Sandstone Landgoed

Sandstone Landgoed (amptelik Sandstone Estates (Pty) Ltd) is 'n groot kommersiële landbou-onderneming wat meer as 7 000 hektaar beslaan, geleë op die grens met Lesotho in Suid-Afrika se Oos-Vrystaat, naby die Malutiberge. Die naaste dorp is Ficksburg, 14 kilometer (8.7 myl) verder op die R26. Dit is deur die entrepreneur Wilfred Mole in 1995 aangeskaf, en is vandag ook 'n middelpunt van vervoerbewaring.

Henschel-geboude Suid-Afrikaanse Spoorweë NG15 2-8-2 no. 17 verlaat die stasie by Sandstone Landgoed, Februarie 2005

Geskiedenis wysig

Die plaas is in die 1830's opgebou deur die Wille-familie, oorspronklik Duitse sendelinge. Mole koop die kompleks met sy vrou Linda in 1995 nadat hy sy geld gemaak het as die eienaar van die Nokia-franchise vir Suid-Afrika.[1] Synde 100% organies sedert 2005, met die verbouing van koring, sojabone, mielies en sonneblomme, word dit vandag gehou as deel van 'n portefeulje van internasionale agri-besighede.

Sandstone Erfenistrust wysig

Soos baie plase in Suid-Afrika, het dit geen spoorvervoer om gekweekte gewasse direk van die lande by die belangrikste hawens te kry nie. Mole, 'n toegewyde spoorgeesdriftige, het betaal vir die bou van een met sy eie kapitaal.

As 'n stoomgeesdriftige, is Mole in die middel 1990's deur Alan Clarke van die Transnet Erfenisstigting (Transnet Heritage Foundation) genader, wat besef het dat die Stigting nie die hulpbronne het om die ineenstorting van die Midmarmuseum in KwaZulu-Natal te verhoed nie. [1] Die versameling het die basis gevorm van dit wat die Sandstone Erfenistrust geword het. Vandag is die trust se grootste versameling steeds gebaseer op spoorwegvervoer van Suider-Afrika, maar sluit ook 'n uitgebreide globale padvervoer- en militêre voertuigversameling in.[2]

Die jaarlikse "Stars of Sandstone" is 'n 10-dag-gebeurtenis elke Maart, April of Mei en lok duisende besoekers, 70% van hulle is van oorsee.[2]

 
Falconenjin werksnommer 232/1895, herstel as Beira Railway no. 7, April 2006

Landboumasjinerie wysig

Ou trekkers wat vir baie jare op die plaas was is behou, en geskenkte items is ook bygevoeg. Vandag beloop die versameling meer as 700 trekkers, al is sommige nog in 'n stadige herstelproses.[2]

Spoorweë wysig

Die 2-voet (610 mm) smalspoor loop van Grootdraai in die suide, vir sowat 26 kilometer (16 myl) noord na die hoofplaas te Hoekfontein, en via Mooihoek tot by 'n groot lus wat Vailima se sylyn en die plaas se hoofdepot by Vailima insluit.[3] Vandag is die versameling van 2-voet (610 mm) smalspoorlokomotiewe en spoorvoertuie een van die talrykste ter wêreld.[2] Gedurende die 1990's het die Trust die ou Suid-Afrikaanse Spoorweë stoomwerkswinkels te Ficksburg oorgeneem. Dit is geleë reg langs Transnet Freight Rail se Bethlehem-na-Bloemfonteinlyn.

Benewens as 'n versamel- en herstelpunt, dien dit ook as 'n opleidingskollege vir plaaslike jong mense wat opgelei word in die herstelproses. Die Ficksburgwerf is ook die middelpunt van 'n kort 3-voet (914 mm) spoorlyn, waar die lokomotiewe ook die kunstenaar David Shepherd se North British Locomotive Company Klas 15F-stoomlokomotief insluit.

Die Trust het tans 22 lokomotiewe in werking op die plaas, met nog vyf wat tans herstel word in Bloemfontein.

Militêr wysig

Die Trust het 'n gesamentlike onderneming gevorm met die Suid-Afrikaanse Weermag se Skool van Wapentuigmuseum te Bloemfontein, wat gelei het tot die ontwikkeling van 'n beduidende versameling van Suid-Afrikaanse militêre voertuie. Die versameling is gebou rondom die opvoeding van besoekers oor konflikte wat plaasgevind het sedert die Tweede Wêreldoorlog, waaraan Suid-Afrikaanse magte deelgeneem het.

Verwysings wysig

  1. 1,0 1,1 "The Sandstone Steam Railroad – the first ten years". The Times. Besoek op 10 Julie 2009.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Lindi van Rooyen (28 Junie 2013). "Locomotive collector and his toys". Farmers Weekly. Besoek op 14 Mei 2014.
  3. "Narrow Gauge Garratts and More". farrail.com (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Maart 2016. Besoek op 15 November 2014.

Eksterne skakels wysig

Koördinate: 28°50′42″S 28°00′09″O / 28.8449°S 28.0024°O / -28.8449; 28.0024