Sjoe
Sjoe ("leegheid", "hy wat opstaan") was in die Egiptiese mitologie een van die eerste gode van Heliopolis, die Ennead, en die verpersoonliking van die hemele.[1] Hy was die god van vrede, leeus, die lug en die wind, en die broer en man van Tefnoet (die godin van vogtigheid).
| Sjoe | ||||||
| ||||||
| Sjoe word hier uitgebeeld met die hemele bo sy kop. | ||||||
| Soort god | Egipties | |||||
| God van | Die hemele | |||||
| Naam in hiërogliewe |
| |||||
| Kultussentrum | Heliopolis, Leontopolis | |||||
| Simbool | Volstruisveer | |||||
| Ouers | Atoem | |||||
| Sibbes | Tefnoet | |||||
| Metgesel | Tefnoet | |||||
| Kinders | Noet en Geb | |||||
| ||||||
Familie wysig
Sjoe en Tefnoet was die eerste paartjie van die Ennead en is deur die god Atoem geskep deurdat hy óf gemasturbeer óf gespoeg het. Hulle was die ouers van Noet (die godin van die lug) en Geb (die god van die aarde). Noet en Geb het vier kinders gehad: Osiris, Isis, Set en Nephthys. Sjoe se agterkleinkinders was Horus en Anoebis.
Sjoe is gewoonlik uitgebeeld met ’n anch, die simbool van lewe.
Mites wysig
As die lug is Sjoe beskou as ’n "verkoelende", dus kalmerende, invloed en ’n vredemaker. Vanweë sy verbintenis met droë lug, kalmte en dus Maät[2] (waarheid, geregtigheid, orde en balans), is Sjoe uitgebeeld as die droë lug/atmosfeer tussen die aarde en die hemel wat die twee ryke geskei het.[3]
In kuns is Sjoe uitgebeeld met tussen een en vier volstruisvere. Die volstruisveer was simbolies van ligtheid en leegheid. Mis en wolke was ook Sjoe se elemente. Vanweë sy posisie tussen die aarde en die hemel, is hy ook met die wind verbind.[4]
In ’n heelwat latere mite oor ’n vreeslike weerramp aan die einde van die Ou Ryk, het Tefnoet en Sjoe glo gestry en Tefnoet het Egipte verlaat vir Nubië (wat altyd meer gematigde weer gehad het). Sjoe het gou besluit hy verlang na haar, maar Tefnoet het haar in ’n kat verander wat enige man of god vernietig het wat haar nader. Thoth, wat hom vermom het, het haar eindelik oorreed om terug te keer.
Die antieke Grieke het Sjoe verbind met Atlas, die Titaanse god wat ook die lug opgehou het.[5]
Volgens die kosmologie van Heliopolis het Sjoe en Tefnoet die luggodin, Noet, en die aardgod, Geb, geskep. Sjoe het Noet van Geb geskei terwyl hulle liefde gemaak het en so tweeledigheid in die wêreld geskep: bo en onder, lig en donker, goed en boos. Voor hulle skeiding het Noet egter die lewe geskenk aan die gode Osiris, Isis, Set en Nephthys.[4] Die Egiptenare het geglo as Sjoe nie vir Noet (lug) en Geb (aarde) apart gehou het nie, sou die fisieke wêreld nie kon bestaan het nie.
Sjoe word meestal as ’n man uitgebeeld; net wanneer hy voorgestel word as ’n vegter en verdediger kry hy soms die kop van ’n leeu.
Verwysings wysig
- ↑ Van Dijk, Jacobus. "Myth and mythmaking in ancient Egypt" (PDF). Simon & Schuster. Besoek op 23 Mei 2017.
- ↑ Lazaridis, Nikolaos (2008). "Ethics". UCLA Encyclopedia of Egyptology. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 April 2020. Besoek op 22 Mei 2017.
- ↑ Dunan, Francoise (2004). Myth and mythmaking in ancient Egypt. Ithaca and London: Cornell University Press. p. 41. ISBN 978-0801488535. Besoek op 23 Mei 2017.
- ↑ 4,0 4,1 Owusu, Heike (2008). Egyptian Symbols. Sterling Publishing Co. Inc. p. 99. ISBN 9781402746239. Besoek op 6 Oktober 2014.
- ↑ Remler, Pat (2010). Egyptian Mythology, A to Z. Infobase Publishing. p. 24. ISBN 9781438131801. Besoek op 6 Oktober 2014.
Bronne wysig
- Hans Bonnet: Lexikon der ägyptischen Religionsgeschichte, Berlin 2000, ISBN 3-937872-08-6, S. 685–689 → Shu
- Adolf Erman: Die Aegyptische Religion, Verlag Georg Reimer, Berlin 1909
- Wolfgang Helck: Kleines Lexikon der Ägyptologie, 1999 ISBN 3-447-04027-0, S. 269f. → Shu
Eksterne skakels wysig
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Sjoe.
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
