’n Stiersprong (Grieks: ταυροκαθάψια, taurokathapsia) is ’n bekende motief in die figuratiewe kuns van die Middel-Bronstydperk, byvoorbeeld in die Minoïese beskawing op Kreta. Dit is ook aangetref in die ryk van die Hetiete in Anatolië, die Levant en die Indusvalleibeskawing. Dit word dikwels beskou as die uitbeelding van ’n ritueel in verband met die verering van die bul, soos dit al in Antieke Egipte voorgekom het.

’n Moderne stiersprong.
Die Stierspringer, ’n ivoorbeeldjie uit die paleis van Knossos in Kreta (1500 v.C.).
Minoïese beskawing, Kreta (1550-1450 v.C.).

Vandag is dit steeds ’n sportsoort in die suide van Frankryk, waar ’n atletiese persoon ’n akrobatiese sprong oor ’n aanvallende bul (of koei) uitvoer. In dele van Spanje word selfs ’n lang paal gebruik om oor ’n bul paal te spring.

Ikonografie wysig

Younger[1] het in 1995 drie soorte stierspronge uit die antieke tyd geïdentifiseer:

  • tipe I: Die akrobaat nader die bul van voor af, gryp die horings en maak ’n salto agteroor.
  • tipe II: Die akrobaat nader die bul van voor af, duik oor die horings sonder om aan hulle te raak en druk hom met sy hande op die bul se rug op vir ’n salto agteroor.
  • tipe III: Die akrobaat is afgebeeld in die lug bo die rug van die bul, in die teenoorgestelde rigting as die bul.

Afbeeldings van tipe III word dikwels aangetref in die laat Minoïese (IIIB)-kuns (1400 tot 1300 v.C.). Fresko's in Avaris uit die 18de Dinastie van Egipte (1600 tot 1400 v.C.) het soortgelyke afbeeldings naas tipiese Egiptiese motiewe; daarom word geglo hulle is gemaak deur Egiptenare wat die motiewe in Minoïese Kreta geleer het.

Ander voorbeelde van stierspronge is in Sirië ontdek, byvoorbeeld ’n silindriese seëlafdruk in laag VII in Alalakh (uit die Babiloniese Tydperk, 1900 tot 1800 v.C.): Twee akrobate staan op hul hande op die rug van ’n bul met ’n anch-teken tussen hulle geplaas.

Verwysings wysig

  1. Younger, J., Bronze Age Representations of Aegean Bull-Games, III, Aegaeum 12 (1995): pp. 507-546

Eksterne skakels wysig