Krygkor
Die Krygstuig Korporasie van Suid-Afrika of Krygkor (In Engels: Armaments Corporation of South Africa of Armscor) speur sy oorsprong terug tot 1948, toe die Suid-Afrikaanse Regering 'n arm vir die vervaardiging van beskerming geskep het. Die korporasie het alles van swaar ordonnansie tot gepantserde voertuie en stelsels vervaardig, maar sy ligte wapenafdeling is eers in 1977 geïnkorporeer as 'n uitvloeisel van die apartheidregering se herrangskikking. 'n Paar jaar later is die kommersiële naam "Krygkor" begin gebruik. Vandag is die oorblywende maatskappy gerig op die aankoop, herbou en herverkoop van beskermingsartikels en ligte wapens.
| Krygkor | |
| Tipe | |
|---|---|
| Gestig | 1968 |
| Hoofkantoor | Suid-Afrika |
| Gebied bedien | Suid-Afrika |
| Industrie | Wapenaankope-agentskap |
| Webwerf | armscor.co.za |
Die maatskappy is in die VSA in die staat van Maryland verteenwoordig, onder die effens veranderde naam Armscorp. Die "p" is noodgedwonge bygevoeg, in die VSA ten minste, nadat daar uitgevind is dat die Filippynse maatskappy Armscor hulle beide in die VSA en wêreldwyd voorafgegaan het.
Dit is belangrik om daarop te let dat, oor die afgelope dekades van parallelle bestaan, die vuurwapenreekse van die Filippynse en Suid-Afrikaanse maatskappye skaars oorvleuel het in terme van kaliber en tipe. Die Filippynse entiteit het gefokus gebly op die maak van sport- of selfbeskermingswapens en ammunisie, en word so maklik onderskei van die herboude militêre oorskot wat die groot meerderheid van die Suid-Afrikaanse entiteit se besigheid kenmerk.
Invoervervanging wysig
| |
|---|---|
Die Politieke ekonomie van Suid-Afrika-reeks | |
|
Alhoewel Suid-Afrika reeds gedurende die Tweede Wêreldoorlog wapentuig vir die westerse geallieerdes vervaardig het, waaronder gepantserde voertuie, vliegtuie en ammunisie, is die wapenproduksie teen die einde van die oorlog gestaak. Die plaaslike vervaardiging van wapens, wat deur die regering beheer is, was in die vyftigerjare beperk tot ligte wapens en ammunisie. Suid-Afrika was gevolglik afhanklik van invoere, wat veral deur die Verenigde Koninkryk verskaf is.
Nog voor die Verenigde Nasies (VN) se oproep in die jaar 1963 om 'n vrywillige verbod op die uitvoer van wapens na Suid-Afrika te plaas, begin die republiek met die geleidelike vervanging van wapentuig-invoere. Hiervoor is lisensies vir die plaaslike vervaardiging van militêre uitrusting verkry en met die opbou van 'n nasionale wapenbedryf begin.
Nadat die Verenigde Nasies Suid-Afrika se rassebeleid as 'n bedreiging vir internasionale veiligheid begin beskou en 'n verpligte verbod op die uitvoer van krygstuig na die land geplaas het, het die Suid-Afrikaanse regering na die wapenverbod as deel van die totale aanslag teen die land begin verwys. Om die negatiewe gevolge van hierdie besluit te beperk, het Suid-Afrika ten opsigte van wapentuig met die stelselmatige invoervervanging begin.
Daarnaas is wapens, tegniese kennis en nuwe onderdele vir bestaande wapenstelsels ook heimlik in die buiteland aangekoop - 'n Wes-Duitse skeepswerf, wat in die tagtigerjare weens die wapenboikot nie toegelaat is om duikbote aan Suid-Afrika te verskaf nie, het byvoorbeeld in plek daarvan die bloudrukke vir die duikbootvervaardiging aan die land verkoop.
As gevolg van die verpligte VN-wapenboikot het Suid-Afrika die ontwikkeling van sy wapenbedryf aansienlik versnel, en tot by die laat tagtigerjare is die afhanklikheid van invoere om sowat die helfte verminder. Hierdie sukses is deur die stelselmatige kontrole, wat Krygkor oor die plaaslike navorsing, ontwikkeling en vervaardiging ten opsigte van wapentuig uitgeoefen het, behaal. Krygkor het destyds uit 'n aantal staatsbeheerde, gedeeltelik staatsbeheerde en privaatondernemings bestaan.
wysig
Om selfversorging met wapens verder te bevorder, is teen die einde van die sewentigerjare naas die vervaardiging en aankoop van krygstuig ook die navorsing en ontwikkeling op die gebied van militêre uitrusting deur Krygkor beheer. Die Suid-Afrikaanse regering het steeds meer geld aan militêre navorsing bestee, en in 1989 beloop die militêre aandeel aan die gesamentlike regeringsuitgawes vir navorsing en ontwikkeling reeds 32 persent.
Krygkor en die privaatsektor wysig
Krygkor is grotendeels in die privaatsektor geïntegreer. Die Suid-Afrikaanse regering het die aandeel van die privaatsektor by die besteding aan wapens van sowat 50 persent in die jaar 1973 tot 80 persent in 1990 verhoog. Die aandeel private leweransiers in Suid-Afrika het in die tydperk tussen 1973 en 1985 vertiendubbel tot 2 000 ondernemings. Die beleid van Krygkor was om net sulke goedere in die buiteland aan te koop wat om tegniese of ekonomiese redes nie in Suid-Afrika self vervaardig kon word nie.
Nogtans is 'n groot deel van die benodigde ingenieurs- en ander tegniese kennis en militêre uitrusting steeds van buitelandse bronne verkry. Buitelandse leweransiers het ook dikwels in Suid-Afrika se behoeftes aan militêre vervaardigingsgereedskap voorsien, aangesien dit meestal nie plaaslik ontwikkel kon word nie.
Ná die verpligte verbod op militêre uitvoere na Suid-Afrika is tegniese kennis in die geheim aan die republiek voorsien. Daarnaas is ingevoerde en vreemde wapenstelsels, wat deur vyandelike troepe op die slagvelde agtergelaat moes word, gekopieer. Die verkryging van nuwe wapentuig het egter steeds duurder geword en in die laat tagtigerjare reeds byna 60 persent van die regering se militêre begroting beloop.
Lees ook wysig
Bronne wysig
- Neta C. Crawford en Audie Klotz (uitgewers): How Sanctions Work - Lessons from South Africa. Basingstoke en Londen 1999: Macmillan Press Ltd