Wikipedia

Oorbevissing

Oorbevissing is 'n vorm van oorbenutting waar visvoorrade verminder word tot onder aanvaarbare vlakke. Oorontginning kan voorkom in waterbronne van enige grootte, soos damme, riviere, mere en oseane, en kan lei tot uitputting van hulpbronne, vermindering in biologiese groei en lae biomassa vlakke. Volgehoue oorontginning kan daartoe lei dat vis bevolkings nie meer in staat is om selfonderhoudend te wees nie.[1]

Oorbeviste VSA voorraad, 2015

Die vermoë van 'n vissery om van oorbevissing te herstel hang daarvan af of die ekosisteem se toestande geskik is vir die herstel. Dramatiese veranderinge in spesiesamestelling kan lei tot 'n ekosisteemverskuiwing.

Oorbevissing vind plaas wanneer meer vis gevang word as wat deur die populasie vervang kan word deur middel van natuurlike voortplanting. Die resultate het nie net 'n invloed op die balans van die lewe in die oseane nie, maar ook op die sosiale en ekonomiese welstand van die kusgemeenskappe wat afhanklik is van die vis vir hul voortbestaan.

Globale oorbevissing wysig

 
Vissery deur die voedselweb heen

Oorontginning het 'n beduidende invloed gehad op baie visserye regoor die wêreld. Soveel as 85% van die wêreld se visserye mag oorbenut of uitgeput wees – of  is besig om te herstel van uitbuiting.[2] Na afloop van die Tweede Wêreldoorlog het industriële vissery vinnig uitgebrei met 'n vinnige toename in wêreldwye visvangste. Daar is baie visserye wat  óf in duie gestort het of verswak het tot 'n punt waar verhoogde vangste nie meer moontlik is nie.

Voorbeelde van oorbevissing wysig

Daar bestaan voorbeelde van oorbevissing in gebiede soos die Noordsee, die Grand Banks van Newfoundland en die Oos-Chinese See.[3] In hierdie gebiede het oorbevissing nie net rampspoedige gevolge gehad op visvoorrade nie, maar ook op die vissersgemeenskappe wat afhanklik is van die oes. Soos ander ekstraktiewe bedrywe, bv. bosbou en jag, is visserye vatbaar vir ekonomiese interaksie tussen die eienaarskap of rentmeesterskap en volhoubaarheid, andersins bekend as die tragedie van gemene goedere (tragedy of the commons).

  • Die Peruviaanse ansjovisbedryf het in die 1970's in duie gestort nadat oorbevissing en 'n El Niñoseisoen[4] grootliks alle ansjovis in hul waters uitgeroei het.[5][6] Dit was 'n groot verlies vir Peru se ekonomie.
  • Die ineenstorting van die kabeljoubedryf naby Newfoundland,[7] en Kanada se besluit van 1992 om 'n onbepaalde moratorium op die Grand Banks te plaas, is 'n dramatiese voorbeeld van die gevolge van oorbevissing.[8]
  • Die Verenigde Koninkryk het in hul Biodiversiteit-aksieplan elemente ingebou om die visserye te herstel in die Ierse See en die Engelse kanaal, maar die uitbreiding van die wêreldbevolking en die groeiende vraag na vis het 'n punt bereik waar die stabiliteit van die visserye bedreig word – indien nie ook die oorlewing van die spesies nie. Talle diepseevissoorte word bedreig; dis byna heeltemal donker in die diepsee, naby vriespunt en daar is min voedsel. Diepseevis groei stadig omdat daar min kos is; hul metabolisme en reproduksie is stadig en talle bereik volwassenheid eers teen 30 tot 40 jaar. Meeste diepseevis kom voor in internasionale waters waar daar geen wetlike beskermingsmaatreels is nie.
  • Die blue walleye het uitgesterf in die Groot Meregebied gedurende die 1980's. Dit was eens 'n kommersieel waardevolle vis, maar hierdie bevolkings het in duie gestort weens 'n kombinasie van oorbenutting; antropogeniese eutrofie en die kompetisie met die reënboogspieering wat ingevoer is.
  • Die Wêreldnatuurlewefonds (WWF) en die Dierkundevereniging van Londen het hul gesamentlike "Living Blue Planet" verslag gepubliseer op 16 September 2015. Hierin word beweer dat daar 'n dramatiese afname van 74% was in die wêreldwye scombridae visvoorraad, soos makriel, tuna en bonito tussen 1970 en 2010.

