso drie maande later in die Kaap aankom, was hy baie ontsteld om van sy vriend se dood te verneem.
Vier van Bergius se briewe (1815–'18) wat in Berlyn behoue gebly het, bevat heelwat wetenskaplike waarnemings en verwys na talle beroemde reisigers en versamelaars aan die Kaap. Hierdie briewe verraai in hoë mate die persoonlike tragiek in die lewe van hierdie jong natuurkenner, skryf P.M. Ffolliott in die Suid-Afrikaanse Biografiese Woordeboek, wie se van voortleef in die name van twee varings en twee voëls. Ná sy dood verskyn die Musci frondosi exotici herbarii Wildenowiani tum Capenses a.b. Bergio lecti (Bonn, 1820). Hy is nooit getroud nie en is in uiterste armoede oorlede.
Die standaard skrywer afkorting K.Bergius word gebruik om hierdie persoon as die skrywer aan te dui wanneer 'n botaniese naam aangehaal word.
Sien ook wysig
Bronne wysig
- (af) Krüger, prof. D.W. (hoofred. tot 1972) en Beyers, C.J. (hoofred. sedert 1973). 1977. Suid-Afrikaanse Biografiese Woordeboek. Kaapstad: Tafelberg-Uitgewers, namens die Raad vir Geesteswetenskaplike Navorsing.