Leeds Corn Exchange
Leeds Corn Exchange is 'n Victoriaanse sakegebou in die middestad van Leeds, Wes-Yorkshire, Engeland wat deur die argitek Cuthbert Brodrick (1821–1905) ontwerp en in 1864 voltooi is. Die gebou, wat onder die mooiste voorbeelde van Victoriaanse boukuns in die Verenigde Koninkryk gereken word,[1] het oorspronklik as graanbeurs gedien, maar is in die 1980's omgeskep in 'n winkelsentrum. Dit is een van slegs drie Victoriaanse graanbeurse wat deesdae steeds vir handelsdoeleindes gebruik word.
Geskiedenis wysig
Die geskiedenis van formele graanhandel in Leeds strek terug tot in die 17de eeu. Die destydse graanmark was aan die bopunt van Briggate, tussen Market Cross en New Street (tans New Briggate), geleë. Die groeiende handel het die bou van 'n nuwe graanbeurs noodsaaklik gemaak, maar ook die gebou het teen die middel van die 19de eeu geblyk om te klein te wees.
In 1860 is die voorstel gemaak om 'n nuwe graanbeurs op te rig waarvoor die Skotse Edinburgh Corn Exchange as voorbeeld sou dien. Die Edinburgse graanbeurs het oor 'n groot sentrale ruimte beskik waar graanboere en -handelaars hul transaksies kon sluit. Brodrick se ontwerp vir Leeds het voorsiening gemaak vir 'n soortgelyke sentrale ruimte wat deur 56 kantore omring is. Toegang tot die kantore is verleen deur booggange waarvan sommige na die interieur en ander na buite gelei het. Graanvoorrade is in die gebou se kelder gestoor. 'n Tyd lank het die beurs ook as hoofkwartier vir Leeds se brandweer gedien.
Die ovale vorm van Leeds se graanbeurs is geïnspireer deur die Romeinse Colosseum, terwyl 'n ander antieke Romeinse gebou, die Panteon, as voorbeeld vir die groot elliptiese koepeldak gedien het.[2]
Verwysings wysig
- ↑ Welcome to Leeds: A Look Into The Historic Leeds Corn Exchange. Besoek op 28 Januarie 2018[dooie skakel]
- ↑ Paul Chrystal: Historic England: Leeds: Unique Images from the Archives of Historic England. Amberley Publishing 2017