Voorbeelde van goeie visserybestuur wysig

Verskeie lande bestuur hul visserye op doeltreffende wyse. Ysland en Nieu-Seeland is voorbeelde hiervan.[2] Die Verenigde State van Amerika het talle van sy visserye herstel vanuit hoogs uitgeputte toestande.[9]

Gevolge wysig

 
Atlantiese kabeljou was erg oorbenut gedurende die 1970's en 1980's, wat gelei het tot hul skielike ineenstorting in 1992.

Volgens'n 2008 VN-verslag, ly die wêreld se vissersvloot jaarliks 'n verlies van US$50 miljard as gevolg van uitgeputte voorrade en swak visserybestuur. Die verslag word gesamentlik deur die Wêreldbank en die VN se Voedsel en – Landbou Organisasie (FAO) vrygestel. Die biomassa van die globale visvoorraad het so laag gedaal dat dit nie meer moontlik is om die hoeveelheid vis te vang wat gevang sou kon word nie.[10] Daar is 'n verhoogde voorkoms van skistosomiase (bilharzia) in Afrika – dit word gekoppel aan die kwynende getalle van die vis- spesies wat die slakke vreet wat hierdie siekte-veroorsakende parasiete dra.[11] Massiewe groei van jellievis bevolkings bedreig vis voorraad, want hulle kompeteer met vis vir voedsel, eet vis eiers en vergiftig of swerm vis, en kan oorleef in omgewings wat arm is aan suurstof waar vis nie kan leef nie; hulle saai massiewe verwoesting in kommersiële visserye.

Tipes wysig

Daar is drie erkende vorme van biologiese oorontginning: groei oorbevissing, rekruut oorbevissing en ekosisteem oorbevissing.

Groei oorontginning wysig

Groei oorontginning gebeur wanneer die vis ge-oes word teen 'n gemiddelde grootte wat kleiner is as die grootte wat die maksimumopbrengs per rekruut sou lewer. 'n Rekruut  is 'n individu wat tot volwassenheid groei, of voldoen aan die riglyne t.o.v. grootte of ouderdom.[12][13][14]

Rekruterings-oorbevissing wysig

Rekruut-oorbevissing vind plaas wanneer die volwassenes van die bevolking so verminder het dat daar nie genoeg volwassenes is om 'n nageslag te produseer nie.[13]

Ekosisteem oorbevissing wysig

Met dalings in die oorvloed van die groot roofvisspesies, bring die oorvloed van klein snuffelvreters 'n verskuiwing in die balans van die ekosisteem ten gunste van die kleiner visspesies.

Oesbeheerbepalings wysig

In 2010 is die Harvest Control Rule (HCR) voorgestel om as model te dien om aanvaarbare vlakke van visvangs te voorspel. Met hierdie protokol het bestuur direkte beheer oor die oeswaardes en strategieë met betrekking tot die voorspelling van voorraadstatus en langtermyn maksimumvolhoubare opbrengste.[15]

Mitigasie wysig

Voorkomende en versagtende maatreëls kan geselekteerde visserye red en die ineenstorting van ander voorkom.

Ten einde die probleme van oorbevissing aan te spreek, is 'n voorkomende benadering en die Harvest Control Rule ingespan in die groot visserye van die wêreld.

Die Verenigde Nasie se Konvensie oor die Wet van die See-verdrag hanteer aspekte van oorbevissing in atikels  61, 62 en 65.[16]

Volgens sommige waarnemers kan 'n  toepaslike oplossings gevind word in die bevordering van eiendomsreg deur middel van, byvoorbeeld, privatisering en visboerdery. Daniel K. Benjamin gebruik navorsing deur Grafton, Squires en Fox om die idee te ondersteun dat privatisering die probleem van oorbevissing kan oplos:[17]

Nog 'n moontlike oplossing kan  kwotas wees, sodat vissers wettiglik net 'n sekere hoeveelheid van die vis mag oes. 'n Meer radikale opsie is om gebiede van die see "geen toegang" areas te maak waar visvang verbode is, totdat die visgetalle herstel het in die area.

Verbruikersgedrag en die vraag na vis moet beheer word – talle inisiatiewe voorsien verbruikers van inligting rakende die bewaringstatus van seekos wat beskikbaar is. Die Guide to Good Fish lys 'n aantal hiervan.

