L. Frank Baum (1856–1919) was 'n Amerikaanse skrywer, digter, akteur en filmmaker. Hy is veral bekend vir sy kinderboeke, waarvan The Wonderful Wizard of Oz (1900) die bekendste is.[1]

L. Frank Baum
’n Beeld van die betrokke persoonlikheid.
Baum in 1911

Geboorte 15 Mei 1856
Chittenango in New York
Sterfte 6 Mei 1919
Hollywood, Kalifornië
Nasionaliteit Verenigde State van Amerika
Beroep Skrywer
Genre Kinderboeke
Bekend vir The Wonderful Wizard of Oz
Huweliksmaat Maud Gage Baum
Kind(ers) Frank Joslyn Baum
Robert Stanton Baum
Harry Neal Baum
Kenneth Gage Baum

Lewensloop wysig

Vroeë lewe wysig

Lyman Frank Baum is op 15 Mei 1856 in Chittenango in New York gebore. Hy begin op 'n jong ouderdom te skryf. Sy pa het vir hulle 'n eenvoudige drukpers gekoop, wat hy en 'n jonger broer gebruik om 'n plaaslike koerantjie te druk. As 'n jong man begin Baum om toneelstukke te skryf en aan te bied. Hy skryf ook soms liedjies vir sy dramas en help self met die opvoering daarvan. Hy het talle beroepe probeer, en was vir 'n tyd selfs 'n reisende verkoopsman en algemene handelaar gewees. Later stig hy 'n koerant in 'n dorp in Suid-Dakota waar hy gewoon het. In 1882 trou hy en sy vrou, Maud Gage Baum. Vier seuns is uit die huwelike gebore. Baum het 'n baie goeie verbeelding gehad en het daarvan gehou om stories vir sy seuns en hul vriende te skep.

Skryfwerk wysig

Baum begin op 40 jarige ouderdom om kinderboeke te skryf. Hy baseer hierdie boeke dikwels op stories wat hy oor die jare vir sy kinders vertel het. Ná 'n paar suksesse in die 1890's, publiseer hy sy "Amerikaanse sprokie", The Wonderful Wizard of Oz in 1900. Die Amerikaanse kunstenaar W.W. Denslow het die foto's verskaf. Geen uitgewer in Chicago wou dit publiseer nie, en Baum moes self vir die eerste oplaag betaal. 'n Persoon het hom selfs vertel dat as mense sulke boeke wou lees, dit reeds geskryf sou gewees het.

Die eerste Oz-boek was 'n reuse sukses. Baum kon sy besighede opgee en genoeg geld uit die skryf van kinderboeke verdien. Talle kinders wat sy boeke gelees het, het vir hom briewe gestuur om vir meer Oz-stories te vra. Hy raak naderhand moeg vir die reeks en probeer om dit te stop. Sy lesers het egter aangedring dat hy daarmee aanhou en hy het uiteindelik vir die res van sy lewe aan hierdie behoefte voorsien. Hy het in totaal 14 Oz-boeke geskryf, waarvan die laaste twee na sy dood in 1919 gepubliseer is.

Naas die Oz-reeks het Baum ook talle ander boeke geskryf. Hy was veral trots op sy fantasieë vir kinders, maar het ander gewilde werke in verskeie genre gelewer, en ook verskeie skuilname gebruik.

Latere lewe wysig

Baum het 'n goeie inkomste uit sy boeke verdien en kon saam met sy vrou oor die wêreld reis. Hulle vestig hulle in Hollywood, Kalifornië, waar Baum 'n paar rolprente van sy Oz-boeke maak. Hy omskep ook 'n paar stories in verhoogstukke. Sy ondernemings was egter nie altyd suksesvol nie en met verloop van tyd is hy bankrot verklaar. Hy was slim genoeg om sy huis op sy vrou se naam te sit, en het sodoende nie die huis verloor nie. Hy is op 6 Mei 1919 aan 'n beroerte oorlede.

Bibliografie wysig

 
L. Frank Baum in ongeveer 1901.

Van sy boeke sluit in:

  • Mother Goose in Prose (prose retellings of Mother Goose rhymes, (1897)
  • By the Candelabra's Glare (1898)
  • Father Goose: His Book (1899)
  • The Army Alphabet (1900)
  • The Navy Alphabet (1900)
  • The Wonderful Wizard of Oz (1900)
  • Dot and Tot of Merryland (1901)
  • American Fairy Tales (1901)
  • The Master Key: An Electric Fairy Tale (1901)
  • The Life and Adventures of Santa Claus (1902)
  • The Enchanted Island of Yew (1903)
  • The Magical Monarch of Mo (1903)
  • The Marvelous Land of Oz (1904)
  • Queer Visitors from the Marvelous Land of Oz (1905)
  • Queen Zixi of Ix (1905)
  • John Dough and the Cherub (1906)
  • Ozma of Oz (1907)
  • Father Goose's Year Book: Quaint Quacks and Feathered Shafts for Mature Children (1907)
  • Dorothy and the Wizard in Oz (1908)
  • The Road to Oz (1909)
  • The Emerald City of Oz (1910)
  • The Daring Twins: A Story for Young Folk (1911)
  • The Sea Fairies (1911)
  • Sky Island (1912)
  • Phoebe Daring: A Story for Young Folk (1912)
  • Our Married Life (1912)
  • Johnson (1912)
  • The Patchwork Girl of Oz (1913)
  • Little Wizard Stories of Oz (1913)
  • Tik-Tok of Oz (1914)
  • Molly Oodle (1914)
  • The Mystery of Bonita (1914)
  • The Scarecrow of Oz (1915)
  • Rinkitink in Oz (1916)
  • The Lost Princess of Oz (1917)
  • The Tin Woodman of Oz (1918)
  • The Magic of Oz (1919 postuum)
  • Glinda of Oz (1920, postuum)

Verdere naleeswerk wysig

  • L. Frank Baum, Creator of Oz: A Biography” deur Katharine M. Rogers, New York, 2002
  • The Wizard of Oz and Who He Was”, deur Martin Gardner en Russel B. Nye. East Lansing, Michigan, 1994 (1957).
  • Oz and Beyond: The Fantasy World of L. Frank Baum” deur Michael O. Riley Lawrence, Kansas, 1997

Verwysings wysig

  1. HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8

Eksterne skakels wysig