Kasteel Karlštejn
Die Kasteel Karlštejn (Tsjeggies: hrad Karlštejn, Duits: Burg Karlstein) is 'n hoogteburg wat bo-op 'n heuwelpiek in die gelyknamige nedersetting sowat 30 km suidwes van die Tsjeggiese hoofstad Praag geleë is. Die uitbreiding van 'n bestaande vesting tot 'n uitgestrekte Gotiese kasteelkompleks was een van die mees ambisieuse bouprojekte van Karel IV, koning van Boheme en keiser van die Heilige Romeinse Ryk, wat ná sy terugkeer uit Rome in 1348 begin is. Histories nie-outentieke herstelwerk, wat in die 19de eeu aan die kasteel, een van die mees besoekte besienswaardighede in Tsjeggië, gedoen is, word tans verwyder.
Die oorspronge van die kasteel, wat temidde 'n koninklike bos en 'n dagrit ver van Praag geleë was, is onbekend. Moontlik is dit deur vroeëre heersers uit die Huis van Luxemburg as plattelandse setel opgerig. Daarenteen is die doelwit van Karel IV se projek histories gedokumenteer. Karlštejn, wat deur die Valois-kasteel in Vincennes buite Parys geïnspireer is, het, afgesien van sy rol as koninklike woning buite Praag, sowel politieke asook godsdienstige funksies vervul.[1] Tussen omstreeks 1350 en 1420 (die jaar waarin die Hussiete-oorloë begin het) is die Heilige Romeinse Ryk se kroonjuwele en kleinodieë hier bewaar. Ook die koninklike argiewe is hier tot in die 17de eeu gehuisves.
Die kasteel se sakrale karakter word bevestig deur sy vyf kapelle. 'n Voorheen wêreldlike saal in die Groot Toring is omgebou tot die Kapel van die Heilige Kruis wat as bewaarplek vir die Rykskroon- en kleinodieë sou dien. Langsaan, in 'n kapel wat sedert die 16de eeu as Sint Katharina-kapel bekend staan, is relikwieë van die Passie bewaar. Die keiserlike residensie was op die laagste verdieping geleë, met 'n verdere kapel wat aan Sint Nikolaas gewy is, moontlik ook 'n oratorium ter ere van Boheme se beskermheilige, Wenceslaus, wat deel uitgemaak het van die keiserlike egpaar se privaat woonvertrekke.
Volgens oorlewering het keiser Karel IV in 1355 sy eerste besoek aan die kasteel gebring om toesig te hou oor die boubedrywighede en die skilder- en dekorasiewerk in die kapelle. Tien jaar later is die bouprojek voltooi met die inwyding van die Kapel van die Heilige Kruis.
Verwysings wysig
- ↑ Barbara Drake Boehm, Jiři Fajt (reds.): Prague, the Crown of Bohemia, 1347–1437. New York: Metropolitan Museum of Art 2005, bl. 10
Eksterne skakels wysig
- Amptelike webtuiste Geargiveer 5 Augustus 2016 op Wayback Machine