Regeringsregulasie wysig

Baie regulatoriese maatreëls is beskikbaar vir die beheer van oorbevissing. Regulatoriese maatreëls om oorbevissing te beheer sluit in visvangkwotas, sakbeperkings, lisensiëring, sluiting van seisoene, beperkings op grootte en die skep van marienereservate en beskermde gebiede.

Individuele oordraagbare kwotas (ITQs) is visseryrasionaliseringsinstrumente wat gedefinieer word deur die Magnuson-Stevens Fishery Conservation and Management Act as permitte wat toegang beperk tot die oes van vis. ITQs  word gebruik in Nieu-Seeland, Australië, Ysland, Kanada en die Verenigde State van Amerika.

In 2008 is 'n grootskaalse studie gedoen om visserye wat  ITQs gebruik, te vergelyk met visserye wat dit nie gebruik nie. Daar is sterk bewyse dat ITQs kan help om ineenstorting van visserye te voorkom.[18][19][20][21]

China verbied visvang in die Suid-Chinese See vir 'n sekere tydperk elke jaar.[22]

Opheffing van subsidies wysig

Verskeie wetenskaplikes pleit vir die beëindiging van subsidies wat aan diepseevisserye betaal word. Hierdie vlote vang in internasionale waters buite die 200 seemyl eksklusiewe ekonomiese sones van die kuslande; baie visserye is ongereguleerd en plunder die visvoorraad.[23]

Hierdie subsidies befonds die diepseetreilers vir die groot hoeveelhede brandstof wat nodig is om buite die 200-myl grens te beweeg en die swaar nette te sleep.[23]

Vermindering van visvang impak wysig

Visvangtegnieke kan verander word om sodoende die byvangs en die skade aan marienehabitat te verminder. Verskillende soorte toerusting kan gebruik word om 'n spesifieke spesie of habitat meer effektief te teiken.

Verbruikerbewustheid wysig

Volhoubare seekos is seekos afkomstig van bronne wat geteel word of so gevang word dat die produksie nie die ekosisteem in gevaar stel waar dit ge-oes word nie.

Die Raad vir Seerentmeesterskap (MSC) het 'n omgewingstandaard daargestel vir volhoubare en goedbestuurde visserye. Omgewingsverantwoordelike bestuur van visserye en praktyke word beloon met die gebruik van die blou eko-etiket. Dit stel verbruikers in staat om 'n rol te speel in die omkeer van die agteruitgang van visvoorrade. Fish & Kids is 'n MSC-projek wat skoolkinders onderrig oor die mariene omgewing – insluitend oorbevissing.

Bewusmaking  wysig

Bewusmaking van visseryregulasies kan nakoming daarvan verbeter. Vissers kan ook vrywilliglik betrokke raak by praktyke soos vang-en-vrylaat wanneer daar 'n publieke bewustheid gekweek word rondom die impak wat vissery op die omgewing het.

Hindernisse tot effektiewe visserybestuur wysig

Die visbedryf bied sterk finansiële aansporing vir maatreëls wat gemik is op die volhoubaarheid van visvoorrade.[24] Ontspanningshengelaars het belang daarby om toegang tot visvoorraad te behou. Dit lei tot uitgebreide stemmingmakery wat regeringsbeleid kan afwater of verhinder wat eintlik ten doel het om oorbevissing te voorkom.

Dit is maklik vir groot vissersbote om die visvoorraad te plunder in areas wat buite lande se eksklusiewe ekonomiese sones geleë is.

In waters waaroor daar territoriale dispute heers, neem lande dikwels aktief deel aan oorbevissing. ' n Noemenswaardige voorbeeld is die kabeljou-oorloë waar Brittanje se Vloot ingespan word om sy treilers te beskerm wat visvang in Ysland se eksklusiewe ekonomiese sone. Meeste visspesies beweeg vrylik deur verskillende lande se jurisdiksies en so word die bewaringspogings van een land dan deur 'n ander uitgebuit.

