Nylon is 'n generiese naam vir 'n reeks sintetiese polimere wat bekend staan as poli-amiede en is vir die eerste keer op 28 Februarie 1935 deur Wallace Carothers by DuPont vervaardig. Nylon is een van die mees gebruikte polimere wat as 'n vesel gebruik word.

Klimtou wat van Nylon vervaardig is.
Molekulêre model van Nylon

Oorsig wysig

Nylon is 'n termoplastiese sy-agtige materiaal, wat vir die eerste keer gebruik is in die maak van tandeborsels (1938) en toe later vir die meer bekende gebruik in "nylon" broekiekouse (1940). Dit word gemaak van herhalende eenhede wat deur peptiedverbinding ('n ander naam vir amied-verbindings) en word dikwels na verwys as poli-amied (PA). Nylon was die eerste kommersieel suksesvolle polimeer en die eerste sintetiese vesel wat geheel en al uit steenkool, water en lug vervaardig is. Eers word 'n monomeer gevorm met 'n intermediêre molekulêre massa, wat dan met mekaar reageer om langer polimeerkettings te vorm.

Nylon was aanvanklik bedoel as 'n vervanging vir sy en het dit wel vervang in baie produkte na sy skaars begin word het tydens die Tweede Wêreldoorlog. Dit het sy ook vir militêre doeleindes vervang soos in die vervaardiging van valskerms, koeëlvaste baadjies en is ook gebruik in baie soorte voertuigbande.

Nylonvesels leen hom tot gebruik in baie toepassings insluitende materiale, trourokke, matte, snare van musiekinstrumente en tou.

Soliede nylon kan ook gebruik word vir onderdele in masjienerie soos ratte en ander komponente wat aan lae- tot medium spanning onderhewig is wat voorheen in metaal gegiet is. Ingenieursgraad nylon word deur ekstrusie, gietwerk en inspuitgietwerk. Die 6/6 Nylon 101 tipe is die algemeenste graad nylon en Nylon 6 word die meeste gebruik vir gietstukke. Nylon kan ook in glas- en molibdeensulfiedversterkte vorms verkry word wat die strukturele sterkte en impakbestandheid asook die styfheid en wrywingskoëffisiënt verbeter.

Chemie wysig

Nylon is 'n kondensasie kopolimeer wat gevorm word deur die reaksie van gelyke dele van 'n diamien en 'n karboksielsuur om 'n peptiedverbinding te vorm aan beidie kante van elke monomeer in 'n proses wat ooreenstem met polipeptied biologiese polimere. Die numeriese agtervoegsel dui op die aantal koolstof-atome wat deur die monomere bygedra word; die diamien eerste en die suur tweede. Die algemeenste tipe is nylon 6-6 wat daarop dui dat die diamien (heksametileendiamien) en die suur (adipiensuur) elkeen 6 koolstowwe tot die polimeerketting bydra. Soos met ander kopolimere soos poli-esters en poli-uretane bestaan elkeen van die herhalende eenhede in die ketting uit een van die monomere elk sodat hulle mekaar in die ketting afwissel.