Terwyl regeringsregulasies geskep is om mense se gedrag te beheer, kan dit ondermyn word deur onwettige visvangaktiwiteite. Na raming verteenwoordig onwettige visvangs ongeveer 14 – 33% van die wêreldvangs (sowat 11 tot 26 miljoen ton)[25]  In sommige ontwikkelende lande is groot getalle arm mense afhanklik van visvang. Dit is moeilik om hierdie soort van oorbevissing te reguleer, veral vir swak regerings. Industriële vissery word dikwels doeltreffend beheer, maar kleinskaal- en ontspanningshengelaars verbreek soms regulasies soos saklimiete en seisoensluitings. Onwettige visvang vind plaas op 'n industriële skaal met gefinansierde kommersiële bedrywighede.

Verwysings wysig

  1. ↑ Scales, Helen (29 Maart 2007). "Shark Declines Threaten Shellfish Stocks, Study Says". National Geographic News (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Januarie 2017. Besoek op 1 Mei 2012.
  2. ↑ 2,0 2,1 Gaia Vince. "BBC – Future – How the world's oceans could be running out of fish". bbc.com (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Oktober 2019.
  3. ↑ Lu Hui, red. (16 Augustus 2006). "Pollution, overfishing destroy East China Sea fishery". Xinhua on GOV.cn (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Februarie 2018. Besoek op 1 Mei 2012.
  4. ↑ "Peruvian Anchovy Case: Anchovy Depletion and Trade". Trade and Environment Database (in Engels). 1999. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Augustus 2016. Besoek op 5 Januarie 2012.
  5. ↑ Foreign Assistance Legislation for Fiscal Year 1982. 1981. {{cite book}}: |work= ignored (hulp)
  6. ↑ "Peru – Fishing". Federal Research Division of the U.S. Library of Congress (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 November 2016. Besoek op 1 Mei 2012.
  7. ↑ Kunzig, R (April 1995). "Twilight of the Cod". Discover: 52. Besoek op 1 Mei 2012.
  8. ↑ Kurlansky 1997
  9. ↑ "Once Decimated U.S. Fish Stocks Enjoy Big Bounce Back". nationalgeographic.com.au. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 November 2014. Besoek op 8 Junie 2016.
  10. ↑ Black, Richard (8 Oktober 2008). "Fisheries waste costs billions". BBC News (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Maart 2012. Besoek op 1 Mei 2012.
  11. ↑ Owen, James. "Overfishing Is Emptying World's Rivers, Lakes, Experts Warn". National Geographic News (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 Mei 2017. Besoek op 16 Oktober 2013.
  12. ↑ "Fish recruitment" (in Engels). The Scottish Government. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Maart 2014. Besoek op 16 Oktober 2013.
  13. ↑ 13,0 13,1 Pauly 1983
  14. ↑ "Growth overfishing". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 April 2012. Besoek op 1 Mei 2012.
  15. ↑ Coad, Brian W; McAllister, Don E (2008). "Dictionary of Ichthyology" (in Italiaans). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Januarie 2020. Besoek op 15 Oktober 2013.
  16. ↑ "Text of the United Nations Convention on the Law of the Sea: Part V" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 April 2020. Besoek op 1 Mei 2012.
  17. ↑ Benjamin, Daniel K (2001). "Fisheries are Classic Example of the Tragedy of the Commons". PERC Reports. 19 (1). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Februarie 2005.
  18. ↑ Costello, Gaines & Lynham 2008
  19. ↑ MacKenzie, Debora. "Guaranteed fish quotas halt commercial free-for-all". New Scientist. Besoek op 1 Mei 2012.
  20. ↑ "A Rising Tide: Scientists find proof that privatising fishing stocks can avert a disaster". The Economist. 18 September 2008. Besoek op 1 Mei 2012.
  21. ↑ "New study offers solution to global fisheries collapse". Eureka alert (in Engels). 18 September 2008. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Februarie 2020. Besoek op 1 Mei 2012.
  22. ↑ Zhang Xiang, red. (9 Junie 2009). "South China Sea fishing ban "indisputable": foreign ministry spokesman". Chinaview (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 Julie 2016. Besoek op 1 Mei 2012.
  23. ↑ 23,0 23,1 "The last wild hunt – Deep-sea fisheries scrape bottom of the sea" (PDF). AAAS. 2007. Besoek op 1 Mei 2012.
  24. ↑ Bolster, W. Jeffery (2012). The Mortal Sea: Fishing the Atlantic in the Age of Sail. Belknap Press. ISBN 978-0-674-04765-5.
  25. ↑ "Illegal fishing « World Ocean Review". worldoceanreview.com (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 April 2020.
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Oorbevissing&oldid=2440266"